Lời nhà xuất bản
Nhin vào văn học nghệ thuật Việt Nam hải ngoại, thế giới văn học nghệ thuật đã được tạo dựng và không ngừng tăng trưởng ở ngoài đất nước từ bảy năm nay, hiện tượng đặc thù nhất mọi người cùng thấy, là mặc dầu cùng một thân thế, một cảnh ngộ, tập thể nhũng nhà văn nhà thơ miền Nam phải bỏ nước ra đi từ quốc nạn 1975 đã không còn duy trì được một môi trường sinh hoạt và sáng tác chung như ngày trước ở quê nhà.
Nói rằng phần lớn những nhà văn nhà thơ tỵ nạn chính trị miền Nam đều tới Hoa Kỳ, đang sống và viết trên xử sở này là đúng. Nhưng hợp chủng quốc Hoa Kỳ riêng nó đã quá ư rộng lớn. Như một lục địa. Mặt khác, văn chương Việt Nam lưu vong cầm lại ngòi bút viễn phương, đặt lại bàn viết lữ thứ không chỉ ở Hoa Kỳ. Còn ở Âu Châu, Úc Châu. Còn từ những trại, đảo tạm trú ngang đường. Vắn tắt, dưới khắp mọi vùng trời có Việt Nam đặt dấu chân lưu đày tới đó.
Trạng thái tỵ nạn và định cư phân tán xa cách do đó không thể đưa tới hình thành một sinh hoạt kết hợp, còn đẩy từng cõi văn cõi thơ vào biệt lập cách khuất, khiến cái toàn thể không quy định và lĩnh hội được, khiến người đọc lúc « có » tác giả này ở gần, lại « mất » tác giả nọ ở xa, rất khó lòng có được một ý niệm toàn cảnh về tổng thể văn chương bảy năm ngoài nước.
Vậy mà thời kỳ 1975 - 1982, tức bảy năm vừa qua, lại chính là thời kỳ đánh dấu cho một ngọn triều sáng tác hết sức tràn đầy và phong phú, ngọn triều không chừng chẳng còn thấy được cao ngất như vậy nữa, ở những thời kỳ sắp tới. Chính là trong bảy năm vừa qua, một nền móng mới của văn chương lên đường với người đã được thiết lập trên những bờ bến mới. Chính là trong bảy năm vừa qua, ý thức dân tộc, tâm thể giống nòi và huyết lệ Việt Nam đã được biểu hiện một cách tận cùng và trầm thông nhất. Chính là trong bảy năm vừa qua mà lựa chọn trí thức, lựa chọn chính trị, tự do, lưu đày và quê nhà, bằng hữu và kẻ thù, gốc nguồn và lữ thứ, đổi đời và phục sinh, lịch sử và những cuồng nộ của lịch sử, cá thể và thể chế, vắn tắt, thảm kịch và định mệnh Việt Nam, của mỗi ngưới Việt Nam, những chủ đề lớn lao hàng đầu này của con người và đời sống hiện tại đã được đề cập tới bằng tất cả sức mạnh tâm hồn và ý thức Việt Nam thuần túy, toàn phần, chưa biến tướng, chưa đổi khác.
Thời kỳ bảy năm khởi đầu đầy ấp những tỏ hiện đặc thù như thế của văn chương Việt Nam hải ngoại thiết yếu phải được thâu thập và ghi nhận lại. Để khỏi tản mạn, khỏi thất lạc. Đó là vai trò, cũng là sự phải có của những công trình kết hợp và giới thiệu văn chương, bằng hình thức những tuyển tập nhiều tác gỉa. Tuyển tập, trước hết, giúp cho người đọc lĩnh hội được đặc tính văn chương cũng là tâm trạng, thái độ của từng tác giả, qua từng thời kỳ, giúp cho người đọc có được một nhận thức tổng quát và tổng thể văn chương ngoài nước, qua từng thời kỳ một. Và sau, tuyển tập như những chứng tích và tài liệu cần thiết cho những nhà viết văn học sử chúng ta sau này, khi viết về lich sử và tiến trình của văn học Việt Nam hải ngoại.
Tuyển tập thơ văn 90 tác giả, cũng là ấn phẩm đầu tiên và ra mắt của nhà xuất bản Văn Hữu, mang tham vọng đáp ứng, dù mới chỉ một phần nào, nhu cầu và đòi hỏi văn học nói trên. Thực hiện trong một thời gian ngắn, tuyển tập thứ nhất này chắc chắn chưa đạt được sự hoàn chỉnh và trang trọng phải có của một tuyển tập văn chương. Mặt khác, vì phương tiện khởi đầu hữu hạn và giữa tình trạng khó khăn hiện tại, tuyển tập đã phải ấn định cho nó một chiều dày giới hạn, do đó còn thiếu vắng một số tác giả chúng tôi chưa kiếm thấy địa chỉ, chưa liên lạc được, vì ở quá xa như ở Âu Châu. Mọi thiếu sót và khuyết điểm của tuyển tập này, nhà xuất bản Văn Hữu chúng tôi hy vọng sẽ bổ khuyết được với những tuyển tập kế tiếp sẽ được thực hiện, hoặc những tuyển tập từng thời kỳ, từ 1982, hoặc những tuyển tập dành riêng cho từng thể loại văn chương, như riêng cho thơ, riêng cho truyện ngắn, riêng cho bút ký.
Cuối cùng là một cảm tạ chung của nhà xuất bàn. Xin chân thành cảm tạ các tác giả đã hưởng ứng với việc làm bất vụ lợi của Văn Hữu, đã khuyến khích, góp ý và cho phép chúng tôi được giới thiệu thơ văn và họa phẩm trong tuyển tập này.
Nhà xuất bản Văn Hữu
