Đi tu thì không làm chính trị
”Cha nghĩ sao về việc một vị Giám Mục ở Mỹ đã phạt một Linh Mục trong giáo phận của ngài, bằng cách dứt Phép Thông Công vị linh mục ấy với lý do là ”đi tu thì không làm chính trị ». Chỉ vì vị linh mục này lên tiếng chống đối tổng thống Biden về việc ông tổng thống này ban hành luật ủng hộ phá thai và hôn nhân đồng tính luyến ái. ”Con nhớ ngày xưa khi Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II (JP) còn sống, Ngài nói: ”Là người công giáo, là làm chính trị rồi Khi cộng sản Ba Lan dùng bạo lực đàn áp người dân về tự do tôn giáo, tự do ngôn luận, Đức Giáo Hoàng JP II đã tuyên bố sẵn sàng bỏ chức vị Giáo Hoàng, về Ba Lan cầm súng chống lại chính quyền thời đó. ” Vị linh mục này lên tiếng bảo vệ quyền sống của thai nhi lại bị giám mục, bề trên của mình, gán vào tội làm chính trị!!!!
ĐÁP: Trường hợp bạn thắc mắc có lẽ là vụ xảy tại giáo phận La Crosse bang Wisconsin. Ngày 9-7-2021 Văn phòng thông tin tòa GM của giáo phận này ra thông cáo nói rằng: ”Đức Cha William Patrick Callahan và các vị đại diện giáo phận của ngài đã dành hơn 1 năm làm việc trong tinh thần cầu nguyện và huynh đệ để đạt tới một giải pháp liên quan đến những quan tâm liên tục từ phía công chúng và Giáo Hội về sứ vụ của linh mục James Altman, cha sở giáo xứ thánh James the Less, La Crosse. Nhiệm vụ của một GM là bảo đảm sao cho tất cả những người phục vụ các tín hữu có thể hoạt động trong sự đoàn kết và xây dựng Thân Mình Chúa Kitô. Đức Cha William Patrick Callahan, chiếu theo các qui định của giáo luật, đã ban hành Sắc Lệnh cách chức chánh sở giáo xứ thánh James the Less của cha James Altman. Sắc lệnh có hiệu lực tức khắc. Trong thời gian này cha Altman phải ngưng thi hành công việc cha sở.”
”Giáo Phận La Crosse sẽ làm việc trong những tuần lễ tới đây để xếp đặt việc săn sóc mục vụ cho các giáo dân xứ Thánh James the Less. ”Đức Giám Mục và tất cả ban lãnh đạo giáo phận xin được tôn trọng, an ninh và lời cầu nguyện trong lúc này cho tất cả những người liên hệ”.
Cách chức cha sở chứ không phạt vạ tuyệt thông
Theo thông cáo trên đây của tòa GM La Crosse, Cha James Altman chỉ không được làm cha sở giáo xứ thánh James the Less nữa, chứ không bị vạ tuyệt thông. Nghĩa là cha ấy vẫn có thể làm lễ và cử hành các bí tích (Xc giáo luật số 1331).
Lý do bị cách chức
Thông cáo của tòa GM La Crosse không trình bày chi tiết những hoạt động và lý do khiến cha James Altman bị thu hồi chức vụ cha sở như vậy, nhưng từ lâu báo chí ở địa phương và nhiều nơi ở Mỹ đã nói đến các hành động và những lời tuyên bố của cha.
Cha Altman đã trở thành nhân vật được dư luận nói tới trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020 với một Video ”nẩy lửa” được phổ biến trên YouTube trong đó cha tuyên bố rằng người Công Giáo không thể là đảng viên Dân Chủ và những ai ủng hộ đảng Dân Chủ ”sẽ bị thiêu trong hỏa ngục”.
Cha James Altman cũng mạnh mẽ phê bình những cố gắng cổ võ việc chích ngừa chống Covid-19 và những hạn chế áp đặt cho các cuộc tụ tập của các Giáo Hội để cử hành các nghi lễ tôn giáo vì - cha nói - những hạn chế đó là ”những kiểm soát giống như kiểu Đức quốc xã”. Những lập trường không hợp đạo lý của cha về Thánh Lễ và các bài giảng của cha đã làm cho nhiều giáo dân rời bỏ giáo xứ thánh James the Less, tuy có những người khác mạnh mẽ ủng hộ cha.
Đức Cha Callahan yêu cầu cha James Altman từ chức hồi tháng 5/2021. Cha thông báo yêu cầu của Đức cha trong thánh lễ, và trong số các tín hữu hiện diện có nhiều người nói ”No!”. Cha từ chối không từ chức và trong các video của cha, cha nói rằng giáo quyền Công Giáo muốn đẩy cha đi vì cha nói sự thật, và gọi các GM Mỹ là ”những tên hèn nhát” và HĐGM Mỹ là ”một ổ rắn hổ mang”. Những người ủng hộ cha James Altman ở các nơi ở Mỹ đã mau lẹ đáp ứng những quyên góp trên mạng để ủng hộ cha 600 ngàn Mỹ kim, tính đến tháng 6/2021.
Có thể khiếu nạn lên cấp trên
Theo sự thẩm định của Đức Cha Callahan là Đâng Bản quyền, những hành động trên đây của Cha Altman gây chia rẽ trong cộng đoàn giáo xứ, giáo phận và cộng đồng Công Giáo tại Mỹ. Nhất là những lời tuyên bố ”nẩy lửa” của Cha kết án các GM và HĐGM như thế.
Giáo luật, trong các khoản số 1740-1747, qui định thủ tục bãi chức cha sở. Đặc biệt khoản 1741 nói đến những lý do khiến cha sở có thể bị bãi chức, trong đó triệt số 1 nói rằng: ”Cách thức hoạt động (của cha sở) gây tổn hại hay xáo trộn nặng đến sự hiệp thông trong Giáo Hội”.
Thông cáo của tòa Tòa GM La Crosse cho biết Đức Cha Callahan đã trung thành với nhiệm vụ của GM là ”bảo đảm sao cho tất cả những người phục vụ các tín hữu có thể hoạt động như vậy trong sự đoàn kết và xây dựng Thân Mình Chúa Kitô”. Và chiếu theo giáo luật, Đức Cha đã ban sắc Lệnh cách chức chánh sở của cha James Altman.
Theo giáo luật, cha Altman có thể viết thư về Bộ giáo sĩ để khiếu nại chống lại quyết định của Đức Cha Callahan. Nếu Bộ giáo sĩ xử cho Đức Giám Mục giáo phận là có lý thì - và nếu cha Altman không chấp nhận phán quyết của Bộ giáo sĩ,- cha có thế khiếu nại lên Tòa An tối cao của Tòa Thánh (Segnatura Apostolica).
Giáo sĩ và hoạt động chính trị
Giáo luật không cấm các giáo sĩ có lập trường chính trị, có chính kiến khác nhau, nhưng ”cấm giáo sĩ không được đảm nhận các chức vụ công quyền có kèm theo việc hành sử quyền bính dân sự” (GL 285,3)
và khoản Giáo Luật số 287 qui định thêm rằng:
1. Các giáo sĩ hãy tận lực cổ võ duy trì hòa bình và hòa đồng giữa mọi người dựa trên nền tảng công bằng.
2. Các giáo sĩ không được tham gia tích cực vào các đảng phái chính trị, hoặc dự phần lãnh đạo trong các nghiệp đoàn, trừ khi nào, theo phán đoán của nhà chức trách có thẩm quyền của Giáo Hội, việc bảo vệ quyền lợi của Giáo Hội và cổ võ công lý đòi hỏi như vậy”.
Ngoài ra đoạn số 2442 của Sách Giáo Lý Công Giáo, dạy rằng ”Không phải nhiệm vụ của các vị mục tử Giáo Hội can thiệp trực tiếp vào hoạt động chính trị và trong việc tổ chức xã hội”.
Vì thế đã xảy ra những vụ LM hoặc GM muốn làm chính trị, tranh cử đại biểu quốc hội hoặc đảm nhận các chức vụ công quyền bị Giáo quyền cấp trên cấm thi hành các chức vụ thánh.
Tôi chưa đọc thấy sách báo nào kể lại: ”Khi cộng sản Ba Lan dùng bạo lực đàn áp người dân về tự do tôn giáo, tự do ngôn luận, Đức Giáo Hoàng JP II đã tuyên bố sẵn sàng bỏ chức vị Giáo Hoàng, về Ba Lan cầm súng chống lại chính quyền thời đó (!). Trong thực tế, những giáo huấn, ảnh hưởng và hoạt động của ngài đã góp phần đưa đến sự cáo chung của chế độ cộng sản ở Ba Lan.
Lm Bình An
Trích báo Mục Vụ, Thụy Sĩ số tháng 9/2021