Kỳ thú cảnh quan Canyons - Hoa Kỳ
Những hẻm núi (Canyons) ở bang Colorado là một trong những phong cảnh thiên nhiên kỳ thú nhất của Hoa Kỳ, lôi cuốn 2 triệu du khách hàng năm.
Sông Colorado bắt nguồn từ vùng núi Rocky Mountains cao 3.150 mét. Con sông dài 2.300 cây số này chảy qua năm tiểu bang Hoa Kỳ và một tiểu bang của Mêhicô đổ ra vịnh California. Nhưng chỉ có đoạn giữa dài 1.500 cây số, từ Moab đến Boulder City có cảnh quan đặc sắc của vùng hẻm núi hẹp rộng 10 đến 12 cây số, có sườn vách đứng.
Tại đây, sông Colorado và các hợp lưu chảy xuyên qua những tầng địa chất rất lạ, luôn luôn làm các nhà địa chất kinh ngạc, vì các địa tầng phơi ra trông rất hùng vĩ, hài hoà. Người kỵ sĩ đi ngựa theo dòng sông sẽ xuống lần lần bằng những con đường đá gồ ghề của cao nguyên (cao khoảng 2.000 mét) đến tận thác nước (ở độ cao từ 500 đến 600 mét). Ông ta sẽ lần lượt đi qua các địa tầng thời thuỷ tân (époque eooène), thời phân kỷ (Crétacé) thời Jura, thời tam điệp (trias).
Nước chảy là thành những hình thù ngoạn mục hình cây kèn, hình cổng vòm, hình trụ, hình kim tự tháp, răng cưa, chuông nhỏ, bậc thang. Sỡ dĩ nước làm các lớp địa tầng có hình thù đa dạng như vậy là tuỳ vào độ cứng mềm khác nhau của chất đất.
Chất oxyt sắt và măng gan đã làm cho hẻm núi có nhiều màu sắc lạ thay đổi tuỳ thời khắc trong ngày: từ vàng sáng ra đen, từ hồng non đến chàm, từ xanh chai đến màu tía.
Mặc khí hậu quanh sông là khí hậu bán sa mạc, con sông có một sức chuyên chở đáng kể vì nước sông có pha bùn màu đỏ nên sông có tên là Colorado (có màu). Trước khi xây chín con đập để ngăn chận bớt hộ hung hãn của dòng chảy, con sông chuyên chở 500.000 tấn phù sa hàng ngày.
Dùng bè phao để xuôi dòng là điều khá nguy hiểm. Nhưng những kẻ ưa mạo hiểm đã phát minh ra môn thể thao thú vị là môn raffing, dùng một cái bè lớn bằng phao để vượt thác.
Nhiệt độ ở đáy sâu các hẻm núi rất cao, nóng như lò lửa (từ 40 đến 45 độ C trong bóng râm vào mùa hè lúc 15 giờ) cho nên vùng đất rất khô cằn. Mưa trên cao nguyên khá dồi dào (700m/m/năm) nhưng nước mưa bị bốc hơi trước khi rơi xuống đất, cho nên gọi là mưa không ướt đất.
Khí hậu khắc nghiệt như vậy nên chẳng dân cư nào ở được. Người ta chỉ tới đây để xem cảnh lạ. Để phục vụ du khách, có mấy thị trấn nhỏ mọc lên: thị trấn Moab (bang Utah) với 5.000 dân, thị trấn Page (bang Arizona) với 6.500 dân, thị trấn Boulder City (bang Nevada) với 12.500 dân, Moab ở lối vào vùng hẻm núi (canyon), Boulder thì ở lối ra. Cả ba thị trấn đều sống bằng nghề du lịch và khách sạn, nhà hàng.
Bạn muốn tới tham quan, hãy lái máy bay từ Las Vegas. Trước tiên sẽ thăm vùng hồ Meal, rồi đi lần vào vùng các hẻm núi (canyon) kỳ thú.
Dân bản địa hiện còn tồn tại các bộ tộc Navajo, Hopi, Havasupai, Hualapi, Pueblo. Họ sống qua ngày bằng cách bán các vật kỷ niệm bằng bạc cho du khách.
Theo Di sản thế giới
