Những Tiểu Đệ nặng tình cùng đất Việt

Trong căn nhà nhỏ, không tu phục, cũng chẳng mang chức thánh, các tu sĩ dòng Tiểu Đệ Chúa Giêsu (mọi người quen gọi là dòng Tiểu Đệ) sống giản dị, gắn bó với nhau như một gia đình trong khu dân cư đông đúc. Ngoài thời khắc cầu nguyện, hằng ngày các Tiểu Đệ lao động để nuôi sống bản thân… Đó là lối sống đơn sơ, thánh thiện, bắt chước Chúa Giêsu ở Nazareth xưa.

Sống giữa dòng đời…

Ngôi nhà rộng vài chục mét vuông, nằm khuất trong một con hẻm nhỏ trên đường Tôn Thất Thuyết, Q.4, TPHCM là cơ sở chính của dòng Tiểu Đệ tại Việt Nam. Nhỏ bé và đơn sơ, như mọi nhà trong xóm, chỉ khác ở chỗ, nhà được đặt tên Nhà Huynh Đệ. Trong nhà phân chia phòng tiếp khách, phòng nguyện, gian bếp, phòng đọc sách. Không ai có phòng riêng. Tài sản đáng giá chỉ là chiếc xe đạp cũ kỹ làm phương tiện đi lại.

Dù bận rộn công việc, các Tiểu Đệ vẫn dành thời gian trong ngày để sống trọn vẹn cho Chúa

Sống trong nhà huynh đệ có hai thành viên, hàng xóm hay gọi họ là chú Năm (người Pháp), chú Bảy (người Bỉ), hiện tuổi đều trên 80 nhưng đã sinh sống tại Việt Nam từ hơn 50 năm qua. Gần đây có thêm một người gọi là chú Bảy nhỏ mới từ nhà dưới Mỹ Tho lên để phụ giúp hai anh lớn tuổi. Trong lối xóm mọi người đều gọi họ là anh, là cậu, là chú chứ không ai kêu bằng thầy. Hình ảnh hai ông Tây sáng đi lao động, chiều về lo việc bếp núc, sống gần gũi cùng hàng xóm, sẵn sàng giúp đỡ người khác khi họ cần đã quá đỗi quen thuộc, như một cụ cao tuổi trong xóm ôn tồn: “Bấy lâu nay chúng tôi đối với nhau bằng tình bạn”.

Noi gương Đức Giêsu ở Nazaret xưa, các anh em Tiểu Đệ sống đời tận hiến cho Thiên Chúa và cho tha nhân. Ở đây, mọi người coi trọng tình huynh đệ, xem nhau như anh em máu mủ. Không có tu phục vì họ muốn sống như mọi người trong khu xóm. Theo linh đạo của Đấng sáng lập, từ đầu anh em đã không đặt nặng vấn đề có chức thánh. Không làm những công việc mục vụ quen thuộc, các Tiểu Đệ chọn cách sống Tin Mừng giữa đời thường, vậy nên tình huynh đệ luôn được lan tỏa ra ngoài, với đồng nghiệp, lối xóm, với những người tiếp xúc.

Có lẽ, do cách sống có phần hơi “khác thường” so với những hội dòng khác nên dòng Tiểu Đệ có khá ít ơn gọi. Trong hơn 60 năm hiện diện tại Việt Nam, dòng mới chỉ có 12 Tiểu Đệ. Thầy Giêrađô Trương Thành Biên (chú Bảy nhỏ) giải thích: “Ơn gọi của dòng hơi đặc biệt, khác nhiều với những suy nghĩ mà người giáo dân ta thường nghĩ về các tu viện: một không gian rộng lớn, thâm trầm; những chiếc áo chùng; các chức vụ trong Giáo hội... Trong khi anh em sống âm thầm, lao động hằng ngày nên ít người biết đến”.

Lao động và cầu nguyện

Ý muốn mang Chúa đến với mọi người, ủi an những người nghèo khổ, nên từ ngày đầu tìm nơi hiện diện, anh em đã chọn những khu xóm tồi tàn đông người lao động. Các Tiểu Đệ đến không phải với mục đích giảng dạy nhưng để sống cùng, chia sẻ cuộc sống, thân phận như một người anh em “dịu hiền” và “không biên giới”. Họ chọn những công việc tay chân nặng nhọc, cảm nhận và đồng hành thân phận hẩm hiu cùng người nghèo, để từ đó biết rõ hơn những vất vả, khó khăn của người lao động. Anh Bảy đùa: “Anh em đi làm đôi khi còn dở hơn người ta vì toàn phải đi học việc. Nhưng ở đâu cũng phải luôn cố gắng để làm chứng về Chúa, và trở thành cầu nối tạo nên sự hòa đồng và tình yêu thương giữa mọi người”. Việc lao động không chỉ nhằm nuôi sống bản thân mà còn để giúp đỡ lẫn nhau những khi trái gió trở trời phải nằm viện, hay khi có người thất nghiệp.

Những anh em Tiểu Đệ Chúa Giêsu

Vốn là một dòng chiêm niệm nên dù bận rộn công việc, các Tiểu Đệ vẫn đều đặn dành thời gian trong ngày để sống trọn vẹn cho Chúa. Thầy Năm nhẹ nhàng cắt nghĩa: “Tên của dòng là Tiểu Đệ, có nghĩa là em trai Chúa Giêsu, nên việc cầu nguyện chính là trung tâm đời sống của anh em bên người anh chí ái Giêsu”. Những giờ cầu nguyện thường diễn ra trong thinh lặng để mọi người kín múc được tình yêu nơi Chúa, cầu nguyện cho những người nghèo khổ xung quanh và những linh hồn đang lưu lạc.

Với lối xóm chung quanh, Nhà Huynh Đệ mở cửa hằng ngày và trở nên chốn lui tới của mọi người khi vui cũng như khi buồn. Khuôn viên nhỏ phía trước trở thành tài sản chung để bà con gởi chậu cây cảnh, chiếc xe bán cháo lòng hay vài đồ dùng trong nhà… Các Tiểu Đệ cũng nhận lại sự thân tình nơi xóm giềng qua những bó rau xanh, giỏ trứng gà hay câu chào hỏi. Tất cả tạo nên một tình liên đới mộc mạc, chan chứa yêu thương.

Thầy Bảy và Thầy Năm (phải)

Dắt xe ra cổng, chúng tôi thấy người phụ nữ đẩy chiếc bạt căng dùng để bán hàng nhờ mở dùm hết cửa. Chị nói nhà chật, bán xong cất bên này. Rất tự nhiên, các Tiểu Đệ phụ một tay, chỉ cho chị chỗ để kèm theo là một nụ cười, và được nhận lại cũng bằng một nụ cười thân thiết… 

ĐÌNH QUÝ