Carmel By The Sea, êm đềm thành phố nhỏ
Vùng biển Monterey ngồi 17 Dặm Ðường Tình (17 Mile Drive) nơi cây tùng cơ độc chênh vênh trên bờ biển vắng còn có thành phố nhỏ Carmel By The Sea thanh lịch, êm đềm với những con phố dáng dấp Âu Châu. Men theo quốc lộ số 1 Pacific Coast Highway đi về hướng Nam sẽ đến Big Sur là vùng đất thần tiên nơi trời, biển và núi non giao hòa một cách tuyệt vời, vẽ nên bức tranh thủy mạc tồn màu xanh, màu xanh bầu trời, của biển cả, của núi đồi và cả màu xanh tình ái.
Bỏ lại sau lưng Pebble Beach với những khách sạn nghỉ dưỡng có sân golf, hồ tắm spa, xe chúng tôi ra khỏi đoạn 17 Dặm Ðường Tình ở cửa Carmel Gate để đi vào thành phố Carmel By The Sea. Carmel By The Sea ở phía Nam của Monterey và là thành phố song sinh với Monterey nhưng nhỏ hơn, hoa lá nhiều hơn và êm đềm hơn. Thành phố không kỹ nghệ, chỉ có một ngành kỹ nghệ duy nhất ở đây nhưng là kỹ nghệ không có khói ô nhiễm đó là kỹ nghệ du lịch.
Truy tìm lịch sử, năm 1602 nhà thám hiểm Tây Ban Nha tên Sebastian Vizcaino là người da trắng đầu tiên đặt chân đến Monterey. Khi ông ta đi về hướng Nam đến vùng bình nguyên mà người da đỏ đang trồng ngô bắp nhằm ngày lễ thánh bổn mạng của ông là thánh nữ Our Lady of Carmel, ông lấy tên thánh nữ đặt tên cho vùng đất trù phú này. Sau đó linh mục Junipero Serra thuộc dòng Francisco xây cất ngôi nhà truyền giáo ở gần cửa sông Carmel. Ngôi giáo đường này hiện nay vẫn còn và là một địa điểm lơi cuốn du khách.
Năm 1903 hãng xây cất Carmel Development Company đăng báo ở San Francisco quảng cáo bán nhà và một số giáo sư ở Ðại Học Stanford gần San Jose đã mua để làm nhà nghỉ mát, họ lui về đây để nghỉ cuối tuần, trong dịp lễ lộc cuối năm hay những ngày hè trường đóng cửa. Trận động đất lớn năm 1906 thiêu rụi thành phố San Francisco khiến rất nhiều người dọn về Carmel để lánh nạn trong đó rất nhiều văn nhân, họa sĩ. Họ chọn nơi này làm quê hương và tổ chức những buổi triển lãm tranh, sinh hoạt văn hóa, nghệ thuật. Trời mây non nước và biển cả với phong cảnh hữu tình rất thích hợp cho những nhóm văn nghệ sĩ, nổi tiếng là nhóm du ca Bohemians, họ sáng tác những bài ca, ca tụng thiên nhiên và tình yêu. Ban ngày họ hát ngồi bờ biển, buổi tối họ tập trung vào quán rượu. Carmel trở thành một làng văn hóa, nghệ thuật qui tụ nghệ sĩ và trí thức đương thời, nhà địa ốc Devendorf năm 1911 hãnh diện viết rằng làng Carmel đã có 400 cư dân theo thống kê dân số mà ông ta thu thập từ... người giao sữa. Ðể thành lập nên thành phố, ông ta đã hiến đất để xây nhà thị chính, thư viện, rạp Forest Theater và nhà thờ cũng như trước đó năm 1904 ông đã tặng căn nhà của ông để biến thành trường học đầu tiên tại Carmel. Năm 1916 thành phố Carmel được thành lập và lần hồi trở nên thành phố nghỉ mát của văn nghệ sĩ và tài tử màn bạc. Năm 1986 tài tử kiêm đạo diễn Clint Eastwood đắc cử chức vụ thị trưởng thành phố.
Muốn viếng thành phố một cách trọn vẹn chúng ta phải xuống xe, đi bộ thẩn thơ nhàn nhã để ngắm những khu vườn nhỏ trước mỗi căn nhà. Nhà ở đây không lớn chỉ là những cottage mái nhọn như ở Âu Châu, không căn nào giống kiểu căn nào, cái có mặt tiền cẩn đá, cái làm bằng gỗ thông hay sồi nhưng trước mỗi căn nhà đều cây xanh rợp bóng, dây leo êm đềm và bốn mùa hoa nở. Dường như khí hậu nơi đây trồng được hầu hết các loại hoa trên thế giới, các loại hoa nhiệt đới của Á Châu như lan, cúc, hoa giấy, thiên lý, dăm bụt, xứ ma và các lồi hoa miền đất lạnh như mộc lan, cẩm chướng, đỗ quyên, lay ơn, tu líp... Những cửa tiệm ở đây đều là những căn nhà biệt lập, cũng có sân riêng bày trí cây cảnh, các hiệu buôn ở đây thường là tiệm đồ cổ, đồ trang trí, kỷ niệm, tranh ảnh, tiêm hoa, nữ trang, son phấn, da giày, bánh ngọt, cà phê, tiệm kem, nước trái cây nhưng nhiều nhất là nhà hàng ăn, tất cả đều xinh xắn, ấm cúng và thanh lịch. Các món ăn phần nhiều là Âu Châu, hải sản, vài nhà hàng Tàu, Thái Lan, Nhật Bản nhưng chưa thấy một nhà hàng Việt Nam nào.
CÂY CẦU BIXBY
Trong chuyến đi nhiều năm về trước, thời còn giang hồ, trôi nổi “chim kia chưa mỏi cánh”, tôi đã cỡi con trâu già 6 máy Toyota Cressida, tuy mang tiếng “Sida” nhưng nó khỏe và bền vô cùng, chân trời góc biển nào nếu muốn đi là nó cũng lần mò lết tới!
Tôi vượt qua dòng sông Carmel theo con đường cái quan số 1 dọc theo Thái Bình Dương mà xuôi Nam. Xe qua Carmel Highlands với những ngơi biệt thự nằm trên sườn đồi ngó ra đại dương mênh mông. Con đường men theo bờ biển, một bên là núi cao chớn chở cây cỏ xanh rì, một bên là vực sâu dưới kia những lượn sóng trắng xóa mơn man xoa bờ cát mịn. Khoảng 20 phút sau nghĩa là cách Carmel độ 18 miles, bỗng dưng phía trước thống thấy một cây cầu rất đẹp hiện ra, vài xe dừng lại, tôi giảm tốc độ và đậu xe vào lề đường được mở rộng. Xuống xe nhìn thấy tấm bảng “Historic Landmark - Bixby Bridge - 1932”, chiếc cầu này tôi đã nhìn thấy nhiều lần qua lịch treo tường và đoạn quảng cáo xe hơi trên truyền hình, nay mới chứng kiến tận mắt. Cầu xây bằng xi măng bắt qua một vực sâu giữa hai quả núi và vực sâu này ăn thông ra bờ biển cát trắng. Tôi đi vào Mùa Hè trời không mưa nên không có một dòng nước nào dưới cầu để chảy ra biển. Hai hàng cột chống đỡ cầu từ dưới vực sâu đưa lên và nối lại với nhau cho vững chắc bằng nửa vòng cung tròn dưới lườn cầu.
Cầu Bixby do Công Ty Ward Engineering ở San Francisco thiết kế và bắt đầu xây dựng vào Tháng Mười Một năm 1931. Thời kỳ ấy Hoa Kỳ đang ở giai đoạn khủng hoảng kinh tế (Great Depression) và việc xây cầu đã tạo công ăn việc làm cho một số nhân công thất nghiệp. Cầu xây bằng xi măng cốt thép, dài tổng cộng 714 feet gồm nhịp chính ở giữa dài 320 feet với 2 nhịp phụ hai bên. Trụ cầu từ dưới vực đưa lên cao 150 feet và mặt cầu bên trên có cùng cao độ với con đường nên xe lên cầu và xuống không cần phải leo hay tuột dốc. Cầu hoàn thành ngày 15 Tháng Mười năm 1932 với phí tổn là $199,861 với kiến trúc theo kiểu Art Deco rất thông dụng trong xây cất vào thời kỳ này. Miền Nam California có nhiều cây cầu cùng kiểu như vùng Los Angeles là cầu Colorado ở phía Tây thành phố Pasadena.
BỜ BIỂN BIG SUR
Sau khi qua cầu Bixby đi về hướng Nam con đường men sát theo bờ biển, quang cảnh ở đây vừa thơ mộng, vừa hùng vĩ, người ta cho rằng nơi này đẹp nhất California, nơi đất, trời và biển giao hòa tạo nên một bức tranh thật ngoạn mục toàn một màu xanh. Bên trong là dãy núi cao nhưng thoai thoải, con đường thiên lý Bắc Nam quanh co uốn khúc khi ẩn khi hiện như rắn lượn và phía vực sâu mơn man sóng xanh vui đùa bờ cát trắng.
Bờ biển xanh Big Sur kéo dài 90 miles (145 kí lô mét) đi từ Carmel ở phía Bắc xuống tới San Simeon nơi có lâu đài tình ái Hearst Castle ở hướng Nam. Big Sur có nguồn gốc là tiếng Tây Ban Nha “El-Sur Grande” có nghĩa là “Phương Nam Mênh Mông” là vùng đất gần Monterey có người sinh sống từ thuở xa xưa. Ngày nay trong vùng tồn núi cao biển rộng, luật bảo vệ mơi trường thiên nhiên rất nghiêm ngặt, hãng xưởng, nhà cửa, khu thương mại không được xây nên dân cư đã dọn đi nơi khác trả lại khung trời thiên nhiên cho du khách. Tuy không có phố xá thị trấn nhưng trên đường cũng có vài cửa hàng tạp hóa, trạm xăng, nhà trọ (lodge) và du khách có thể cắm trại ngủ qua đêm trong những Camp Ground. Con đường độc đạo xuyên qua vùng Big Sur là Pacific Coast Highway hoàn tất năm 1938 được California cho là con đường ngoạn cảnh đẹp nhất tiểu bang tuy nhiên cũng khá nguy hiểm vì mỗi chiều chỉ một làn xe và du khách hay ngừng lại bất ngờ để ngắm cảnh.
Ði về hướng Nam thêm 25 miles nữa sẽ bắt gặp một bờ biển rất thơ mộng với sóng xanh bờ cát trắng, dốc đá cao và đặc biệt là một con suối trên cao đổ xuống bờ biển. Ðó là thác nước McWay nằm trong khu bờ biển được biến thành công viên Julia Pfeiffer Burns State Park. Thác nước McWay tuy không bao la hùng vĩ nhưng quanh năm đều có nước, dòng thác nhỏ nhưng rất cao như sợi tơ trời mà Chúc Nữ dùng dệt lụa làm áo mặc để gặp Ngưu Lang mỗi năm một lần trên nhịp cầu Ô Thước được nối kết đôi bờ Ngân Hà bằng hàng vạn cánh chim Ô.
TRỊNH HẢO TÂM
(Cali vào Tháng Mười Hai
Trời mưa, gió lạnh, hàng cây đứng nhìn)
