Chúa Nhật 2 Mùa Vọng Năm A
Bài Ðọc I: Trích sách Tiên tri Isaia (Is 11, 1-10)
“Chúa lấy sự công minh mà xét xử người nghèo khó”.
Ngày ấy, từ gốc Giêsê sẽ đâm ra một chồi và cũng từ gốc ấy sẽ đơm lên một bông hoa. Trên bông hoa ấy, thần linh của Thiên Chúa sẽ ngự xuống, tức thần khôn ngoan và thông suốt, thần chỉ dẫn và sức mạnh, thần hiểu biết và đạo đức, và thần ấy sẽ làm cho Ngài biết kính sợ Thiên Chúa.
Ngài không xét đoán theo như mắt thấy, cũng không lên án theo điều tai nghe, nhưng Ngài sẽ lấy đức công minh mà xét xử những người nghèo khó, và lấy lòng chính trực mà bênh đỡ kẻ hiền lành trong xứ sở. Ngài sẽ dùng lời như gậy đánh người áp chế, và sẽ dùng tiếng nói giết chết kẻ hung ác. Ngài lấy đức công bình làm dây thắt lưng, và lấy sự trung tín làm đai lưng.
Sói sống chung với chiên con; beo nằm chung với dê; bò con, sư tử và chiên sẽ ở chung với nhau; con trẻ sẽ dẫn dắt các thú ấy. Bò (cái) và gấu (cái) sẽ ăn chung một nơi, các con của chúng nằm nghỉ chung với nhau; sư tử cũng như bò đều ăn cỏ khô. Trẻ con còn măng sữa sẽ vui đùa kề hang rắn lục, và trẻ con vừa thôi bú sẽ thọc tay vào hang rắn độc. Các thú dữ ấy không làm hại ai, không giết chết người nào khắp núi thánh của Ta. Bởi vì thế gian sẽ đầy dẫy sự hiểu biết Chúa, như nước tràn đầy đại dương.
Ngày ấy gốc Giêsê đứng lên như cờ hiệu cho muôn dân. Các dân sẽ khẩn cầu Ngài, và mộ Ngài sẽ được vinh quang.
Bài Ðọc II: Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Rôma (Rm 15, 4-9)
“Chúa Kitô cứu rỗi hết mọi người”.
Anh em thân mến, những gì đã viết ra là có ý để giáo huấn chúng ta, hầu nhờ Thánh Kinh thêm sức và an ủi, chúng ta được cậy trông. Xin Thiên Chúa, nguồn kiên tâm và an ủi, ban cho anh em biết thông cảm với nhau theo gương Chúa Giêsu Kitô, để anh em đồng thanh tôn vinh Chúa là Cha Ðức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta.
Vì thế, anh em hãy tiếp rước nhau như chính Chúa Giêsu đã tiếp nhận anh em, để làm rạng danh Thiên Chúa. Vì chúng tôi quả quyết với anh em: để chứng tỏ sự chân thật của Thiên Chúa, Ðức Giêsu Kitô đã phục vụ những người chịu phép cắt bì, hầu xác nhận lời hứa cùng các tổ phụ. Còn dân ngoại, họ tôn thờ Thiên Chúa vì lòng nhân từ Người, như lời chép rằng: “Vì vậy, lạy Chúa, con sẽ cao rao Chúa và sẽ ca tụng danh Chúa giữa các dân ngoại”.
Phúc Âm: Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu (Mt 3, 1-12)
“Hãy ăn năn thống hối, vì nước trời gần đến”.
Ngày ấy, Gioan Tẩy Giả đến giảng trong hoang địa xứ Giuđêa rằng: “Hãy ăn năn thống hối, vì nước trời gần đến”. Chính ông là người mà Tiên tri Isaia đã tiên báo: “Có tiếng kêu trong hoang địa rằng: Hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng”.
Bởi vì chính Gioan mặc áo lông lạc đà, thắt lưng bằng dây da thú, ăn châu chấu và uống mật ong rừng. Bấy giờ dân thành Giêrusalem, khắp xứ Giuđêa và các miền lân cận sông Giođan tuôn đến với ông, thú tội và chịu phép rửa do tay ông trong sông Giođan.
Thấy có một số đông người biệt phái và văn nhân cũng đến xin chịu phép rửa, thì Gioan bảo rằng: “Hỡi nòi rắn độc, ai bảo các ngươi trốn lánh cơn thịnh nộ hòng đổ xuống trên đầu các ngươi. Hãy làm việc lành cho xứng với sự thống hối. Chớ tự phụ nghĩ rằng: tổ tiên chúng ta là Abraham. Vì ta bảo cho các ngươi hay: Thiên Chúa quyền năng có thể khiến những hòn đá trở nên con cái Abraham. Ðây cái rìu đã để sẵn dưới gốc cây. Cây nào không sinh trái tốt, sẽ phải chặt đi và bỏ vào lửa. Phần tôi, tôi lấy nước mà rửa các ngươi, để các ngươi được lòng sám hối; còn Ðấng sẽ đến sau tôi có quyền năng hơn tôi và tôi không đáng xách giày Người. Chính Ðấng ấy sẽ rửa các ngươi trong Chúa Thánh Thần và lửa. Ngài cầm nia trong tay mà sảy lúa của Ngài, rồi thu lúa vào kho, còn rơm thì đốt đi trong lửa không hề tắt”.
Vài ý chính về Tin Mừng Matthêu 3, 1-12
Hình ảnh của Gioan Tẩy Giả, được các sách Tin Mừng và Sách Công vụ Tông đồ nhắc đến, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong tâm trí và lòng người. Chủ nhật tới, Tin Mừng sẽ còn chứng thực điều này.
Sau phần tường thuật về thời thơ ấu, phần kể về đời sống công khai mở đầu ở Mt 3 bằng cụm từ "trong những ngày ấy". Sự không xác định rõ ràng của chúng che giấu tầm nhìn thánh kinh và cuối cùng của chúng: sự hoàn thành kế hoạch thiêng liêng của Thiên Chúa đã gần kề.
"Tiền hô" (người "chạy trước"), "tiếng kêu trong hoang mạc" (Mt 3, 3) loan báo Đấng mà ngay sau phép rửa, sẽ được chỉ định bởi "tiếng từ trời" lần này, là Con yêu dấu (c. 17).
"Trong những ngày ấy, Gioan Tẩy Giả xuất hiện...". Giữa câu này và "Bấy giờ Chúa Giêsu xuất hiện..." (c. 13), Matthêu nói về con người và lời loan báo của Gioan. "Hãy ăn năn sám hối, vì Nước Trời đã gần đến!" Chúa Giêsu sẽ lặp lại lời kêu gọi này y nguyên để khởi đầu cho việc giảng dạy của mình (4, 17), sau khi người anh họ của Ngài bị tù (4, 12).
Câu từ Isaia 40, 3 - mà cả bốn sách Tin Mừng đều dẫn lại ở đây - xuất hiện ở đầu "sách an ủi" (Is 40 - 55), trong viễn cảnh mặc khải vinh quang thiêng liêng sắp đến (Is 40, 5), khiến Sion trở thành "sứ giả vui mừng" (Is 40, 9).
Đoạn kinh của chúng ta thay đổi giọng điệu. Is 40, 3 ghi chi tiết "trong hoang mạc" không phải về tiếng nói, mà về "mở một con đường". Còn Matthêu thì gán nó cho tiếng kêu. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng ít mang tính an ủi hơn mà gay gắt thúc giục hơn của lời loan báo. Khắc nghiệt hơn Is 11, 5 (xem bài đọc thứ nhất), mô tả nghiêm khắc về nhân vật ở c. 4 lấy cảm hứng từ mô tả về Êlia (2 V 1, 8). Lời khiển trách của ông thật sắc bén: Is 11, 1 nói về một nhánh từ gốc Giêsê, một chồi từ rễ của ông. Ở đây, cái rìu đã đặt thẳng vào rễ cây (c. 10). Với cái thúng sàng (12) và ngọn lửa không tắt (10.12), Gioan loan báo một thẩm phán tận thế không khoan nhượng. "Từ hơi thở môi miệng Người, Người sẽ giết kẻ gian ác" (Is 11, 4).
Không nghi ngờ gì, người Pharisêu và Sađucêu sẵn sàng thú tội, như những người được rửa tội khác (c. 6). Nhưng Gioan đòi hỏi từ họ, cùng với sự ăn năn, "quyết tâm vững chắc" cho "một trái xứng đáng với sự hoán cải" (c. 8), không trốn tránh bằng những lời khẳng định về Abraham của họ (c. 9). Nghịch lý thay, sự dũng cảm của Gioan Tẩy Giả gắn liền với sự khiêm nhường của ông, như câu 11 chứng thực. Việc thấy Đấng mạnh hơn mình đến làm sắc nét thêm sự sắc bén của ông.
Đừng đối lập Gioan Tẩy Giả với một Chúa Giêsu hiền lành ngọt ngào. Đấng rửa trong nước tiên đoán Đấng sẽ rửa trong Chúa Thánh Thần và lửa cũng sắc bén như vậy (c. 11.12). Chúa Giêsu cũng sẽ đối đầu với người Pharisêu và Sađucêu, và tố cáo men hư hỏng trong giáo lý của họ (16, 1.6.12). Ngài cũng sẽ nói "dòng giống rắn độc" (12, 34; 23, 33). Chuẩn bị đường cho Chúa triệu tập hy vọng "vì Nước Trời đã rất gần", nhưng không khoan nhượng: "Hãy sám hối".
Philippe Wargnies, sj
Dòng Tên, nhà chú giải Kinh Thánh Roma, giáo sư Thánh Kinh tại IET (Bruxelles)
Bài giảng: Chương trình của Đấng Thiên Sai
Việc sư tử, cũng như bò, ăn cỏ khô theo lời loan báo của tiên tri, sói ở chung với chiên con, dê con, và sư tử con với bê, mà những con đầu không nuốt chửng những con sau, đó thực sự sẽ là sự hoán cải của các loài vật. Nhưng tiên tri loan báo một sự hoán cải rộng lớn hơn nhiều, đó là của toàn thể tạo vật, được kêu gọi trở thành một vùng đất công bằng, hòa bình và đoàn kết. Làm thế nào để đạt được điều đó? Qua sự hoán cải của con người. Còn ba bài đọc và thánh vịnh nêu tên người thợ chính của sự hoán cải này: đó là Đấng Thiên Sai, sứ giả của Thiên Chúa, tức là Chúa Giêsu, Đấng Kitô, Đấng sẽ dẫn dắt nhân loại đến việc thực hiện lời loan báo này.
Thẻ căn cước của Đấng Thiên Sai
Mỗi bài đọc đều góp phần vẽ nên chân dung của Đấng Thiên Sai như vậy. Theo tiên tri, Đấng Thiên Sai tràn đầy Thần Khí của Thiên Chúa, và các ơn phong phú của Người. Người được obdowed với tất cả phẩm chất và năng lực để dẫn dắt dân chúng và chăm sóc từng thành viên của họ. Thánh vịnh trình bày Người như vị vua được mong đợi và loan báo các sáng kiến của Người: Đấng Thiên Sai là người thợ của hòa bình và công lý. Còn tông đồ, ông nói rõ ràng về Đấng Kitô, khi nhắc đến sự quan tâm của Người đối với toàn thể nhân loại: "Người đã đón nhận các ngươi". Cuối cùng, trong Tin Mừng, chính Gioan Tẩy Giả can thiệp, để mô tả hành động của Đấng Thiên Sai: "Người sẽ rửa các ngươi trong Chúa Thánh Thần và trong lửa".
Vậy là sự hoán cải của nhân loại đang diễn ra. Đó là một hành trình dài, tiến bước lúng túng. Qua các giai đoạn đầu tiên, chân dung của Đấng Thiên Sai, người thợ của sự hoán cải không thể thiếu, đã trở nên rõ ràng hơn. Tiên tri và Gioan Tẩy Giả vẫn còn loan báo một Đấng Thiên Sai báo thù, sẵn sàng "đốt rơm rạ loài người trong ngọn lửa không tắt". Nhưng Chúa Giêsu đã sửa lại chân dung này, bằng cách áp dụng cho chính mình những lời khác của các tiên tri và tự giới thiệu mình là người tôi tớ: "Người không bẻ gãy cây sậy đã giập, không dập tắt tim đèn còn leo lét" (Mt 12, 20). Chính Người đã để mình bị ngược đãi và đánh đập, trong những ngày thương khó của Người.
Một sứ mệnh cần tiếp tục
Tại sao vẫn còn loan báo Đấng Thiên Sai, khi Người đã đến rồi? Lý do rất đơn giản, đó là vì sự hoán cải chưa tác động sâu xa ở khắp mọi nơi, vẫn còn sự kháng cự, sói vẫn tiếp tục nuốt chửng chiên con. Ở loài người, còn tệ hơn, chiến tranh, hủy hoại kinh tế, mất việc làm, v.v. tiếp tục làm ô nhiễm tạo vật. Vì vậy, cần thiết mỗi năm phải nghe lại những lời kêu gọi này. Tông đồ giải thích rõ, khi nhắc lại tại sao chúng ta loan báo Lời Chúa từ chủ nhật này sang chủ nhật khác: "Tất cả những gì đã được viết trước trong các sách thánh đều được viết để dạy bảo chúng ta, để chúng ta có hy vọng".
Marcel Metzger
