Asia-News, cơ quan thông tin của Hội Giáo Hoàng Truyền Giáo Hải Ngoại, cho biết một tuyến đường sắt cao tốc nối Lào và Trung Quốc đã được khánh thành hôm mùng 2 tháng 12 tại Viêng Chăn. Dự án trị giá 5,3 tỷ euro là một phần của Sáng kiến Vành đai và Con đường, do Tập Cận Bình đưa ra vào năm 2013 nhằm tăng cường liên kết cơ sở hạ tầng giữa gã khổng lồ Trung Quốc và phần còn lại của thế giới. Đó thực ra là một cách để tăng cường vị trí trung tâm thương mại của Bắc Kinh.
Lào là một trong những quốc gia nghèo nhất ở Á Châu. Người Lào hy vọng dự án sẽ mang lại những cơ hội kinh tế mới, nhưng có những lo ngại nghiêm trọng về chi phí của nó.
Tuyến đường sắt mới chạy khoảng 1,000 km từ Viêng Chăn đến thành phố Côn Minh thuộc tỉnh Vân Nam của Trung Quốc. Người Trung Quốc muốn liên kết nó với Singapore, thông qua Thái Lan và Mã Lai Á. Bắc Kinh có 70% trong liên doanh vận hành tuyến đường sắt mới.
Các nhà phân tích chỉ ra rằng người Trung Quốc không mong đợi lợi nhuận từ sáng kiến này; nó sẽ có ý nghĩa chiến lược-địa chính trị nhiều hơn, cho phép Bắc Kinh mở rộng phạm vi ảnh hưởng của mình ở Đông Nam Á.
Trái lại, chính quyền Lào coi dự án là một bước tiến hiện đại. Đối với chính quyền cộng sản ở Viêng Chăn, tuyến đường sắt có nghĩa là hội nhập kinh tế nhiều hơn với Trung Quốc, một yếu tố chính đối với một quốc gia nhỏ không giáp biển. Hiện tại, tuyến đường sắt này chỉ vận chuyển hàng hóa; nó sẽ được mở cho khách du lịch và các hành khách khác khi tình trạng khẩn cấp Covid-19 giảm xuống.
Việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng đã gây ra một chi phí kinh tế và xã hội to lớn đối với một bộ phận người dân Lào. Các nhà chức trách ở Viêng Chăn đã buộc khoảng 4,400 nông dân từ bỏ đất đai của họ. Nhiều người trong số những người bị tịch thu đã không nhận được khoản bồi thường như đã hứa, trong khi những người khác nhận được ít hơn những gì đã được thỏa thuận.
Theo một số chuyên gia kinh tế, việc ra mắt tuyến đường sắt mới sau đó có thể làm cho Lào lún sâu hơn vào vũng lầy nợ nước ngoài, trong đó chủ yếu là nợ của Trung Quốc. Đối với các đối tác Vành đai và Con đường, từ lâu người ta đã nói đến một “cái bẫy nợ”: rủi ro phải bán tài sản của họ cho Bắc Kinh, đặc biệt là cơ sở hạ tầng như bến cảng, trong trường hợp không trả được các khoản vay và lãi liên quan.
Theo AidData, 40 trong số 50 khoản vay lớn nhất được phân bổ bởi các chủ nợ nhà nước Trung Quốc đã nhận được “tài sản thế chấp” từ các chính phủ khách hàng.
Đặng Tự Do
