Khám phá hang động ví như Sơn Đoòng ở Lào

Vườn quốc gia Hin Nam Nô hay công viên đá Hin Nam Nô, nằm ở huyện Boualapha, tỉnh Khammouane, miền Trung Lào, giáp với Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng của Việt Nam.

Khu vực này là một trong những cảnh quan karst đá vôi nguyên vẹn nhất thế giới, nằm giao thoa dãy núi Annam và vành đai Đá vôi Trung Đông Dương. Hệ thống karst hình thành từ 400 triệu năm trước với hơn 220 km hang động, bao gồm hang Sơn Đoòng và Xe Bang Fai - những hang động lớn nhất thế giới.

Trong ảnh là cửa vào Xe Bang Fai (tên địa phương là Tham Khoun Xe) được nhiếp ảnh gia Nguyễn Trọng Cung chụp trong chuyến khám phá vào cuối tháng 11.

Tác giả cho biết quy mô và độ kỳ vĩ của Xe Bang Fai chưa thể so với Sơn Đoòng, nhưng dễ tiếp cận và không đòi hỏi quá nhiều thể lực. Vì vậy, nơi này phù hợp với những người yêu thích hang động nhưng chưa có điều kiện chinh phục Sơn Đoòng.

"Dòng sông nước trong xanh màu ngọc bích gợi cảm giác giống khi xuôi sông Son để vào động Phong Nha ở Quảng Trị", anh Cung nói.

Lối vào hang là một cổng vòm cao 60 m. Trung bình, hang động rộng 76 m và cao 53 m, nhưng có nhiều đoạn rộng tới hơn 100 m. Từ miệng sông - một hố sụt đã trở thành rừng cây, du khách sẽ đi qua đoạn sông ngầm dài 7 km, xuyên qua phần hang cao tới 120 m và rộng tới 200 m.

 

Theo anh Cung, phía trong hang động có nhiều cột thạch nhũ khổng lồ, các khu vườn dưới lòng đất, các hành lang hóa thạch và "hang ngọc trai" (khu vực chứa các viên ngọc trai hang động - cave pearls).

Các viên ngọc trai này có hình dáng lục lăng (hexagonal) hoặc tròn, được hình thành từ các lớp tinh thể canxi cacbonat (calcite) bồi tụ qua hàng nghìn năm dưới tác động của dòng nước nhỏ giọt trong các hồ lắng tĩnh (gour pools).

Nơi rộng nhất của hang động lên tới 200 m, với mực nước dao động từ 4 tới 12 m. Nhiều cột thạch nhũ ở khu vực trung tâm cao 20 m.

Trong hang không có hệ thống chiếu sáng, du khách phải sử dụng đèn pin để quan sát và di chuyển.

 

Nhiệt độ trong hang thấp hơn bên ngoài khoảng 5 độ C. Khi di chuyển, khách phải đi qua nhiều địa tầng đá, thạch nhũ rêu phủ trơn trượt và lớp cát ẩm ướt. Anh Cung gợi ý du khách chọn giày có đế bám tốt để tránh trượt ngã.

Hang Xe Bang Fai được du khách biết đến khoảng 15 năm gần đây. Khi khám phá hang, khách có thể mang theo thuyền hơi hoặc thuê thuyền của người dân để trải nghiệm những đoạn sông ngầm bên trong.

Sông Xe Bang Fai bắt nguồn từ dãy Annam Trung Sun ở biên giới Lào -Việt Nam, chảy qua cao nguyên Nakhai rồi đổ vào sông Mekong. Cao nguyên Nakhai được cấu tạo từ sa thạch và các lớp carbon lớn, bị dòng sông bào mòn qua thời gian và tạo nên hệ thống hang động ngầm dài khoảng 7 km.

Xe Bang Fai được người Lào biết đến từ nhiều thế kỷ trước, nhưng phải đến năm 1904, Paul Macey cùng các nhà thám hiểm phương Tây mới tiến hành khảo sát khu vực. Sau đó, hang bị đóng cửa với người nước ngoài. Giai đoạn 2005–2006, các vận động viên kayak và du khách quốc tế mới được phép trở lại khám phá.

Anh Cung cho biết cảm giác chèo thuyền trong hang, lướt qua những vòm thạch nhũ khổng lồ trên mặt nước trong vắt là trải nghiệm du khách nên thử khi đến Lào.