Chương một
Chiếc xe đò Chợ lớn-Long An ngừng vội trước nhà ông Tư Kiên dưới dốc cầu Voi, anh lơ nhanh nhẹn mở cửa xe cho Văn bước xuống, đoạn ra hiệu để tài xế tiếp tục lên đường. Chiếc xe rồ ga vọt thẳng, để lại phía sau lớp bụi mờ. Văn quảy cái xách lên vai, thư thả rảo bước ngang nhà chú Tư, định đi qua hãng dệt rồi rẽ vào bờ đê, bỗng chàng quay đầu nhìn lại phía sau vì có tiếng người gọi:
- Cháu Văn mới về đó à ! Sao không ghé nhà chú uống nước ?
Văn mừng rỡ tiến đến bắt tay chào chú:
- Dạ cháu đã nghỉ hè nên về thăm ngoại cháu một vài tuần.
Thím Tư từ trong sân cũng tất tả đi ra, nhìn Văn cười híp mắt:
- Mèn ơi, sao cháu lại băng ruộng ? Sẵn con nước lớn, cháu vô nhà chơi, đợi quá giang con Hương về chợ Cai tài luôn thể. Rồi thím nhìn sang chợ cầu Voi:
- Chợ sắp tan, chắc con nhỏ cũng gần về.
Nét mặt hớn hở, Văn vồn vã chào thím:
- Thím vẫn mạnh ? Cháu tưởng chú thím đang bận rộn trong nhà máy xay lúa nên không ghé, định vài hôm nữa cháu sẽ ra thăm chú thím đó.
Chú Tư Kiên hít điếu thuốc rê phà khói:
- Mùa lúa qua rồi, chú thím cũng rảnh rỗi.
Nói xong, chú đưa tay choàng qua vai Văn thân mật dìu vào nhà. Thím Tư nhanh nhẩu ra sau hè chặt một trái dừa bị, vạt mặt, mang ra mời:
- Cháu Văn uống nước dừa cho mát. Ở thị thành cháu quen với nước cam, xá xị, về quê uống dừa mới thích.
Đang khát nước, Văn hân hoan đỡ lấy trái dừa, đưa lên miệng hớp một ngụm rồi tấm tắc khen:
- Dừa ngọt quá thím Tư, đâu thua gì dừa xiêm.
Thím nhìn chồng cười hả hê. Chú Tư chợt nhớ lời vợ bèn nhắc lại:
- Hồi nãy thím cháu nói đúng. Cháu đợi con Hương về, quá giang xuồng nó vào chợ Cai tài cho tiện. Trời nắng chang chang, cháu băng ruộng mệt bở hơi đó.
Văn tò mò:
- Cô Hương nào vậy chú ?
Thím Tư lẹ miệng đáp thay chồng:
- Vì ít khi về quê nên cháu không biết. Con Hương là con gái của chị sáu Đến ở cách nhà bà ngoại cháu chừng vài trăm thước.
Bỗng mặt thím thoáng buồn, giọng bùi ngùi:
- Tội nghiệp con nhỏ. Cha nó bị tai nạn chết bất ngờ, nó phải bỏ học ở nhà tần tảo phụ mẹ buôn bán kiếm sống.
Chú Tư cũng buông tiếng thở dài thương cảm:
- Ở đời không ai qua được cái số Trời định cháu à .
Chú vừa dứt lời thì ngoài ngõ có tiếng người con gái loáng thoáng:
- Chào chú thím con về cho kịp con nước.
Thím Tư vội vã chạy ra cổng rào gọi:
- Khoan đã Hương. Cho thím gởi đứa cháu quá giang về chợ Cai tài với.
Hương đặt gánh rau cải xuống đất, tay lấy cái khăn thâm chậm mồ hôi nhễ nhại trên trán, ướt dín vài sợi tóc may, tay cầm chiếc nón lá phe phẩy quạt. Nàng nhìn thím Tư ỏn ẻn cười:
- Ai vậy thím ?
Chú Tư chen lời vào:
- Thằng Văn, cháu ngoại của bà Hai ở chung xóm với con Hương mầy đó.
Nghe qua, Hương đưa cặp mắt to và đen nhánh nhìn chàng trai với vẻ đầy thiện cảm:
- Dạ được. Vậy chú nói cậu ấy xuống xuồng liền đi, kẻo nước ròng phải chống sào mệt lắm.
Văn hiểu ý bèn uống vội trái dừa, đoạn quầy quả xách túi hành lý đứng lên chào chú thím Tư rồi lẽo đẽo đi theo cô gái ra bờ sông. Chàng bước ngã, bước nghiêng đặt chân xuống chiếc xuồng chòng chành, trong khi Hương gọn gàng mang gánh hàng lên xong, thư thả lấy giầm đẩy ghe ra xa bờ. Đôi mắt chàng trai và cô gái liếc nhìn trộm nhau. Gió hiu hiu, sóng nước lăn tăn bì bõm vỗ mạn xuồng. Văn ngồi trước mũi, vô tình đối diện với Hương đang thoăn thoắt tay chèo, tiếng mái giầm chẻ nước róc rách. Trên mặt sông bát ngát màu tím của bông lục bình nở rộ. Không gian tĩnh lặng đến đổi Văn nghe được hơi thở nhẹ và đều của Hương. Chàng lén nhìn gương mặt trái soan, tóc mây sợi vắn, sợi dài, phất phơ trên trán. Thỉnh thoảng, Hương đưa những ngón tay thon nhỏ vuốt lại mái tóc, những sợi tóc mềm bám hờ hững trên đôi má hây hây. Vẻ duyên dáng, trẻ trung và hiền lành của cô gái làm Văn cảm thấy lòng mình xao xuyến. Văn lại liếc trộm cái miệng xinh xinh, khuôn ngực phập phồng của Hương dưới tấm áo bà ba trắng đã ngã màu ngà. Bất chợt, Hương bắt gặp ánh mắt của Văn ném về mình, nàng ngượng ngùng cúi đầu bẽn lẽn. Hai bên bờ sông, cánh đồng bát ngát mênh mông trải rộng đến chân trời. Lác đác vài gốc me già, năm ba chòi lá và mấy cái chuồng trâu xiêu vẹo. Lòng Văn hòa nhập vào thiên nhiên, lâng lâng như thoát tục. Để đánh tan bầu không khí trầm lặng, Văn cất tiếng gợi chuyện:
- Mỗi ngày cô Hương phải chèo xuồng ra chợ cầu Voi sao ?
Nàng chớp mắt, miệng chúm chím cười, một nụ cười dịu dàng làm tan biến những bỡ ngỡ trong lòng người đối diện:
- Dạ em quen rồi cậu à.
Văn lại thắc mắc:
- Nếu gặp ngày không đúng con nước lớn thì cô đi bằng gì ?
- Dạ em đi xe Lam.
Chàng muốn hỏi tiếp nhưng có vẻ ái ngại. Hương đoán được bèn nhỏ nhẻ:
- Cậu muốn hỏi em điều gì nữa ?
Văn áy náy:
- Sợ phật lòng cô.
Nàng khoát tay:
- Không sao đâu, cậu đừng ngại.
Văn yên dạ nên nhìn Hương ôn tồn tiếp:
- Nghe chú thím Tư bảo cô đã thôi học mấy năm rồi.
Hương gật đầu:
- Dạ đúng.
- Lúc đó cô học lớp mấy ?
- Đệ tứ trường Long An.
Văn cau mày:
- Tội nghiệp cô phải bỏ học nửa chừng.
Hương ngưng tay chèo, đưa mắt nhìn mông lung rồi khẽ thở dài:
- Mỗi người có một hoàn cảnh cậu à.
Văn hối hận về sự tò mò của mình:
- Tôi xin lỗi đã làm cô buồn.
Hương lắc đầu gượng cười:
- Cậu đâu có lỗi gì.
Trời hôm nay quang đãng và êm ả. Gió thổi rì rào đưa mùi hương cau trong mảnh vườn nhà ai thơm ngan ngát. Làn gió nhẹ mơn man mái tóc bồng bềnh, vuốt ve đôi gó má ửng hồng của người con gái. Tiếng mái giầm khoan thai khuấy nước. Chiếc xuồng ba lá lướt nhanh trên sóng nhấp nhô. Vài cụm lục bình xanh mướt lờ lững trôi. Ven sông, rặng dừa đong đưa xào xạc. Trên tàu dừa nước, một con chim thằng chài đang yên lặng rình cá. Mấy đứa bé, thằng mặc quần thủng đít, thằng ở truồng, chân trần, lem luốc, đi tồng ngồng trên bờ đất, miệng nhai nhóp nhép khúc ô môi. Xuồng gần tới Quê Mỹ Thạnh thì nước đứng và chuẩn bị đổi chiều. Hương nhanh tay chèo, vài giọt mồ hôi lấm tấm trên trán. Bỗng từ nhà ai vọng ra tiếng hò trong trẻo:
Hò hơ... Nước ròng trong ngọn chảy ra.
Mừng anh đi học phương xa mới về.
Văn lộ vẻ ngạc nhiên, chàng nhìn sửng Hương:
- Sao họ đoán đúng quá vậy cô ?
Hương cười rúc rích:
- Thấy nhân dáng của cậu là biết ngay học trò mà.
Văn gải đầu:
- Họ tinh mắt đến thế sao ?
Giọng hò mượt mà lại tiếp:
Hò hơ... Mưa lâm râm ướt dầm lá hẹ.
Cảm thương nàng có mẹ không cha.
Hương lắc đầu hờ hững nhìn Văn:
-Bây giờ họ lại phá em đó.
Chàng bông đùa dí dỏm:
- Chắc họ tưởng tôi với cô là đôi nhân tình nên mới buông lời trêu chọc.
Hương ngượng ngùng mắc cỡ chẳng dám ngó lên:
- Ý, cậu đừng nói vậy, đến tai bà Hai là em bị rầy đó.
Biết mình lỡ lời, Văn thót người, bèn xua tay:
- Không, ngoại tôi hiền lắm. Nhưng xin lỗi cô, tôi chỉ nói đùa thôi.
Sợ Hương giận, Văn vội nói lảng sang chuyện khác:
- Cô có mệt lắm không ? Phải chi tôi biết chèo thì tôi phụ cô chèo mũi.
Hương che miệng cười tủm tỉm:
- Cậu mà chèo mũi thì chắc xuồng em lũi vô bụi ô rô.
Những nụ cười hồn nhiên không tính toán làm gạch nối tự nhiên giữa tâm hồn của cô thôn nữ và chàng sinh viên kiến trúc. Sắp đến chợ Cai tài, Hương lấy giầm chẻ nước cho xuồng chao nghiêng, rồi chèo thẳng vào bến sau nhà bà Hai Duy. Một thoáng lưu luyến phảng phất trên hai gương mặt, Hương e ấp nhìn Văn:
- Cậu về chơi rồi chừng nào cậu trở lên Sàigòn ?
- Chắc đôi ba tuần.
Nàng nhảy gọn lên bờ đất, dùng tay giữ xuồng cho Văn quảy túi hành lý bước lên chiếc cầu ván de ra sông, đoạn Hương lấy sợi dây xích trước mũi cột xuồng vào gốc mận. Bà Hai nghe có tiếng người sau nhà, vội bươn bả ra bến. Bà chưng hửng há miệng nhìn trân trối đứa cháu từ Sàigòn mới về. Văn chạy đến ôm chầm lấy ngoại:
- Con về thăm ngoại nè.
Bà Hai mừng rỡ, miệng lấp bấp:
- Sao con không cho ngoại hay để ngoại ra cầu Voi đón con ?
- Con muốn dành cho ngoại một sự ngạc nhiên.
Rồi chàng nắm tay bà hỏi:
- Chắc ngoại có quen với cô Hương ?
Lúc nầy bà mới để ý đến Hương nên nàng có dịp ngã đầu chào:
- Thưa bà Hai.
Cảm thấy mình hơi vô tình, bà bèn nói giã lã:
- Bà mừng thằng Văn mà quên có con bên cạnh. Bộ nó quá giang con về à ?
Hương rụt rè:
- Dạ.
Nàng định cáo từ ra về thì Văn vội cản lại:
- Cô vào uống ly nước cho đỡ mệt. Trời nắng chang chang mà chỉ có một mình cô chèo chống. Tôi cám ơn cô nhiều lắm nhé !
Hương mỉm cười để lộ hai núm đồng tiền trên đôi má:
- Đã nói em quen rồi mà, hà tất cậu phải bận tâm.
Bà Hai chen vào:
- Thằng Văn nó nói phải. Con vô nhà uống miếng nước rồi hãy về, có xa xôi gì đâu mà sợ.
Hương tìm lời từ chối:
- Dạ con phải mang gánh rau cải ra chợ cho má con bán.
Chợt nhớ, bà Hai chép miệng:
- Bà quên mất. Tội nghiệp quá, mới từng tuổi đầu mà đã chịu cực khổ rồi.
Văn biết không thể cầm Hương lại được, chàng lững thững đưa Hương xuống bến rồi đứng tần ngần nhìn theo chiếc xuồng ba lá cho đến khuất dạng sau lùm dừa nước, Văn mới trở vào nhà. Còn Bà Hai thì vội vã ra sau bếp chuẩn bị bữa cơm trưa cho cháu ngoại mình.
Sáng hôm sau, Văn thức dậy sớm ra sân ngắm cảnh. Phương Đông đã ửng hồng, bình minh bắt đầu ló dạng, ráng nắng ban mai bừng lên như rẻ quạt. Mặt trời từ từ lên khỏi ngọn trúc, những tia nắng len lỏi xuyên qua cành cây, kẽ lá, vẽ lên nền nhà nhiều vệt sáng lung linh. Vài cụm mây trắng lang thang trên nền trời xanh biếc. Gió sớm từ cánh đồng lúa mênh mông bốc lên mát rượi. Hoa cau màu ngà bay lả tả theo gió, đưa hương thơm ngào ngạt. Trên cành mận, lũ chim sáo sậu hót líu lo. Sau hè, bầy gà lục đục kéo nhau ra khỏi chuồng. Con gà trống nhảy lên đóng rơm, vỗ cánh phành phạch, cất cao cổ gáy lanh lảnh. Vài người trong xóm vác phảng đi thấp thoáng bên đường mòn khiến con chó mực sủa inh ỏi. Văn rảo bước đi từ bờ xẻo đầu nầy đến giáp mương đầu kia. Mấy cây mận nằm yên bên mương, hoa rụng từng cánh trắng muốt. Bên gốc phượng, tiếng ve sầu râm ran chợt lặng im vì có tiếng gót chân Văn đến gần.
Đi rong hết khu vườn, Văn mới trở vô nhà, ngồi trên ghế trường kỷ trầm ngâm bên ấm trà nhìn chung quanh. Trên tường nào là hoành phi, câu đối màu son vàng chói lọi, nào là sừng hưu và sừng bò rừng làm chỗ để mũ, mắc áo. Ngoài bộ trường kỷ còn có một tủ thờ bằng gổ trắc, chạm trổ rất khéo và hai cái tủ cẩm lai cẩn xa cừ đặt trước hai bộ ván gõ dầy. Đây là ngôi nhà cố cựu mà ông ngoại Văn đã chắt chiu cả một đời mới tạo nên được. Đang nghĩ vơ vẩn thì bà Hai cũng vừa đi chợ về tới. Bà mua bánh tầm bì cho Văn ăn sáng, đoạn căn dặn cháu vài điều rồi bà chuẩn bị hoa quả đi chùa vì hôm nay là ngày rằm. Ăn điểm tâm xong, Văn thay quần áo định qua thăm láng giềng, đồng thời lân la tìm nhà Hương cho biết. Đang cột sợi dây giày, Văn nghe con chó mực sủa ngoài ngõ và có tiếng ai kêu:
- Bà Hai ơi, bà Hai có ở nhà không ? Con đem rổ tôm thẻ cho bà đây.
Văn mừng rỡ, mặt tươi tắn hẳn ra:
- Cô Hương, hôm nay cô không ra cầu Voi sao ?
Hương lỏn lẻn chớp mắt:
- Dạ không, rau cải hôm qua bán chưa hết nên má em bảo ở nhà phụ lưới tôm cá. Có bà Hai ở nhà không cậu ?
Văn hăm hở:
- Ngoại tôi đi chùa, chắc xế chiều mới về.
Hương nhìn rổ tôm lo ngại:
- Chết rồi, hồi sáng bà Hai có ghé qua chợ dặn má em mang mớ tôm thẻ còn lại vào cho bà để bà đổ bánh xèo.
Văn đưa tay đón lấy rổ tôm:
- Thôi được, để tôi đem rộng nước, chiều ngoại tôi về sẽ tính.
Hương nhìn Văn áy náy:
- Sợ đến chiều tôm hết tươi.
Văn không quan tâm đến mấy con tôm mà chỉ muốn kéo dài giây phút tái ngộ này:
- Tươi hay không rồi cũng vô chảo. A, mà bao nhiêu tiền vậy cô ?
Hương e ngại ấp úng:
- Dạ... mười lăm đồng.
Văn móc bóp lấy tờ giấy bạc năm mươi trao cho Hương. Nàng bối rối:
- Ấy chết, em đâu có tiền thối lại cho cậu.
Văn vui vẻ bảo:
- Không sao, cô cứ cầm lấy, hôm nào có tiền lẽ thì thối cũng được mà.
Hương lắc đầu:
- Hay là đợi bà Hai về sẽ hay.
Văn không đồng ý nên ngắt lời:
- Dì Sáu và cô cần có tiền chi tiêu hôm nay, vậy cô hãy nghe tôi mang tiền về, vài hôm nữa ngoại tôi mua các món khác bù vào. Hương miễn cưỡng nghe lời Văn, lòng vẫn còn ái ngại:
- Thôi, thế cũng được.
Đoạn nàng đề nghị:
- Cậu để em vào lấy cái thau rộng tôm cho.
Văn gật đầu lia lịa:
- Cám ơn cô nhiều.
Nàng tặc lưỡi:
- Lại ơn nghĩa nữa. Cậu nầy kỳ quá.
Văn đứng nhìn Hương lấy gáo dừa múc nước đổ vào thau, hai bàn tay tuy dãi dầu nắng mưa vẫn nõn nà trắng muốt. Sáng nay, Văn nhận thấy Hương có một vẻ đẹp mộc mạc với thân hình thon thả. Chiếc áo bà ba khéo may ôm gọn người nàng càng làm nổi bật làn da trắng mịn dù Hương suốt ngày lam lũ. Hương lây quây bên sàn nước đoạn ngẩng đầu lên nhìn mấy trái xoài đong đưa. Bất chợt, nàng bắt gặp cặp mắt của Văn dán vào mình khiến Hương bẽn lẽn thẹn thùng, xách chiếc rổ không đứng lên định cáo từ ra về. Văn đến gần buông lời nhỏ nhẹ:
- Trưa nay cô có rảnh không ?
Hương ngơ ngác không hiểu:
- Chi vậy cậu ?
Văn có vẻ hơi lúng túng nên ấp a ấp úng:
- Tôi muốn nhờ cô đổ bánh xèo giùm.
Trực giác của người con gái rất nhạy bén, nàng đọc được phần nào tư tưởng của Văn qua ánh mắt, lời nói và nụ cười. Hương do dự trong giây lát rồi thỏ thẻ:
- Chuyện đó đâu có gì khó, nhưng em phải về xin phép má em.
Văn phấn khởi:
- Không được. Để tôi theo cô sang nhà thăm dì Sáu và xin phép luôn thể.
Phong cách nho nhã với lời lẽ từ tốn dịu dàng của chàng sinh viên khôi ngô tuấn tú đã gây ấn tượng đẹp trong lòng cô thôn nữ. Nàng chớp lia đôi mắt:
- Thế cũng tiện. Thôi mình đi nhe cậu.
Mặt Văn rạng rỡ niềm vui, chàng vội cài then cửa rồi theo Hương ra cổng. Họ sánh vai nhau đi theo lối mòn rợp bóng mát của tàng cây so đũa. Qua khỏi cầu dầu, Hương đưa Văn đi thêm một quảng đường, đoạn rẽ trái, bước vào một căn nhà lá nho nhỏ. Một người đàn bà ốm yếu trạc bốn mươi tuổi, ăn mặc xuề xòa, mớ tóc túm vội sau gáy, đon đả bước ra. Văn gật đầu chào:
- Chào dì Sáu.
Bà ngơ ngác nhìn con, vọt miệng hỏi:
- Ai vậy Hương ?
Nàng vội đáp:
- Dạ, cậu Văn, cháu ngoại của bà Hai đó má.
Bà sáu Đến nghe qua liền niềm nơ :
- Mời cậu vô nhà uống nước. Nghe con Hương nói hôm qua cậu quá giang nó về Cai tài.
Văn ngồi bên mép bộ ván, điềm đạm thưa:
- Dạ, cháu nghỉ hè nên về quê thăm ngoại cháu và luôn thể cho tâm trí thư giãn vài tuần.
Hương rót nước trà mời Văn. Chợt nhớ ra, nàng quay sang mẹ nói:
- Hôm nay bà Hai đi chùa. Mớ tôm con rộng trong thau. Cậu Văn đưa con tờ giấy năm mươi đồng, con đâu có tiền thối.
Văn ngắt lời Hương:
- Thì tôi đã nói lúc nãy. Cô cứ giữ đó đi, hôm nào ngoại tôi mua các thứ khác thì trừ vào.
Bà Sáu lộ vẻ không đồng ý:
- Không tiện đâu cậu. Để buổi chợ sáng mai, có tiền lẻ, tôi bảo con Hương mang đến thối lại cho cậu.
Văn cảm thông được tấm lòng của hai mẹ con bà Sáu Đến, tuy nghèo, buôn tảo bán tần, nhưng biết tự trọng, không muốn lợi dụng lòng tốt của ai. Văn bèn chuyển đề tài:
- Cháu trước qua thăm dì, sau là xin phép dì cho cô Hương sang nhà, đổ giùm vài cái bánh xèo ăn trưa, vì tới xế chiều ngoại cháu mới về.
Bà Sáu nhìn con dò ý. Thấy Hương nét mặt tươi rói, bà yên tâm, nhưng còn lưỡng lự:
- Tôi nghĩ không có trở ngại gì, chỉ sợ bà Hai không bằng lòng.
Hương nhanh miệng góp lời:
- Con chỉ khuấy bột, lột tôm, rửa giá, đổ cho cậu Văn vài cái bánh xèo rồi con về mà má.
Thương con, bà đành chiều y :
- Thôi cũng được. Nhớ xong việc rồi về kẻo má trông.
Văn khấp khởi mừng thầm, chàng đứng lên chào dì rồi cùng Hương quay lại nhà. Nàng xăn tay áo vào việc, hì hục chuẩn bị bữa ăn cho Văn. Ánh lửa bập bùng trong bếp làm hồng thêm đôi má Hương. Văn đứng tần ngần nhìn bánh xèo trên chảo nóng, không biết phải làm gì để phụ nàng. Chàng xin làm vài việc vặt vãnh mà Hương cũng không cho, cứ dành lấy hết. Khói bếp làm cay mắt Hương. Văn nhìn đôi mắt ươn ướt tưởng chừng như Hương đang ứa lệ. Đổ xong gần chục cái bánh xèo nóng hổi, Hương dọn dĩa rau sống và tô nước mắm tỏi ớt lên bàn, đoạn rửa tay sửa soạn ra về, chợt Văn bạo dạn tiến đến nắm tay Hương:
- Tôi mời cô ở lại cùng ăn với tôi cho vui.
Bàn tay nhỏ nhắn của Hương còn nằm yên trong lòng bàn tay Văn, nàng lắc đầu lia lịa:
- Không được đâu cậu. Lúc nãy cậu có nghe má em dặn mà.
Văn buông tay nàng ra nhưng cố năn nỉ:
- Nếu cô bằng lòng, tôi sẽ mang dĩa bánh xèo sang biếu dì Sáu, đồng thời xin phép cho cô luôn.
Giọng nói êm ả của chàng trai thị thành làm mềm lòng cô thôn nữ, nàng e ấp:
- Tùy cậu. Nếu má em cho phép thì em ở lại.
Văn mừng trong bụng, chàng hối hả mang dĩa bánh, đi bộ trở lại nhà Hương để biếu mẹ nàng. Rồi Văn tìm lời xin phép dì Sáu cho Hương ở lại ăn trưa với chàng. Vì nể bà ngoại Văn nên bà chấp nhận một cách miễn cưỡng.
Quả thật, bữa ăn trưa nay đối với Văn rất xoàng xĩnh, nhưng trái lại, đối với Hương là một bữa ăn thịnh soạn. Văn ngồi nhìn Hương cuốn bánh xèo với rau sống, chấm nước mắm ăn ngon lành. Chàng bắt chước làm y theo, miệng tấm tắc khen ngon cho Hương được tự nhiên.
Ăn xong, Hương dành hết phần rữa chén, dọn dẹp bếp núc. Văn bịn rịn không muốn Hương về nên rủ nàng ra bờ sông sau hè ngồi hóng mát. Hương ngoan ngoãn nghe theo, trong ánh mắt nàng lóe lên một niềm vui. Trời nắng chang chang, vài cụm mây trắng vẩn vơ bay. Bên kia bờ, bọn trẻ con bì bõm tắm ở ven sông. Gió hiu hiu thổi lay động tàu lá chuối. Tiết trời oi ả. Bóng dừa mát che khuất một mảng vườn. Ở vùng quê yên tĩnh, hàng tre kẽo kẹt, tiếng võng đong đưa, bà ầu ơ ru cháu, mẹ ê a nựng con là khúc dân ca muôn thuở. Thương làm sao người dân quê với nụ cười hồn nhiên, ánh mắt dịu hiền. Họ có nếp sống chừng mực, hài hòa và giản dị;tánh tình họ chất phác, thật thà, niềm nở và hiếu khách.
Văn và Hương ngồi tựa lưng vào gốc cây dừa, đưa mắt nhìn ra sông. Trên mặt nước lung linh màu tím của bông lục bình. Thỉnh thoảng một chiếc thuyền tam bản đi ngang, tiếng mái chèo khua nước trên sông. Văn đang thả hồn theo cảnh vật. Hương hiểu được nên không muốn khuấy động tâm tư chàng, nàng lặng yên một lúc lâu rồi mới cất tiếng:
- Cậu Văn nè !
Tiếng của cô gái kéo Văn về thực tại.
- Gì đó cô ?
- Trong các loài hoa, cậu thích hoa nào ?
Không do dự, Văn đáp nhanh:
- Các loài hoa màu tím.
Hương đồng ý ngay, nhưng muốn biết thêm:
- Cậu cho thí dụ đi.
Trầm ngâm trong giây lát, Văn thư thả kể:
- Tôi thích hoa tím bằn lăn.
Rồi chàng đọc nhỏ mấy câu thơ:
« Bằn lăn soi bóng ven hồ.
Xuân đi, Thu đến, bao giờ nở hoa ?
Hoa ơi, có phải vì ta,
Mà hoa tím cả trời xa, trời gần ? »
Hương nhìn Văn cười, miệng tấm tắc khen:
- Hay quá, cậu cũng thuộc thơ nữa à ?
Văn từ tốn:
- Chút ít thôi.
Với tính hồn nhiên vui vẻ, nàng giục giã:
- Ngoài ra còn hoa gì tím nữa cậu ?
Dõi mắt nhìn xa xôi, Văn chẫm rãi đáp:
- Ngoài bằn lăn còn có hoa sầu đâu tím, hoa soan tím.
« Hôm ấy tôi đi ửng nắng vàng,
Bời bời ngõ cũ tím hoa soan »
Đoạn chàng tiếp:
- Hoa tím lục bình, hoa lan tím, hoa cà tím, hoa thạch thảo tím, hoa sim tím và hoa tím học trò mà người ta thường gọi là hoa pensée.
Hương cúi xuống mân mê những sợi tóc dài buông lơi:
- Nhưng tại sao cậu thích màu tím ?
- Vì màu tím nhu mì, thanh nhã và có một chút gợi buồn.
Văn bèn hỏi lại:
- Còn cô, cô thích loại hoa nào ?
Không chần chừ, nàng đáp gọn:
- Bông tím lục bình.
- Vì sao cô lại thích loài hoa hoang dã đó ?
Một thoáng buồn hiện ra trong đôi mắt Hương, nàng thỏ thẻ:
- Vì nó hợp với cảnh đời bềnh bồng trôi nổi của gia đình em.
Chạnh lòng thương cảm cô gái nghèo, Văn chép miệng:
- Tôi có thể biết được không ?
Lệ chực ứa ra, Hương bùi ngùi kể:
- Trước kia, ba em là một nhạc sĩ chuyên đàn lục huyền cầm cho một gánh hát nhỏ. Tiếng đàn não nuột của ba em qua các bài bản buồn như Trường tương tư, Tứ đại oán, Nam ai, Vọng cổ đã làm xao xuyến bao con tim, trong đó có má em. Rồi họ yêu nhau. Nhưng ông ngoại em cương quyết không gả con gái mình cho phường đàn ca hát xướng. Vì thế, má em lén bỏ nhà ra đi theo ba em. Một năm sau, em ra đời, sống trôi nổi trên sông nước, trong chiếc ghe bầu của gánh hát. Tuổi đời cứ theo thời gian mà chồng chất, ba em già đi, tiếng đàn cũng bớt tươi, bớt ngọt. Ông bầu ruồng rẫy. Ba em tự ái nghỉ việc rồi dắt dìu vợ con đến nơi nầy xin ông hội đồng Các cho cất một mái nhà tranh để trú ngụ và buôn bán kiếm sống. Ông hội đồng vốn có cảm tình với nghệ sĩ cổ nhạc nên bằng lòng ngay. Từ đó ba em giải nghệ luôn. Người dùng tiền chắt chiu trong mấy năm theo gánh hát làm vốn sinh nhai và lo cho em ăn học. Bỗng một hôm, ba em quá giang xe đò đi Long An tải hàng thì bị tai nạn gần ngã ba Thủ thừa. Không hiểu vì sao hai chiếc xe đò đâm vào nhau, hành khách bị thương la liệt nhưng chỉ có một người chết, và người tử nạn là ba em. Từ đó, em thôi học, thay ba lo cho má và cho cả bản thân mình.
Nước mắt chảy ra ướt đẫm hai gò má Hương. Văn thấy lòng se lại, bèn tìm lời an ủi:
- Như cô nói hôm qua, mỗi người có một hoàn cảnh khác nhau, âu chẳng qua là số mệnh. Tôi xin lỗi đã gợi buồn cho cô.
Nàng ủ rũ:
- Em cũng nghĩ thế mà cậu.
Đoạn Văn nói nhỏ bên tai Hương:
- Tôi đề nghị cô bỏ cái tiếng cậu xa cách đó đi.
Hương hỏi vặn lại:
- Còn cậu chừng nào mới bỏ tiếng cô khách sáo kia ? Ở đây có ai gọi em bằng cô đâu? Người ta chỉ gọi em là con Hương thôi.
Văn chợt nhớ bèn cười xòa:
- Thôi thì mình gọi nhau bằng tên vậy.
Hương lắc đầu lỏn lẻn:
- Đối với cậu thì được, còn với em đâu có được.
Văn gãi đầu ngập ngừng:
- Thì Hương kêu tôi bằng anh đi.
Nàng thẹn cúi gằm mặt:
- Kỳ quá hà ! Bà Hai nghe được rầy em chết.
- Rầy anh chịu cho.
Hương chúm chím cười, sung sướng lộ hẳn ra nét mặt:
- Thiệt hôn ?
Văn quả quyết:
- Thiệt mà.
Sợ mẹ trông, Hương đứng lên từ giã Văn rồi vội vã quay gót ra về. Văn thông cảm không giữ nàng lại nữa, lòng mong sao mỗi ngày hai đứa có dịp gặp nhau để trò chuyện.
Kể từ hôm đó, ngày ngày Văn rảo bước trên đường đê mép ruộng dưới trời nắng gió, nhìn ngó bâng quơ, còn Hương thì từ chợ Cầu Voi về cũng đi ngang qua nhà bà Hai Duy, nón lá che nghiêng liếc nhìn vào, rồi men theo bờ đất ra ruộng. Họ giả vờ như vô tình gặp nhau ở khóm tre đầu ngõ.
Chiều nay gió rít từng hồi, một cơn mưa sầm sập kéo đến, ào ào trút nước xuống. Mưa xối xả, mưa nhạt nhòa. Rặng dừa vật vã, hàng cau nghiêng ngả. Hương từ chợ Cai tài về, giữa đường bị trận mưa ập xuống làm cho quần áo nàng ướt sũng, những giọt mưa lớn quất mạnh vào người, gió lạnh thổi thốc vào mặt. Từ trong nhà nhìn ra, Văn trông thấy, vội lấy dù chạy ra đưa nàng vô nhà. Quần áo ướt dính vào người Hương để lồ lộ thân hình gợi cảm của cô gái mới lớn . Văn lúng túng không biết phản ứng thế nào nên ngượng ngùng, miệng lắp ba lắp bắp. Hương cũng thẹn thùng đứng nép vào gốc cột run bần bật. Văn cuống quít chạy vô phòng ngoại lấy bộ bà ba ra cho Hương thay. Chàng nắm tay Hương thúc giục:
- Thay quần áo lẹ đi em kẻo bịnh.
Hương cầm lấy bộ đồ tiến ra sau bếp, đôi mắt lấm lét nhìn lại phía sau, sợ Văn đi theo. Chàng hiểu ý, bèn ra ngoài hàng ba nhìn những giọt mưa từ trên mái ngói rơi xuống rãnh nước làm cho bong bóng phập phồng. Một chập sau, Hương xùng xình trong bộ quần áo rộng của bà Hai bước ra, Văn vội lấy cái khăn lau mặt của mình trùm lên đầu Hương, đưa hai tay vò mái tóc cho ráo khô, đoạn thân mật hỏi:
- Em có lạnh lắm không ?
Đôi môi nàng còn tái nhợt, Hương khẽ rùng mình:
- Còn anh à, nhưng không sao đâu.
Văn tặc lưỡi:
- Coi chừng em bị cảm lạnh đó.
Rồi chàng nảy ra một y :
- Để anh vô bếp đốt củi đun nước và sưởi ấm cho em luôn.
Hương nhìn cửa nhà trước sau vắng vẻ nên e ngại:
- Khỏi anh à. Mặc đồ khô trong chốc lát sẽ hết lạnh.
Đoạn nàng vọt miệng hỏi:
- Bà Hai không có ở nhà sao anh ?
Chàng điềm đạm:
- Ngoại anh ra nhà thím bảy Tèo, chắc cũng bị mưa cầm chân lại rồi.
Sợ Hương ngăn cản, Văn tiến nhanh ra sau, lấy mấy thanh củi khô cho vào lò rồi bật diêm đốt. Khi ánh lửa hồng tỏa hơi nóng khắp gian bếp, chàng cất tiếng gọi lớn:
- Hương ơi, xuống dưới nầy ngồi gần lửa cho ấm đi em. Nói không nghe, anh giận cho coi.
Nàng miễn cưỡng làm theo nhưng trong dạ vẫn áy náy. Chiều chạng vạng, mưa cũng vừa dứt hột, bóng tối phủ mờ dần cảnh vật. Hương sốt ruột định ra về, nhưng nàng bối rối không biết phải làm sao cỡi trả bộ đồ bà ba lại. Văn đoán được bèn bảo:
- Em mang quần áo ướt về nhà hong tiếp cho khô, còn bộ đồ của ngoại anh, em cứ mặc, anh sẽ nói lại cho ngoại anh rõ.
Hương yên tâm đứng lên, nhưng thấy Văn còn bịn rịn nên chưa nỡ dời chân. Nàng chớp mắt, miệng thì thầm bên tai chàng:
- Tại sao anh lo cho em từng chút vậy ?
Văn không trả lời. Chàng tiến đến gần Hương, nắm tay nàng rồi hôn nhẹ lên mái tóc. Nụ hôn đầu tuy còn bỡ ngỡ cũng làm cho người con gái cảm xúc nhẹ nhàng. Chàng hôn tiếp lên trán Hương, gieo vào lòng nàng một cảm giác miên man mới lạ. Lúc chàng hôn lên má thì người nàng nhẹ lâng lâng, mắt lim dim chờ đợi những chiếc hôn nồng nàn khác đến với mình. Văn dang tay ôm Hương vào lòng siết mạnh, miệng tình tứ thốt:
- Giờ thì em đã hiểu tại sao rồi. Anh yêu em, yêu nhiều lắm.
Hương lịm người trong vòng tay Văn. Chàng đắm đuối đặt lên môi nàng một nụ hôn nhẹ. Một luồng điện chạy nhanh vào cơ thể Hương, nàng nhắm nghiền đôi mắt, nghe tim đập mạnh, tâm hồn lạc lõng đâu đâu. Khi hai làn môi áp chặt vào nhau thì khoái cảm đê mê lan khắp cả người nàng. Hương trân mình tận hưởng những phút thần tiên đầu đời.
Bỗng bên kia sông văng vẳng giọng hò của ai vọng lại:
Hò hơ... Anh thương em ruột thắt, gan bào.
Biết em có thương lại chút nào hay không ?
Hương sung sướng nép vào ngực Văn, chàng vuốt mái tóc người yêu, thì thào vào tai Hương:
- Đấy, người ta hỏi giùm anh rồi đó.
Nàng thúc vào hông Văn nũng nịu:
- Còn làm bộ hỏi, thấy ghét ghê. Chứ như vầy không phải là yêu anh sao ?
Cuộc tình bắt đầu đâm chồi nẩy lộc. Hương tựa đầu lên vai Văn, ánh mắt long lanh tình tứ. Văn cũng ngụp lặn trong những giây phút tuyệt vời. Một vùng trời hoa mộng rộng mở trước mắt họ; một tình yêu đan bằng những ước mơ sẽ trở thành chồng vợ trong tương lai. Hạnh phúc lứa đôi đang là đà đâu đó.
Ngày lại ngày, hai kẻ mới biết yêu tìm mọi cách để quấn quít bên nhau. Lủy tre xanh, lung bông súng, rặng trâm bầu, bờ điên điển, gốc ô môi là những nơi chứng kiến cuộc tình vừa chớm nở. Có lần Văn mượn cớ ra cầu Voi thăm chú Tư Kiên để theo Hương bồng bềnh trên sông nước. Qua những bụi ô rô hay đám bần ổi vắng người, Văn tiến lại ngồi gần Hương, ôm ghì thân hình thon thả của người yêu trong tay. Hương ngưng chèo, gác mái giầm, ngả đầu vào ngực Văn, mái tóc buông lơi lất phất trên mặt chàng. Văn hôn lên mi mắt Hương, rồi hôn lần xuống má, xuống môi. Nàng cũng đồng lõa choàng tay qua cỗ Văn siết chặt làm cho chiếc xuồng chao nghiêng, chòng chành, rồi từ từ lủi vô đám lục bình. Bên con mương nhỏ khuất sau giậu mồng tơi, hai chú bé đang be bờ, tát nước, cũng thập thò nhìn lén. Từ xa có tiếng mái chèo khua nước, tiếng người lao xao, Văn vội buông Hương ra, họ nhìn nhau cười khúc khích. Nàng lấy giầm khuấy nước bì bõm đưa xuồng ra giữa giòng sông, đoạn tiếp tục chèo. Hai bên sông, cây lá dày kịt ven bờ, vài mái nhà lưa thưa nằm lẩn khuất sau những bóng dừa sầm uất, có cây lả ngọn, vài cành lá chết, buông xuôi, khô cứng.
Hôm nay, Văn rủ Hương đón xe đò ra chợ Long An để chàng chọn mua cho Hương vài chiếc áo bà ba, mấy thước vải ú tặng mẹ nàng và một xấp hàng màu tím để may áo dài cho Hương mặc với quần trắng. Tuy cảm kích trước sự lo lắng của người yêu, Hương hết lời cản ngăn vì ngại Văn tốn kém. Chàng giả vờ hờn dỗi. Sợ Văn giận, Hương đành chiều theo ý chàng. Mua sắm xong, họ đáp xe quày quả về cầu Voi gấp cho kịp con nước lớn.
Những ngày hạnh phúc tiếp nối nhau đi, ba tháng nghỉ hè cũng sắp hết. Một thoáng buồn hiện ra trên gương mặt người thôn nữ. Trưa nay, bà hai Duy đi ăn giỗ, bà rủ Văn theo nhưng chàng từ chối. Đợi ngoại đi rồi, Văn ra bờ sông thấp thỏm chờ Hương đi bổ hàng về, trong khi nàng cũng đang lấp ló trước cổng rào tìm Văn. Thấy Văn đứng trên chiếc cầu ván nhìn ra sông, Hương hiểu ý, bèn rón rén đến gần rồi liến thoắng chụp lấy vai chàng:
- Hù.
Văn quay lại cười xòa:
- Kìa em, hôm nay em về sớm hơn mọi khi.
Hương trỏ tay chỉ xuống sông:
- Anh không thấy nước sắp ròng rồi sao ? Nếu em không về sớm thì gặp nước ngược chèo chết luôn.
Chàng quàng tay qua vai nàng:
- Anh quên không để ý .
Chợt nhớ, Văn vọt miệng hỏi:
- Chiếc áo dài may xong chưa em ?
Nàng sung sướng gật đầu:
- Dạ xong rồi, đẹp lắm anh ơi.
Mắt đăm đăm nhìn Hương, Văn rỉ tai nàng:
- Ngày mai anh trở về Sàigòn, em có buồn không ?
Nàng cúi gằm mặt:
- Sao lại không ?
Đoạn Hương thở dài:
- Còn anh ?
Chàng thiểu não:
- Cũng giống như em vậy.
Hương đưa ánh mắt buồn sâu thẳm nhìn người yêu:
- Sáng mai, em muốn bơi xuồng tiễn anh ra cầu Voi.
Văn thấy lòng se lại, chàng lưỡng lự:
- Đừng em, để anh đi băng ruộng được mà.
Nàng ngơ ngác không hiểu:
- Sao vậy ?
Văn chép miệng:
- Vì anh sợ lúc quay về, em sẽ buồn lắm, quanh quẩn em toàn là kỷ niệm của chúng mình.
Nỗi xúc động chợt ập đến, lệ chực trào ra, nhưng Hương cố nén:
- Em đủ can đảm để chịu đựng, chiều em đi anh.
Văn lắc đầu:
- Anh chiều em nhưng em có chiều anh đâu.
Nàng tròn xoe đôi mắt ngó thẳng Văn:
- Có bao giờ em chẳng chiều anh ?
Văn quả quyết:
- Có.
Hương vùng vằng lừ mắt trách yêu:
- Hồi nào ?
- Hôm qua.
Chợt nhớ ra, nàng cầm tay Văn ngậm ngùi giải thích:
- Sở dĩ em khước từ không nhận số tiền anh muốn giúp đỡ là có lý do. Anh Văn, anh đã tốt với em nhiều rồi. Anh mua sắm quần áo tặng em và cho má em nữa. Nghĩa cử đó, em không bao giờ quên, nhưng tiền của anh, em không thể nhận.
Văn tiu nghỉu:
- Thấy em cơ cực, anh muốn phụ vốn cho em buôn bán, chớ anh đâu có ý nghĩ gì khác mà em ngại.
Hương thở dài khẽ nói:
- Yêu em, anh đừng buộc em phải đánh mất lòng tự trọng.
Văn thấy dạ nao nao thương xót người mình yêu. Quả thật, Hương là mẫu người an phận, không hề đòi hỏi, không chút tham vọng, chàng đành tôn trọng ý của Hương, Văn vịn vai nàng:
- Anh hiểu em rồi. Thôi được, sáng mai em đưa anh ra cầu Voi nhé !
Rồi Văn kéo Hương ngồi xuống, dựa lưng vào thân cây dừa, chàng luồn tay ôm eo nàng. Hương đưa hai cánh tay mềm mại vòng qua cỗ Văn, môi tìm môi, họ trao nhau nụ hôn dài nóng bỏng. Đoạn Hương ngồi thu mình lại, tì cằm lên đầu gối, tóc xõa bờ vai, còn Văn thì dõi mắt về phía chân trời xa có đàn cò xoải cánh, nỗi buồn da diết đang gặm nhấm hai tâm hồn. Gió hiu hiu từ sông bốc lên lùa vào tóc Hương. Văn đưa tay vuốt mái tóc buông lơi của người yêu, lòng dạt dào cảm xúc, chàng thì thầm bên tai Hương dặn dò:
- Chỉ còn một năm nữa anh ra trường, chúng mình sẽ thành chồng vợ, em gắng chờ anh nhé !
Nàng gượng cười cho Văn yên tâm, vẻ mặt trầm ngâm nghĩ ngợi:
- Em tin anh nhưng em vẫn sợ.
Văn nhíu mày, dạ bồn chồn:
- Em sợ điều gì ?
Nàng cúi đầu băn khoăn:
- Em sợ địa vị sang hèn sẽ làm tan vỡ tình mình.
Văn phì cười:
- Em đừng nghĩ vẩn vơ, anh đã hứa yêu em trọn đời mà.
- Đành vậy, nhưng có ai học được chữ ngờ đâu anh ?
Văn nghiêm nét mặt:
- Yêu anh, em phải đặt hết lòng tin nơi anh.
Hương khẽ gật đầu:
- Tất nhiên rồi.
Đoạn Hương nhìn người yêu, miệng e ấp:
- Em muốn hỏi anh một điều.
Văn giục giã:
- Điều gì, em nói đi.
Sau giây phút ngập ngừng, Hương thỏ thẻ:
- Nhiều dịp để anh chiếm đoạt em, sao anh không làm ?
Văn nhìn Hương với ánh mắt tự tin, chàng chững chạc tỏ bày:
- Anh là con người nhiều lý tưởng nên có khác thiên hạ đôi chút. Dục vọng không đánh ngả được lý trí anh. Anh trân quý sự trong trắng của em, vì tấm băng trinh là món quà tuyệt mỹ mà em dành tặng anh đêm động phòng.
Nghe qua, Hương sung sướng trong dạ, lòng đầy khâm phục người mình yêu:
- Anh cao thượng quá !
Văn đưa ngón tay lên bờ môi Hương:
- Khoan khen anh vội. Anh cũng tầm thường lắm.
Nét mày cong cau lại, Hương nũng nịu:
- Anh dám hứa với em điều nầy không ?
Văn sốt ruột:
- Điều gì ?
Nàng lỏn lẻn chớp mắt, đôi má ửng hồng:
- Anh không được để ý đến cô sinh viên nào chung trường nhe.
Văn cười ngất rồi khẳng khái trả lời:
- Anh hứa. Cả trường kiến trúc có cô nào đẹp bằng em đâu ?
Hương mãn nguyện, mặt hớn hở, nàng liếc xéo Văn:
- Nịnh em đó phải không ?
Chàng liền hỏi vặn lại:
- Còn em có dám hứa với anh việc nầy không ?
Hương vờ giẫy nẩy:
- Việc gì mà em không dám ? Mà việc gì mới được chớ ?
Sau phút đắn đo, Văn thẳng thắn nói:
- Anh không muốn em chuyện trò với anh chàng phát thơ ở gần nhà em. Hắn có vẻ không thiện cảm với anh, và coi mòi muốn ve vãn em đó.
Biết Văn ghen, nàng sung sướng trong lòng nhưng giả bộ vùng vằng hờn dỗi, lừ mắt trách yêu:
- Anh nói gì đâu không hà. Em nào có tình ý gì với anh Hậu đâu, chẳng qua là chòm xóm nên chào hỏi xã giao thôi.
Đoạn Hương cười tủm tỉm:
- Mà nếu anh không muốn thì thôi. Em xin hứa đó.
Lời nói của Hương làm cho Văn hả hê mát dạ. Hai mái đầu tiếp tục chụm vào nhau. Họ muốn níu giây phút cận kề đừng vội qua nhanh. Gió thoảng đưa mùi hương bưởi, hương cau thơm ngan ngát . Từ xa, tiếng chuông chùa ngân nga lan toả trong không gian tĩnh lặng. Hương đứng lên vén lại mái tóc, giọng nàng bùi ngùi:
- Tiếng chuông chùa nghe buồn quá hả anh ?
Văn gượng đáp:
- Tại chúng mình sắp xa nhau. Người buồn thì cảnh có vui bao giờ đâu em ?
Nàng thở dài, gương mặt ủ ê:
- Nếu sau nầy không được làm vợ anh, chắc em vào chùa đi tu quá.
Văn lặng người, cau mặt:
- Em đừng nói gở. Không có mảnh lực nào chia cách được chúng ta đâu. Mỗi tuần anh sẽ viết thư cho em.
Lời nói thủy chung của người yêu tạo một niềm tin trong lòng người con gái, Hương gật đầu:
- Em cũng biên thư thăm anh thường xuyên.
Nàng từ giã Văn ra về. Đến cửa ngõ, Hương còn nói vói lại:
- Sáng mai, khi nước lớn, em đem xuồng đến đưa anh đi.
Văn quyến luyến nhìn Hương với thân hình nhỏ nhắn, uyển chuyển theo từng bước đi cho đến khuất dạng. Trời đã sẫm tối. Cảnh vật bên kia sông chỉ còn là một dãy đen kịt chạy dài, lập lòe những ánh lửa cách khoảng, lẻ loi. Những vì sao lấp lánh trên bầu trời. Gió thì thào qua vòm cây, kẽ lá. Rặng tre xào xạc. Ngõ tối, bầy đom đóm lập loè, lũ nhá nhem gọi buồn trong lung vắng. Trong nhà bà hai Duy, quầng sáng yếu ớt phát ra từ ngọn đèn dầu rọi bóng Văn và ngoại lên vách. Chiếc đồng hồ quả lắc ngân nga điểm tám tiếng rời rạc. Bà ngồi một chân chống, một chân xếp trên bộ ván gõ nhai trầu bỏm bẻm, Văn ngồi bên cạnh, hai chân thòng xuống đất đong đưa:
- Ngoại ơi, con muốn nói với ngoại chuyện nầy.
Bà nhổ bã trầu rồi nhìn cháu:
- Chuyện gì vậy con ?
Hơi do dự, Văn ngập ngừng trong giây lát đoạn ấp úng:
- Con với Hương đã yêu nhau.
Ngoại chàng ngửa cổ ra cười dài:
- Tưởng chuyện gì chớ chuyện đó ngoại biết từ lâu rồi, cả thím Sáu cũng biết nữa.
Quả thật, chuyện tình của Văn và Hương đâu qua được cặp mắt tinh đời của ngoại Văn và má Hương. Nhưng bà Hai vì thương cháu và cũng mến Hương nên bà không ngăn cấm. Trong thâm tâm, bà rất muốn có một đứa cháu dâu xinh đẹp, nết na, hiền thục như Hương. Còn bà sáu Đến thì cũng vì thương con nên âm thầm làm lơ cho Hương được gần Văn. Bà chỉ nhắc xa gần Hương nên giữ gìn tấm thân của người con gái. Hương dạ dạ, vâng vâng, lòng tự hỏi nếu một khi Văn tiến thêm bước nữa thì chắc nàng cũng buông tay nhắm mắt, trao tấm băng trinh cho người tình. Rất may là Văn biết dừng lại đúng lúc để tránh hậu quả thiệt thòi về phần Hương. Vì ngoại đã biết hết nên Văn không còn rụt rè, chàng nắm tay bà thỏ thẻ:
- Ngoại ơi !
- Gì nữa đây ?
- Con muốn nhờ ngoại năm tới, sau khi con tốt nghiệp, ngoại thuyết phục ba má con cho con cưới Hương nghe ngoại.
Giọng bình thản, bà Hai khuyên cháu:
- Ừ, thì con cứ để tâm lo học đi, ngoại sẽ nói phụ vào cho.
Văn hân hoan tiếp lời:
- Sau khi con về trển, ở dưới nầy nếu thấy dì Sáu và em Hương gặp khó khăn, ngoại thương con mà giúp đỡ họ nghe ngoại. Bà Hai lại cười ngất:
- Việc đó ngoại đã làm từ lâu rồi, bộ con không thấy sao ?
Bà hai Duy rất phúc hậu. Tuy cửa nhà bề thế, ao liền ruộng cả, có của ăn, của để, nhưng bà ăn hiền ở lành, không phân biệt nghèo giàu mà sống hòa đồng với mọi người và tận tình giúp đỡ những gia đình neo đơn túng thiếu. Quả người xưa nói đúng: « sanh tử bất sanh tâm », sanh con nhưng không thể sanh lòng. Bà Hai hiền từ, nhân đức bao nhiêu thì con gái bà lại kênh kiệu, hống hách, khinh miệt kẻ bần hàn bấy nhiêu. Do đó, hai mẹ con không hợp tánh nhau nên thường hay khắc khẩu. Từ ngày cô hai Yến có chồng, lên Sàigòn sinh sống, thì không còn ai cản trở bà làm việc phước thiện nữa. Bà Hai có hai đứa cháu ngoại:thằng Văn và con Bích. Văn có nhiều điểm giống bà giàu lòng nhân ái, còn Bích thì lại giống mẹ kiểu cách, khinh người. Bởi thế, bà dồn hết tình thương cho đứa cháu ngoại trai của bà. Đêm khuya dần, ngoài trời tiếng côn trùng tỉ tê, tiếng ếch nhái dưới ao trổi giọng oang oang phá tan cái lặng lẽ hoang vắng nơi thôn dã. Trên kèo nhà, vài con thằn lằn chắc lưỡi nghe buồn tênh.
Trời vừa hừng sáng, cảnh vật trở mình thức giấc. Chim bìm bịp kêu nước lớn ở ven sông, Hương liền chèo xuồng đến đón Văn. Bà Hai định đưa cháu ngoại ra cầu Voi nhưng bỗng đổi ý, vì bà nghĩ rằng nên để cho bọn trẻ được tự do tâm tình trước phút chia tay. Xuồng vừa ra giữa sông thì bên kia bờ có giọng hò của ai trong trẻo cất lên:
Hò hơ... Bãi biển dài hột cát nhỏ tăm.
Phải lương duyên chồng vợ thì bao năm em cũng chờ.
Sắc mặt Hương buồn rười rượi nhưng nàng cũng gượng cười:
- Con quỷ Lan nó phá em hoài.
Nước lớn chảy xuôi đưa con xuồng chao nghiêng theo nhịp giầm chẻ nước. Bên bờ sông, vài mái tranh tỏa khói, nhà ai đã nổi lửa nấu cơm sớm để mang ra đồng. Có tiếng khóc của trẻ thơ, giọng bà ru cháu rời rã buồn hiu hắt:
Ầu ơ... anh về để áo lại đây,
Để khuya em đắp, gió tây lạnh lùng.
Chiếc xuồng ba lá lại chòng chành khi Hương ngưng tay chèo để đón nhận nụ hôn giã từ của Văn. Nửa giờ bồng bềnh trên sông nước, xuồng đến cầu Voi. Hương gác giầm, chống sào để xuồng khỏi đụng nhánh bần de ra sông, đoạn cột thuyền vào bến sau nhà chú Tư Kiên. Văn tìm chú thím chào từ giã rồi cùng Hương, tay đan tay, lửng thửng ra quốc lộ đón xe đò. Chàng bịn rịn siết tay Hương an ủi:
- Anh sẽ viết thư thăm em mỗi tuần. Đừng buồn em nhé !
Hương gật đầu, giọt lệ vu vơ ứa chảy. Đợi đến khi chiếc xe đò Long An-Sàigòn mang người yêu của nàng chạy khuất dạng, Hương mới thơ thẩn qua chợ cầu Voi mua hàng về cho mẹ bán.
Chương hai
Thắm thoát Văn đã đi học lại hơn ba tháng. Những cánh thư chuyên chở tâm tình hàng tuần đều đặn đến với Hương và Văn. Tiếng lòng họ được trãi dài trên trang giấy. Những trăn trở trong đêm trường, những khắc khoải nhớ thương, những ngày dài trống trải, cô đơn với nỗi buồn chất ngất được gói ghém trong phong thư gửi đến người tình. Đọc thư nhau, họ lơ lững trôi về khung trời kỷ niệm. Một chiều thứ năm, Văn từ trường kiến trúc về, chàng dựng chiếc xe gắn máy trước sân rồi thư thả vào nhà. Văn chợt thấy Bích, em gái chàng đang cầm một bức thư soi bói xem phía sau phong bì, tò mò muốn biết tên người gởi:
- Anh Hai, thư của anh nè ! Cô Hương nào vậy anh ?
Văn hơi khó chịu, liếc xéo Bích:
- Em sao tọc mạch quá vậy ? Chuyện riêng tư của anh mà.
Bích nũng nịu:
- Nhưng em muốn biết cô ấy là ai ?
Văn đáp gọn:
- Bạn gái của anh.
Bích chưa chịu:
- Bạn gái hay người yêu ?
Văn bực mình nên trả lời cộc lốc:
- Gì cũng được.
Chàng định vào phòng riêng xem thư Hương, nhưng Bích cứ lẽo đẽo đi theo:
- Anh quen với cô Hương lâu chưa ?
Văn quay lại bực dọc ngó thẳng vào mặt Bích:
- Sao em tò mò quá vậy Bích ?
Bích vùng vằng:
- Thì tại em muốn biết.
Ở nhà chỉ có hai anh em nên Văn rất thương Bích; do đó, cô nàng thường nhõng nhẽo với anh mình. Thấy Văn lặng thinh, Bích tưởng anh xiêu lòng bèn cười mím chi hỏi tiếp:
- Cô ấy là người yêu của anh phải không ? Chà, về ngoại có ba tháng hè mà đã trồng cây si ở dưới Quê mỹ Thạnh rồi đó.
Văn xào một tiếng, đoạn bỏ vô phòng riêng đóng cửa lại. Chàng ngồi vào bàn học, sung sướng mở phong thư ra đọc.
Cai tài, ngày 06 tháng 12 năm 1960.
Anh yêu,
Nhận được thư anh lúc ban chiều, tối nay, em ngồi chong đèn viết vội vài hàng hồi âm. Thắm thoát hai đứa mình đã xa nhau ba tháng rồi anh nhỉ. Nhờ những bức thư chất chứa tình yêu của anh mà em nguôi ngoai được phần nào niềm thương nhớ. Anh đã nói đúng. Chung quanh em, đâu đâu cũng ghi dấu kỷ niệm của chúng mình. Giòng sông nhỏ, bụi lau thưa, cụm tre già, bờ điên điển là những nơi chúng mình đã nhiều lần hò hẹn. Nỗi buồn mênh mông xâm chiếm lòng em khi nghe văng vẳng trong đêm câu hát, câu hò, dạt dào tình thương:
Ầu ơ Gió đưa bụi trúc sau vườn,
Thương cây, nhớ cội, đêm trường nhớ anh.
Anh biết không, có lần em rươm rướm nước mắt khi cô bạn gái bên sông cất tiếng hò nghe buồn ray rức:
Hò hơ Thân em như thể lục bình,
Sóng xô, gió đẩy, linh đinh giữa giòng.
Tuy buồn vắng anh, nhưng em rất sung sướng vì được anh yêu. Em chỉ mong chóng đến ngày chúng mình thành chồng vợ để em suốt đời kề cận bên anh, lo cho anh từng miếng ăn, giấc ngủ.
Anh yêu,
Đọc thư anh xong, em cứ đắn đo suy nghĩ khi biết được anh có ý định muốn về quê thăm em trong mười ngày nghỉ Tết sắp đến. Lòng em vui như mở hội, nhưng em lại phân vân sợ anh xao lãng việc học suốt thời gian bên em. Con tim và lý trí cứ dằn co, em phải nén lòng khuyên anh nên ở lại Sàigòn ôn bài, vì sau Tết, chỉ còn vài tháng là anh thi tốt nghiệp. Em đủ can đảm ngăn được tiếng lòng thổn thức nhớ thương anh, thì anh cũng nên vì em mà dồn hết thì giờ để học ôn chuẩn bị thi ra trường. Lý trí giúp em quyết định như thế. Em thiết nghĩ việc học của anh lúc nầy quan trọng hơn việc về quê thăm em. Đồng ý với em đi anh nhé ! Chỉ vài tháng nữa thôi, em sẽ ở trong vòng tay anh trọn đời mà. Đó là niềm khao khát duy nhứt của em.
Anh yêu,
Mỗi lần đọc đến cuối thư với hai chữ « hôn em », em miên man nhớ lại nụ hôn đầu đã làm em lịm người vì sung sướng. Mình tiếp tục hôn nhau trong tâm tưởng đi anh để làm dịu đi nỗi nhờ nhung da diết.
Hôn anh.
Hương của anh.
Văn lặng người, chàng không ngờ Hương chẳng phải nhi nữ thường tình, mà nàng có nhiều nghị lực, biết dùng lý trí đè nén con tim, biết cân nhắc, so đo, đặt việc học của Văn trên hết. Ngoài tình yêu tha thiết của chàng dành cho Hương, Văn còn cảm phục nàng. Chàng cất phong thư vào ngăn tủ kéo, khóa lại, đợi chiều thứ bảy nghỉ cuối tuần sẽ biên thư cho Hương biết là Văn sẽ làm theo ý nàng. Thời gian nghỉ Tết nguyên đán, Văn tiếp tục vùi đầu vào sách vở. Mỗi tuần, chàng vẫn gửi thư đi và nhận thư lại. Cho đến đầu tháng tư, Văn thấp thỏm đợi trông tin Hương nhưng không có bức thư nào của nàng đến nữa. Tin tức cứ mù tăm. Về phần Hương cũng gặp cảnh ngộ oái oăm. Sau Tết, nàng chẳng còn nhận được cánh thư nào của người yêu. Cứ ngỡ Văn miệt mài học ngày đêm nên ngưng viết thư cho mình, Hương không sờn lòng, vẫn tiếp tục gởi những dòng chữ thắm thiết đến Văn, nhưng trong lòng bồn chồn, dạ nao nao lo canh cánh, không biết chàng có bịnh hoạn gì chăng ?
Một hôm, khi trời bắt đầu chạng vạng, từ xa vọng lại tiếng chuông chùa thu không rời rã, Hương đánh bạo len theo bờ đất, đến nhà bà Hai Duy để hỏi thăm tin Văn. Bà chưng hửng không hiểu vì sao có việc lạ kỳ. Bưu điện ít khi làm thất lạc thư tín. Mà quả nếu có, thì họa hoằn lắm một hai bức thôi, chứ làm gì cả chục bức thư bị lạc mất ? Ngoài mặt, bà giữ vẻ thản nhiên để Hương yên dạ, nhưng trong lòng, bà nghĩ có điều gì u ẩn trong việc nầy. Bà Hai quyết định lên nhà con gái mình xem sao:
- Nè Hương, sáng mai con đến coi chừng nhà cho bà, bà phải lên Sàigòn gặp thằng Văn.
Hương chỉ mong có thế, nên mừng rỡ nhận lời ngay:
- Dạ, để con nói cho má con biết rồi con sẽ đem xuồng đến đưa bà ra cầu Voi.
Hiểu được tâm trạng của cô gái mới biết yêu, bà cười khẩy:
- Bộ con quên sáng mai nước ròng sao
Hương sực nhớ, miệng cười lỏn lẻn:
- Dạ con quên.
Đoạn nàng vọt miệng hỏi:
- Rồi bà Hai đi bằng gì ?
- Bà quá giang xe Lam cũng được.
Hương bèn kiếu từ ra về, lòng van vái đừng có chuyện gì không lành xảy đến cho Văn.
Bích và Thắm là đôi bạn thân trong giảng đường Đại học Văn khoa. Họ thay phiên nhau đến trường sớm để chọn chỗ ngồi phía trước, dễ tập trung nghe giáo sư giảng. Trưa nay, về sớm, Bích rủ Thắm đến nhà mình để tâm tình. Thắm vốn là con gái nhà giàu, một thiên kim tiểu thư đôi chín xuân xanh, mắt thanh mày tú, má đỏ hây hây của một thiếu nữ Đà lạt. Học hết cấp trung học trường Yersin, Thắm xin cha mẹ xuống Sàigòn, ở trọ nhà người cô để tiếp tục học văn khoa. Ông bà thầu khoán Xuân cưng con nên chiều ý ngay. Vả lại, ông Xuân cũng thường đi Sàigòn đấu thầu các công trình xây cất, tiện thể, ông dòm ngó và chăm sóc con gái mình luôn.
Tình cờ ngồi gần nhau nhiều lần trong giảng đường đại học, Bích và Thắm dần dần thân nhau. Bích nhận thấy Thắm mới xứng đáng làm chị dâu nàng sau này. Do đó, Bích tạo nhiều cơ hội cho Thắm gặp Văn, khi thì cùng đi dạo phố Lê Lợi, lúc lại đi xem xi nê chung. Ban đầu, Văn vì thương Bích nên miễn cưỡng chiều em, nhưng từ lúc vắng bặt tin Hương, suốt hai tháng trường, chàng gửi thư đi mà chẳng nhận được thư lại, Văn cảm thấy tự ái bị tổn thương nên không viết thư cho Hương nữa, chàng nghĩ rằng nàng vì xa mặt nên đã cách lòng. Có lẽ anh chàng Hậu ở chung xóm đã chinh phục được Hương rồi. Văn tìm quên trong việc học. Trong khi tâm hồn Văn cô đơn thì Bích lại tìm cách cho Thắm xích lại gần Văn thêm nữa:
- Ê bồ, ngày mai mình rủ anh Văn đi xem chiếu bóng với tụi mình nhe !
au giây phút lưỡng lự, Thắm khẽ lắc đầu:
- Gần đến ngày thi rồi, để cho anh ấy học ôn.
Bích cụt hứng bèn bắt sang chuyện khác:
- A quên, hôm qua bác trai có ghé và bàn chuyện với ba má mình thật lâu.
Thắm tròn mắt ngạc nhiên ngó bạn: - Sao mình không hay biết gì hết ? Rồi nàng tò mò hỏi Bích:
- Mà bồ có nghe lóm được điều gì không
Bích hăm hở đáp:
- Sao lại không.
Thắm giục bạn:
- Vậy bồ nói cho mình nghe đi.
Bích đắc chí, cười khúc khích:
- Hối lộ đi mình mới nói.
Thắm nắm tay bạn lay mạnh:
- Ừ, thì nói chuyện của ba mình trước đi.
Bích liền kề tai bạn thì thầm:
- Chuyện của bồ với anh Hai mình đó.
Mặt Thắm ngơ ngác nhưng trong lòng hoan hỉ:
- Thật vậy sao ?
Bích quả quyết:
- Ừ, thật đó.
Thắm có vẻ chưa thoả mãn bèn bảo:
- Bồ cho mình biết chi tiết đi.
Bích lại cười tít mắt, miệng huyên thiên kể:
- Bồ sắp làm chị dâu của mình rồi. Theo mình nghe lóm thì bác trai muốn bắt rể vì bồ là con gái duy nhứt. Sau đám cưới, bác sẽ tặng cho vợ chồng bồ ngôi biệt thự Hoa hồng bên bờ Hồ Xuân Hương, rồi bác sẽ giúp anh mình tập tễnh vào nghề và tạo cơ ngơi trên Đà lạt. Thắm đưa cặp mắt mơ màng nhìn ra sân, lòng miên man nghĩ đến những ngày hoa mộng sắp tới. Bỗng nàng nhíu mày, chép miệng:
- Nhưng biết anh Văn có bằng lòng không ?
Bích hí hửng cao giọng:
- Chỉ có những người điên mới từ chối.
Thắm chớp nhanh mắt, nét mặt rạng niềm vui. Câu chuyện chưa chấm dứt thì ngoài sân có tiếng xích lô máy nổ giòn, Bích ngoái cổ ra nhìn, thấy bà ngoại xách giỏ trầu bước xuống xe, móc túi trả tiền, rồi tất tả đi vào nhà. Nàng chạy ra mừng:
- Thưa Ngoại mới lên.
Bà gật đầu:
- Ừ.
Thắm cũng đứng lên:
- Kính chào bà.
Bích vui vẻ giới thiệu:
- Thưa Ngoại, đây là Thắm, bạn học của con.
Bà Hai đưa mắt dò xét:
- Chào cô.
Đoạn bà vọt miệng hỏi cháu:
- Có ba má và anh Hai con ở nhà không ?
Bích vồn vã thưa:
- Dạ ba con ở bên văn phòng, anh con đi học cũng sắp về, chỉ có má con sau bếp.
Bà Yến nghe tiếng mẹ bèn hối hả đi ra:
- Má mới lên.
Bà Hai ngoẻn cười:
- Ừ, Thẳng nó mạnh không ?
- Dạ nhà con vẫn khoẻ.
Rồi bà Yến nhìn mẹ phân vân:
- Má lên chơi hay có việc gì không Má ?
Giọng bà sang sảng:
- Lên thăm tụi bây và muốn gặp thằng Văn có chút chuyện.
Bích hơi lo nên thấp thỏm chờ ngoại nói, nhưng bà Hai nắm tay con gái mình đi ra sau bếp, nhường chỗ cho Bích và Thắm tiếp tục hàn huyên. Bích giả vờ đi theo vểnh tai nghe. Có tiếng bà Yến vọng ra:
- Má ở chơi với vợ chồng con vài ngày nghe Má.
Bà Hai đáp gọn:
- Vui thì ở ít hôm, còn buồn thì về sớm.
Con gái bà ngơ ngác không hiểu:
- Chuyện gì mà quan trọng vậy Má ?
Bà điềm nhiên bảo:
- Để tao gặp thằng Văn rồi sẽ hay.
Bà vừa dứt lời thì Văn cũng lững thững bước vào, chàng tiến đến ôm chầm lấy ngoại, miệng rối rít:
- Ngoại mới lên. Ngoại mạnh hả ngoại ? Dưới quê có gì lạ không ngoại ?
Bà cười híp mắt:
- Con hỏi tía lia làm Ngoại trả lời không kịp.
Bà Yến rót tách trà nóng mời mẹ rồi tiếp tục chuẩn bị bữa ăn trưa. Thắm cũng chào mọi người, hân hoan ra về. Cơm nước xong, bà hai Duy theo Văn vào phòng riêng, đóng cửa lại, kéo ghế ngồi đối diện với cháu, giương cặp mắt nhìn chằm chằm Văn rồi thư thả hỏi:
- Tại sao sau Tết tới nay con không gởi một bức thư nào về thăm con Hương ?
Văn sửng sốt nhìn ngoại:
- Có chứ Ngoại. Con kiên nhẫn viết thư cho Hương đến cuối tháng ba mặc dù con không nhận được một dòng chữ nào hồi âm. Kể từ đầu tháng tư đến nay, con mới ngừng viết vì nghĩ rằng Hương đã quên con rồi. Tự ái của người con trai không cho phép con làm khác hơn Ngoại à.
Bà Hai thở dài thườn thượt:
- Con thì nói vậy, còn con Hương cũng đến nhà ngoại than rằng sau bức thư nó khuyên con đừng về quê ăn Tết mà xao lãng việc học, con giận nó, nên không còn viết thư cho nó nữa; tuy vậy, nó vẫn hàng tuần gửi thư thăm con. Thấy tội nghiệp, ngoại an ủi nó bằng cách nại lý do con gần thi, chắc không còn thì giờ. Nó đã nghe theo lời ngoại. Nhưng hôm nay, thấy nó mòn mỏi lắm rồi, nên ngoại bảo nó coi chừng nhà, để ngoại lên đây gặp con xem sự thể ra sao ?
Văn nghe qua liền nhếch môi cười nhạt:
- Cô ta nói dối để khoả lấp đấy. Ngoại đừng tin Hương nữa.
Bà Hai cau mày ngẫm nghĩ:
- Con thì nói từ đầu tháng tư con không còn nhận được chữ nào của con Hương, còn con Hương thì khăng khăng bảo sau tết trở đi, con giận, nên không viết thư cho nó nữa. Ngay cả chiều hôm qua, nó còn cho ngoại biết tuần trước nó vẫn gởi ít hàng cho con mà.
Văn bực mình ngửng lên ngó thẳng vào mặt ngoại, cau đôi lông mày:
- Cô ta thêm điều, đẻ chuyện để lừa dối ngoại đó.
Bà Hai bẳn gắt:
- Mầy nói một đàng, nó nói một nẻo, tao không biết tin đứa nào ?
Văn bèn chuyển đề tài:
- Ngoại à, còn hai tuần nữa con thi tốt nghiệp, ngoại đừng nhắc đến chuyện này thêm cho tâm trí con được yên. Nghĩ thương Văn mà cũng thương Hương, bà Hai bèn đề nghị:
- Hay là sau khi thi xong, con về ngoại, để hai đứa bây gặp nhau mà giải bày, kẻo hiểu lầm tội nghiệp cho cả hai.
Văn nhăn mặt khó chịu:
- Con không về đâu ngoại.
Bà Hai đanh giọng, mắt lườm lườm nhìn cháu:
- Vậy là mầy nhứt định đoạn tình với nó ?
Biết ngoại giận, Văn mềm mỏng thưa:
- Người ta đã loại con ra khỏi vòng tình cảm thì con về gặp Hương có ích lợi gì ? Khi ngoại trở về quê, gặp cô ấy, ngoại cứ bảo rằng giữa con và Hương không còn gì nữa.
Bà Hai trừng mắt, nét mặt sa sầm:
- Tao thấy con Hương nó vẫn một lòng với mầy, còn mầy thì trở giọng bạc bẽo với nó. Tao không ngờ có một thằng cháu sở khanh như mầy.
Đoạn bà thiểu não, miệng lẩm bẩm:
- Văn ơi, làm sao tao muối mặt nhìn thím Sáu với con Hương ?
Rồi bà đứng phắt dậy, ngoe ngoẩy rời khỏi phòng, thay vội chiếc áo, xách giỏ trầu ra khỏi nhà, gọi xích lô máy đưa bà ra bến xe đò về cầu Voi, trước sự ngơ ngác của con cháu bà.
Từ trưa đến chiều, Hương cứ thấp thỏm ra vào chờ bà Hai về. Cho đến khi trời bắt đầu sập tối, Hương mới thấy dáng bà thấp thoáng bên kia sông. Tội nghiệp, bà đã lội bộ băng ruộng về Cai tài. Hương vừa mừng, vừa hồi hộp chờ đợi trước ngõ. Bước vào khỏi cổng, bà Hai lấy khăn quàng cỗ lau mồ hôi nhễ nhãi trên trán, còn Hương thì đăm đăm nhìn bà sốt ruột chờ bà mở lời. Nhưng bà vẫn lặng thinh, vào nhà uống tách nước trà, đoạn ngồi trên ghế trường kỷ chẫm rãi kể tỉ mỉ hết đầu đuôi câu chuyện cho Hương nghe. Nàng bàng hoàng, tối tăm mặt mũi. Nỗi uẩn ức được biểu lộ bằng những giọt nước mắt lăn dài trên má, Hương nghẹn lời lạc giọng. Nàng phải cố nén xúc động mới phân bua được vài câu:
- Con nào dám dối gạt bà Hai đâu mà anh Văn nói vậy, tội cho con quá.
Bà hai thương Hương nhưng không biết tìm lời lẽ gì để an ủi nàng trong khi Hương vẫn rấm rứt khóc:
- Chắc ảnh không còn thương con nữa nên mới bày điều nói vậy.
Bà Hai chép miệng:
- Thôi con, đừng thèm tưởng nhớ đến cái thằng bạc bẽo đó nữa.
Hương đưa tay áo quẹt ngang hai hàng lệ:
- Tại con ngu, quên thân phận mình, đi trèo đèo mới ra nông nổi. Con đã trót dại chuốc khổ vào thân thì con phải gánh chịu.
Lòng còn tức, bà Hai càu nhàu:
- Tao giận nó tại sao không nghe lời tao, đợi thi xong rồi về đây gặp con để hai đứa có dịp nói rõ những gì uẩn ức trong lòng.
Giọng Hương thều thào đứt quãng:
- Con cũng không hiểu tại sao anh Văn không về gặp con một lần, cứ ở trển mà trách móc con ? Anh ấy có tự ái của người con trai thì con cũng có lòng tự trọng của người con gái, chẳng lẽ con phải hạ mình lên Sàigòn tìm ảnh để xin lỗi, trong khi con không có lỗi gì với ảnh hết.
Nói xong, Hương đứng lên chào bà Hai rồi thất thểu ra về. Nàng ngán ngẩm cho tình người chóng đổi trắng thay đen, nước mắt tủi thân đầm đìa ướt đôi má Hương. Kỷ niệm lại ập về. Đôi môi Văn đã một lần ước hẹn, nay có giữ được gì chăng ?Một nỗi buồn mênh mông xâm chiếm tâm hồn người con gái. Hương thẫn thờ ra bờ sông, ngồi gục mặt vào hai bàn tay, vai run run theo tiếng nấc. Xa xa đưa lại giọng hò, tuy vô tình, nhưng đánh động vào tâm tư nàng:
Hò hơ Cách sông nên phải lụy đò.
Yêu anh nên phải chịu trò đắng cay.
Dằn vặt khổ đau, Hương ngây dại như kẻ mất hồn, nàng muốn rũ sạch cuộc đời để về chốn vĩnh hằng, nhưng nhớ đến mẹ, nàng không thể vì tình mà bất hiếu. Hương chậm nước mắt, uể oải đứng lên, lầm lũi trở lại nhà.
Chương ba
Ngày tháng cứ tiếp nối nhau đi, thắm thoát mà đã một năm qua, chuyện đời cũng có lắm điều thay đổi. Sau khi tốt nghiệp, Văn nhận lời cha mẹ cưới Thắm và lên Đà lạt lập nghiệp. Ông Xuân giữ lời hứa, tặng vợ chồng Văn ngôi biệt thự Hoa Hồng bên hồ Xuân Hương. Sau tuần trăng mật ở Nha trang, Văn đưa Thắm trở về Đà lạt, rồi theo cha vợ tập tểnh vào nghề. Họ đi đến nhiều tỉnh lớn. Ông Xuân lo việc đấu thầu, Văn phụ trách vẽ bản đồ kiến trúc và trông coi xây cất. Cuối tuần, Văn quay về bên Thắm đôi ngày. Tuy sống trong nhung lụa và sự chiều chuộng của Thắm, nhưng Văn cảm thấy trống vắng với nỗi buồn ray rức. Hỏi lại lòng mới biết Văn chưa dễ dàng quên Hương. Thời gian bước dần vào những ngày cuối năm, khí hậu Đà lạt bắt đầu ẩm ướt với nhiều cơn mưa phùn và sương mù giăng giăng. Bầu trời xám ngắt đưa chút ngây ngây lạnh len vào lòng người. Tháp chuông giáo đường mờ trong sương khói. Hoàng hôn đã bảng lảng ở phía Tây với ánh nắng yếu ớt vàng vọt cuối ngày. Cao nguyên đồi núi chập chùng, cây cối âm u, rừng thông bạt ngàn. Những làn sương từ thung lũng bốc lên tỏa khói mờ ảo trên lưng đồi thoai thoải dốc. Cảnh vật buồn hiu hắt với tiếng thông reo, tiếng rừng cây trăn trở. Nước hồ Xuân Hương trong vắt, mặt hồ phẳng lặng như gương, nhà Thủy tạ nằm im lìm sau màn sương mỏng. Rảo bước trên sân cù, Văn đưa ánh mắt xa xôi nhìn về phía chân trời. Khi bóng tà dương gát núi, ráng chiều bên kia ngọn Lang Biăng ửng hồng rồi tắt hẳn. Trời nhá nhem tối. Trăng mười chín soi sáng cảnh núi rừng cô tịch, vầng trăng bàng bạc lưng lững giữa không trung, Văn thả hồn về Quê mỹ Thạnh, nơi đó có tiếng rì rào của bông lúa vừa đơm trên đồng, có những đêm trăng lên đầu ngõ, có giòng sông nhỏ với bông tím lục bình lung linh trên sóng nước, và có người thôn nữ yêu kiều. Nhiều lần Văn cố quên Hương, nhưng rốt cuộc cũng vẫn nhớ. Tình yêu tuy bị sứt mẻ nhưng chưa dứt được. Chàng lo sợ giữa giòng xoáy đời, biết Hương có vững tay chèo không ? Rồi Văn tự trách mình đặt tự ái không đúng chỗ. Tại sao chàng không nghe lời ngoại về quê gặp Hương, mặt giáp mặt cho rõ trắng đen ? Giờ thì muộn hết rồi. Văn buồn bã quay trở lại nhà, những dấu vết mệt mỏi còn lắng đọng nơi khoé mắt. Thắm đã dọn cơm chờ chàng. Đêm nay, trong vòng tay ân ái của vợ, Văn tưởng chừng như mình đang được Hương âu yếm vuốt ve. Sự lạnh nhạt hờ hững của Văn đối với Thắm diễn tả nỗi vấn vương bóng dáng một mối tình chưa thể tan biến.
Qua nét mặt, qua ánh mắt, nội tâm của Văn bị Thắm phát hiện dần. Vốn con gái nhà giàu, Thắm sinh ra là để được vui. Cha mẹ nàng cũng đã sung sướng khi làm được gì cho Thắm vui. Nay chỉ có chồng nàng làm nàng buồn, và buồn lắm. Sáng sớm, Văn vội vã ra đi, quên cả hôn từ giã Thắm. Chàng theo cha vợ lấy xe ca xuống phi trường Liên Khương để đáp máy bay đi Đà nẳng. Thắm cũng khoá cửa nhà, đến với bạn bè năm xưa. Họ họp nhau ăn uống, đi mua sắm, mở party nhảy nhót. Đêm về, cả bọn kéo vào quán Cà phê Tùng nghe nhạc.
Một hôm, Bích lên Đà lạt thăm anh chị, nàng ngạc nhiên thấy ngôi biệt thự cửa đóng, then gài. Bích bèn sang hỏi thăm nhà bên cạnh thì mới biết chị dâu nàng thường bỏ nhà đi rong chơi lúc vắng chồng. Bích viết vội vài hàng, nhét mảnh giấy vào hộp thư rồi lặng lẽ ra bến xe đò trở về Sàigòn. Tối đến, nàng thuật lại hết cho mẹ nghe. Bà Yến tuy cả nể sui gia vì họ giàu hơn mình, nhưng không nén được cơn giận, bà chụp ngay điện thoại gọi lên Đà lạt. Bên kia đầu dây, mẹ của Thắm không những bênh vực con gái mình mà còn phàn nàn Văn không làm tròn bổn phận người chồng đối với vợ. Bà Xuân càng kênh kiệu thì trái lại bà Yến càng nhún nhường. Bà chỉ xin chị sui khuyên giải Thắm và thuyết phục ông Xuân cho Văn có nhiều ngày rảnh rỗi để ở gần bên vợ hơn. Rốt cuộc, lý lẽ của kẻ giàu bao giờ cũng vững, lời nói của bà Yến như nước đổ lá môn. Bích bàn với mẹ tìm thuê một người giúp việc cho Văn để chăm nom cửa nhà. Bà Yến nghĩ con có lý nên chuẩn bị sáng hôm sau về Cai tài, nhờ mẹ kiếm giùm người tín cẩn.
Quê mỹ Thạnh với hai mùa mưa nắng. Cuộc sống ở nông thôn cứ êm ả bên luống cày, đồng ruộng, vườn rau. Người dân quê vẫn đối xử với nhau bằng thứ tình bình dị, chân thật. Nhưng tiếc thay, thứ tình bình dị, chân thật đó ngày một hiếm dần trong cuộc đời nhiều giả trá này. Một đêm, trong cơn say chếnh choáng, miệng nồng nặc hơi men, Hậu khua môi, múa mép, huênh hoang nói giữa bữa nhậu rằng chính hắn đã giấu nhẹm nhiều bức thư tình của Văn gởi cho Hương, vì hắn yêu Hương nên không muốn nàng lọt về tay kẻ khác. Sáng hôm sau, tiếng đồn lan dần đến tai bà Hai Duy. Bán tín, bán nghi, bà chờ đến chiều, lúc Hậu đi làm ở bưu điện Long An về, bà gọi hắn lại cật vấn. Hậu cãi chày, cãi cối chối quanh; đến khi bà Hai hăm thưa hắn ra chính quyền, Hậu mới sờ tai, gãi gáy, xuống nước xin lỗi bà về việc làm sai quấy của mình. Bà Hai tất tả đi tìm Hương báo tin. Nàng sầm mặt, giận tràn hông, nhanh chân đến nhà Hậu hỏi cho ra lẽ. Hắn trơ trẽn chống chế vài lời rồi cũng thú nhận. Không nén được cơn phẫn nộ, Hương điên tiết quát:
- Tại sao anh tàn nhẫn vậy? Anh có biết anh đã giết chết mối tình của tôi rồi không? Anh tên Hậu mà anh không hiền hậu chút nào.
Hậu xấu hổ, mặt nhăn nhó, giọng dở dở, ương ương:
- Tại tôi thương Hương mà Hương cứ lãnh đạm với tôi nên tôi làm như thế cho bỏ ghét.
Hương cáu kỉnh gạt phắt đi:
- Im miệng anh lại. Nếu anh biết hối lỗi ăn năn thì hãy trả lại tôi những bức thư đó. Tôi hứa sẽ không thưa gởi gì đâu.
Trước lời lẽ đanh thép nhưng độ lượng của Hương, Hậu ngượng ngùng vào nhà, mở tủ lấy tám bức thư còn dán kín của Văn trao cho Hương, đoạn ỡm ờ bảo:
- Tôi đâu có xem lén thơ của Hương đâu.
Hương nguýt ngang, ngoe nguẩy bỏ ra về, còn Hậu thì bẽn lẽn trở vô nhà, tự trách cái miệng mình vì rượu mà hại thân, ai khảo mà xưng ? Hậu không hiểu những tác hại mình đã gây ra cho người khác. Đêm hôm đó, Hương chong đèn đọc tám bức thư của người tình xưa gởi sau tết nguyên đán cho đến cuối tháng ba. Từ bức thư cảm phục Hương đã khuyên Văn đừng về quê mười ngày nghỉ Tết mà xao lãng việc học, đến những bức thư gói ghém nhớ nhung, rồi dỗi hờn, trách móc Hương thờ ơ không hồi âm cho chàng. Đọc thư người yêu mà lòng Hương đau nhói, tim nàng thắt lại, lệ chực trào nơi khoé mắt. Nàng nghĩ Văn không nói dối với ngoại, chàng vẫn biên thư thăm Hương cho đến cuối tháng ba Văn mới không viết nữa vì tự ái. Hương băn khoăn nghĩ ngợi, không hiểu vì lẽ gì những phong thư của nàng gởi đều đặn cho Văn lại không đến tay chàng ? Phải có uẩn khúc gì. Nhưng dù thế nào đi nữa thì Văn cũng đã cưới vợ rồi.
Ba tháng sau, mẹ Hương bị một căn bịnh ngặt nghèo khó qua khỏi, mặc dù bà Hai hết lòng giúp đỡ thuốc thang. Trước khi lìa trần, dì sáu Đến thều thào xin bà Hai thương tình mà đùm bọc Hương. Bà Hai nghẹn ngào nhận lời trong khi Hương vật vã khóc than. Chôn cất mẹ xong, Hương định bỏ quê ra đi, dù nàng chưa biết phải đi đâu ? Bà Hai tìm lời vỗ về, an ủi và nhắc lại lời trăn trối của mẹ nàng, mong giữ Hương lại. Bà đề nghị Hương dọn sang ở hủ hỉ với bà để giúp bà một tay chăm sóc nhà cửa, vườn tược; mỗi tháng, bà sẽ trả công cho Hương một số tiền để hậu thân. Cảm động trước lòng tốt của người ơn, Hương miễn cưỡng nhận lời.
Sáng nay, Hương thức dậy sớm ra sau vườn. Hướng Đông đã ửng hồng, ráng nắng ban mai bừng lên như rẻ quạt, nắng lướt trên những tàu cau xanh mướt. Gió đưa mùi hương cau thoang thoảng. Tiếng chim chìa vôi hót líu lo trên cành mận. Bầy gà lục đục kéo nhau ra khỏi chuồng. Ngoài ngõ, chó sủa bâng quơ. Gà bên sông vọng lại tiếng gáy. Hương ngồi chồm hỗm rải lúa cho gia cầm ăn rồi đưa mắt nhìn mây trời lang thang. Cả một dĩ vãng yêu đương bừng sống dậy, bóng hình Văn hiển hiện trong mắt nàng. Nay mộng ước của nàng đã tan vỡ, thôi thì cứ đỗ tại số phận để tự an ủi mình trong cơn đau bất hạnh của bản thân và tìm chút ánh sáng trong trái tim tuyệt vọng tăm tối. Hương cảm nhận một sự trống vắng buồn tẻ đến ngao ngán. Chờ bà Hai thức, Hương mới xách giỏ ra chợ Cai tài mua vài món chuẩn bị bữa cơm trưa. Từ ngày về ở với bà Hai, Hương ít có dịp chèo xuồng đi hái bông lục bình tím, một loài hoa hoang dã nhưng có vẻ đẹp trang nhã mà nàng rất yêu. Chiếc áo dài màu tím của Văn tặng năm nào cũng được nàng cất kỹ trong rương. Mặt trời lên khỏi ngọn tre. Hương đang ngồi vo gạo thì thoáng thấy có ai tự động mở cửa ngõ đi vào, nàng ngẩng đầu nhìn và nhận ra dì hai Yến, mẹ của Văn, Hương đứng lên gật đầu chào:
- Thưa Dì mới xuống.
Bà Yến ngoẻn miệng cười, vầng trán đã có vài nếp nhăn và mái tóc lòa xòa điểm những sợi bạc:
- Ừ, có má tôi ở nhà không ?
- Dạ có.
Hương thoăn thoắt bước nhanh ra hàng cau sau hè tìm bà Hai báo tin. Bà đon đả vào nhà, nhìn sửng con rồi vọt miệng hỏi:
-Mầy về thăm tao hay có chuyện gì ?
Yến điềm nhiên đáp:
- Thăm Má và cũng có chút việc.
Bà Hai hăm hở:
- Việc gì ?
Không vội trả lời mẹ, Yến nhìn ra sàn nước, vờ vĩnh hỏi:
- Con nhỏ nào vậy Má ?
Bà Hai nhếch mép cười:
- Con Hương, con của thím sáu Đến đó.
Chợt nhớ ra, Yến hơi ngượng:
- Có phải con nhỏ đã một dạo thương thằng Văn không ?
Bà Hai lạnh lùng gật đầu:
- Phải, nhưng bị con trai mầy phụ bạc.
Rồi bà trở lại vấn đề:
- Còn mầy có việc gì, sao không chịu nói ?
Yến nhanh miệng:
- Con nhờ Má tìm giùm một đứa ở giúp việc cho vợ chồng thằng Văn trên Đà lạt. Chỉ vài tháng thôi, trong khi chờ đợi má vợ nó kiếm người trên đó tiện hơn.
Bà nhăn mặt:
- Tao chịu thua, chắc không có ai muốn đi xa đâu.
Yến sốt ruột:
- Thì Má cứ tìm thử coi.
Bà lắc đầu quầy quậy:
- Nhưng tao không biết ai hết. Để sui gia mầy kiếm trên Đà lạt đi.
Lộ vẻ thất vọng, Yến nhìn đăm đăm Hương đang lăng xăng sau nhà, đoạn nói nhỏ:
- Hay là Má cho con mượn đỡ con Hương vài tháng.
Bà Hai sửng sốt trố mắt nhìn Yến, giọng cay cú:
- Mầy nói gì lạ vậy ? Bộ mầy không có con tim sao Yến ?
Với thái độ dửng dưng, Yến cố thuyết phục me :
- Chuyện của chúng nó coi như đã chấm dứt rồi, Má còn ngại gì nữa. Cứ hỏi nó xem sao ?
Bà trả lời cộc lốc:
- Tao không có miệng mồm nào mà hỏi. Con mầy đã phụ bạc nó, bây giờ mầy định bắt tao ép nó lên Đà lạt ở mướn cho vợ chồng thằng Văn. Tao thiết nghĩ con người có chút lương tâm thì không bao giờ làm việc đó được. Làm sao con nhỏ sống nổi khi mỗi ngày nó phải phục dịch cho người đã bỏ rơi nó ?
Bỗng Hương từ bên trong rón rén bước ra, chững chạc thưa:
- Thưa Bà và Dì, con bằng lòng lên Đà lạt giúp việc cho cậu mợ Hai vài tháng.
Bà Hai ngẩn người nhìn Hương:
- Mầy có điên không Hương ?
Nàng chẫm rãi tiếp:
- Dạ con đã suy nghĩ kỹ rồi. Xin Bà yên tâm, con không sợ gặp lại cậu Hai đâu.
Bà Hai còn phân vân nên buột miệng nói: -
- Theo thời gian, Bà thấy con cũng bớt khổ rồi, nay con muốn khổ trở lại sao ?
Hương nén xúc động, gượng cười:
- Người ta đã quên con rồi thì tội gì con phải khổ nữa .
Hương đến nắm tay bà:
- Con đi vài tháng rồi con trở về với Bà mà.
Đoạn nàng quay sang Yến:
- Thưa Dì, chừng nào mình đi ?
Yến mừng quýnh, chụp ngay cơ hội:
- Ăn cơm trưa rồi dì cháu mình đi.
Hương ra sau bếp làm thêm thức ăn, chuẩn bị bữa cơm cho tươm tất. Xong xuôi, nàng vào phòng soạn quần áo, bỏ vào cái giỏ xách đan bằng mây chờ theo dì Yến.
Hai hôm sau, Hương đã có mặt trong nhà vợ chồng Văn. Thắm tưởng mẹ chồng ưu ái, lo tìm người giúp việc nhà cho nàng rãnh tay nên vui vẻ ra mặt. Hơn nữa, Thắm thấy Hương gọn gàng, sạch sẽ, nói năng lễ độ mềm mỏng và lầm lũi làm việc suốt ngày, nàng rất hài lòng. Cuối tuần, Văn trở về Đà lạt thăm vợ. Chàng ngạc nhiên thấy nhà cửa ngăn nắp bèn mở lời khen:
- Sao dạo nầy em giỏi quá vậy ? Chắc em còn nhớ câu: nhà sạch thì mát, bát sạch thì ngon.
Thắm cười nhạt:
- Không phải nhờ em mà nhờ má đó.
Văn chưa hiểu:
- Má nào ?
Thắm giải thích thêm:
- Má anh thuê cho hai đứa mình một người giúp việc và đưa lên tận đây.
Văn nhìn sau trước, vọt miệng hỏi:
- Rồi má đâu ?
- Trở về Sàigòn hôm kia.
Chàng cau mày:
- Sao em không mời má ở lại chơi vài ngày để gặp anh ?
Thắm tô thêm tí son lên môi đoạn hờ hững đáp:
- Có mời nhưng má chỉ ở có hai ngày để chỉ vẽ cho con Hương công việc nhà nó phải làm.
Văn giựt mình, bèn ỡm ờ hỏi:
- Con Hương nào ?
- Thì tên con nhỏ ở đó.
Thắm lộ vẻ luyến tiếc:
- Con Hương làm việc giỏi quá mà ngoại anh chỉ cho mượn đỡ vài tháng thôi. Phải chi nó ở luôn với mình thì tốt biết mấy .
Văn lịm người, mặt tái nhợt, tay chân rụng rời, lòng tự hỏi tại sao bà ngoại và mẹ chàng đành lòng làm việc nầy ? Bỗng sau lưng chàng có tiếng thỏ thẻ:
- Dạ, mời Cậu dùng nước.
Văn quay lại, thấy Hương đang đặt ly nước cam tươi lên bàn. Bốn mắt nhìn nhau trân trối. Văn bàng hoàng, miệng lắp bắp:
- Hương cứ để đó cho tôi.
Hương lặng lẽ đi ra sau bếp lo bữa cơm chiều. Mắt nàng chợt cay, hai giọt lệ từ từ lăn xuống má. Còn Văn thì ngồi thừ người ra, nghe lòng tê tái, còn cảnh nào ngang trái bẽ bàng hơn ? Vẫn tấm thân thon thả với mái tóc nhung mượt mà buông lơi, vẫn khuôn mặt trái soan xinh xắn, làn da trắng mịn, vẫn ánh mắt ngây thơ hiền hậu thể hiện một tâm hồn nhu mì và nhạy cảm, vẫn nét mày cong cau lại như hỏi han ân cần, như dỗi hờn nũng nịu, vẫn giọng nói êm ái, ngọt ngào. Rồi Văn thả hồn về với những kỷ niệm hai năm trước, khi thì hai đứa sánh bước trên con đường mòn vắng người, khi thì ngồi thu mình bên gốc dừa ven sông, đưa mắt nhìn đám lục bình lững lờ trôi theo giòng nước. Chàng nhớ có lần một cơn mưa nặng hột bất thần đổ xuống, Văn dắt Hương chạy theo bờ ruộng, nhảy qua mấy cái lạch nhỏ để vào một nhà chòi trú mưa. Hơi ẩm mốc xông lên hăng hắc. Mưa lớn dần. Chú tư Xê cũng vác cuốc chạy vào chòi, theo sau là con trai của chú. Họ lạnh run, chiếc quần cụt sũng nước, đôi chân gầy, hai đầu gối nhăn nheo. Hương đứng nép vào Văn, ôm chặt cánh tay chàng. Hơi ấm từ người Hương tỏa ra nồng nàng, Văn kéo Hương sát vào mình. Cha con chú tư Xê thỉnh thoảng liếc nhìn trộm. Giờ đây, những nhắc nhở của thời gian và nơi chốn đã đi qua làm tim Văn đau nhói. Định mệnh đã đưa Văn đến với Hương rồi định mệnh lại chia cắt hai người. Trên đời nầy có những con đường định mệnh lạ kỳ, cứ tiếp cận và song song với nhau nhưng vẫn không chịu hòa nhập, trùng lẫn.
Có tiếng Thắm nói gì bên tai kéo Văn trở về với thực tại. Đầu óc chàng rối như mớ bòng bòng, lòng thấy chùng xuống, Văn gật đầu hoặc ừ hử lấy lệ, người cứ ngơ ngơ ngẩn ngẩn. Sau bữa cơm chiều, chàng viện cớ mệt trong người để đi ngủ sớm. Nhưng Văn có nhắm mắt được đâu, chàng cứ trăn trở với những kỷ niệm đổ xô về. Nỗi khắc khoải xốn xang, niềm xót xa ray rứt, tình huống bẽ bàng ngang trái cứ ập đến. Phải chi Hương có chồng thì Văn đâu có gặm nhấm đau thương như thế nầy. Sáng hôm sau, khi vợ chồng Văn ngồi ăn điểm tâm thì Hương khép nép đến bên Thắm hỏi:
- Hôm nay Cậu Mợ muốn ăn món gì để em đi chợ sớm ?
Thắm nhanh miệng bảo:
- Hương làm bánh xèo đi. Nhớ mua nhiều rau sống nhé !
Rồi nàng nhìn chồng khoe:
- Hôm trước em đi ăn với Bích ở chợ Sàigòn ngon đáo để.
Bỗng Thắm chợt nhớ:
- Mà trên Đà lạt làm gì có đọt xoài để ăn với bánh xèo hả Hương ?
Hai tiếng bánh xèo gợi nhớ năm nào Văn nhờ Hương đổ cho chàng ăn, nàng thấy cay đắng quá.
Hương khẽ đáp: -
- Dạ Mợ nói đúng.
Thắm vẫn hồn nhiên tiếp lời:
- Ối, có rau Đà lạt cũng được rồi.
Đoạn nàng đứng lên tìm cái bóp, lấy tiền trao cho Hương:
- Thôi, em đi chợ sớm đi kẻo đông người.
Hương xách giỏ ra khỏi nhà thì Thắm cũng vào trong phòng trang điểm. Văn ngạc nhiên nhìn vợ:
- Em định đi đâu đó ? Sang thăm ba má à ?
Thắm lắc đầu:
- Không. Hôm nay em có buổi họp của cựu học sinh Yersin, anh muốn đến dự không ?
Văn phì cười:
- Anh có phải thành viên đâu mà tham dự.
Thắm nói tỉnh bơ:
- Thôi ông xã cảm phiền ở nhà một mình để em đi họp nhé ! Chắc là phải mất cả buổi sáng rồi.
Văn mừng thầm trong bụng, vì chỉ có dịp nầy chàng mới gặp riêng được Hương, nên vui vẻ bảo vợ:
- Ừ thì em cứ đi đi.
Thắm bước ra khỏi phòng, mùi nước hoa đắt tiền lan tỏa khắp nơi. Nàng khéo trang điểm, mớ tóc vấn cao để lộ chiếc gáy trắng nỏn, Thắm mặc quần áo sang trọng nên có một vẻ đẹp lộng lẫy, một dáng dấp trâm anh thế phiệt của người đàn bà quý phái. Với gương mặt sảng khoái, Thắm nhìn chồng cười tươi:
- Em lấy xe anh nhé !
- Ừ, chìa khóa trên bàn đó.
Thắm bước nhanh ra xe, rồ máy phóng đi trong khi Văn đứng trước nhà nhìn theo, lắc đầu ngao ngán. Chàng đã được mẹ và em gái báo động cho biết Thắm bắt đầu có một cuộc sống buông thả, thường bỏ nhà rong chơi với nhóm bạn trai và gái. Văn âm thầm theo dõi, thì quả thật mẹ và em chàng nói không sai. Văn nhắm mắt làm ngơ, nén buồn, để dồn tâm trí vào công việc hầu lãng quên chuyện gia đình. Đang nghĩ vẩn vơ thì Văn chợt thấy dáng Hương từ xa xách giỏ đầy thức ăn về. Chàng lúng túng không biết phải làm gì, nói gì, khi đối diện với Hương ? Hương cũng lặng lẽ rảo bước đi bên hông nhà vào cửa sau bếp. Đang ngồi chồm hỗm khuấy bột đổ bánh xèo, Hương nghe có tiếng chân người đến gần, bèn ngẩng lên nhìn, nàng bắt gặp ánh mắt của Văn ném về mình, Hương bẽn lẽn đứng lên:
- Cậu cần gì em ?
Văn buồn bã hỏi:
- Tại sao em bằng lòng lên đây để làm việc nầy ?
Hương bối rối không biết trả lời sao nên ấp úng:
- Nghe dì Yến nói cậu mợ đang cần gấp người giúp việc, mà bên vợ cậu tìm chưa ra, nên em tình nguyện lên đây vài tháng .
Nét mặt ủ ê, Văn bùi ngùi nhắc chuyện đã qua:
- Tại sao em nỡ đoạn tình anh trong khi anh vẫn yêu em ?
Niềm đau bị khơi động lại, Hương rũ rượi thở dài, nước mắt ứa ra, giọng nói ê chề:
- Ai đoạn tình ai ? Cậu nên hỏi lại lòng mình đi.
Dạ ray rức, Văn chép miệng:
- Chớ vì lẽ gì em không viết thư cho anh nữa ?
Hương mím môi, ngăn tiếng nấc chực trào ra:
- Em đã khẳng định với ngoại cậu trước kia và với cậu hôm nay là em vẫn biên thư cho cậu đều đặn. Mãi đến ngày bà Hai lên Sàigòn gặp cậu, trở về cho em biết cậu đã quên em rồi, em mới không viết nữa.
Nói đến đây, Hương bật khóc thành tiếng. Những giọt lệ đau thương lẫn oán trách tiếp nối chảy dài xuống má. Văn bàng hoàng cảm động, định đến ôm lấy Hương như thuở nào, nhưng nàng lùi lại, van lơn:
- Đừng cậu. Hôm nay sự thể đã khác xưa rồi. Cậu hãy quên em đi.
Quằn quại với nỗi khổ tâm, Văn bức rức bảo:
- Nhưng những cánh thư đó đi đâu ?
Hương lau vội nước mắt:
- Em cũng tự hỏi như cậu.
Nàng nghẹn ngào tiếp:
- Nhưng tại sao cậu không nghe lời bà Hai, về quê giáp mặt em một lần chứ ?
Văn buồn nản:
- Vì tự ái của người con trai khi bị người yêu hững hờ.
Đoạn Văn gạn hỏi lại:
- Nghe ngoại anh nói từ sau tết năm đó, em cũng không nhận được thư từ anh gởi. Sao lạ vậy ?
Hương bèn kể cho Văn nghe chuyện Hậu giấu tám bức thư của Văn gởi cho nàng. Nhờ hắn say mèm nên bạo gan thú nhận vời bạn nhậu; do đó mới tới tai bà Hai và Hương. Văn không dằn được cơn giận, mặt đanh lại, miệng lẩm bẩm:
- Đồ khốn nạn. Để khi gặp mặt, anh cho nó một bài học.
Không muốn Văn gây thù chuốc oán với kẻ chẳng ra gì, nàng vội nói giã lã:
- Em đã mắng vào mặt hắn một trận rồi. Hậu đã hối hận xin lỗi em và trả lại tám bức thư của cậu.
Nghi vấn còn dằn vặt trong thâm tâm, Văn cau mày:
- Hay là anh chàng ta giấu luôn thư của em ? Em cũng không rõ. Nhưng em bỏ thư ngoài cầu Voi chớ đâu phải ở Cai tài.
Vỡ lẽ, những uẩn khúc được giải toả một phần nào, Văn thấy tội nghiệp Hương quá, lòng chùng xuống, chàng mủi lòng hỏi Hương một lần nữa:
- Tại sao Hương lại đồng ý lên đây ? Lập luận của em lúc nãy, anh thấy chưa vững.
Lần nầy, Hương nói thẳng:
- Để gặp cậu lần cuối trước khi em có một quyết định.
Văn bồn chồn lo âu:
- Em định làm gì ?
Ánh mắt Hương vời vợi sâu hút, nàng ngước lên nhìn người yêu xưa rồi lắc đầu chán nản:
- Thôi, cậu lên nhà trên đi, kẻo mợ về gặp thì phiền lắm.
Văn thiểu não:
- Em Hương, em không gọi được tiếng anh như thuở nào sao ?
Hương lắc đầu, ngắt ngang:
- Không thể được.
- Tại sao ?
Không chút chần chừ, nàng nhấn mạnh:
- Vì cậu đã có mợ.
Văn lặng lẽ trở ra phòng khách, lòng cảm thấy héo hắt, cô đơn, còn Hương thì ngồi xuống tiếp tục công việc, đôi mắt vẫn còn long lanh vương lệ, một ý nghĩ đã nhen nhúm trong đầu nàng. Một đám sương mù lãng đãng bay ngang cửa sổ. Hương đưa mắt lơ đãng nhìn ra ngoài trời đầy sương khói, tiếng reo thì thầm của rừng thông thật thanh thản nhưng buồn hiu hắt. Sau hè, hoa xác pháo đỏ rực, bông mimosa nở vàng lay động êm đềm. Một chậu hoa lan Tuyết Ngọc mới nở sáng nay, những cánh hoa trắng và mỏng, long lanh như tuyết đọng, nhụy nhỏ như đớm phấn vàng trên cánh bướm, cánh lá lan dài và thon nhẹ. Nắng mong manh chỉ đủ làm hoe vàng vài cành cây, ngọn cỏ.
Thắm thoát đã hơn hai tháng. Hương câm lặng chịu đựng một niềm đau trong nội tâm, nỗi bi thương vẫn bưng bít trong lòng. Những lần Văn trở về Đà lạt bất chợt, lúc Thắm vắng nhà, chàng tỏ vẻ chăm sóc cho Hương khiến nàng áy náy, lo sợ. Sợ những cử chỉ trìu mến, những lời nói ngọt ngào sẽ làm nàng mềm lòng, không kiềm chế được con tim thì gia đình Văn sẽ lục đục hoặc gãy đổ. Ngày lại ngày, Thắm càng được thể nên lộng hành, bỏ mặc nhà cửa cho Hương để vùi đầu vào các cuộc chơi. Cho đến một hôm, Hương đi chợ về sớm hơn mọi khi, thấy trước nhà có một chiếc xe hơi lạ, nàng tưởng có khách, Hương rón rén ra sau bếp như thường lệ. Bỗng nàng nghe trong phòng ngủ của vợ chồng Văn có tiếng cười khúc khích của Thắm và tiếng nói của người đàn ông lạ vọng ra:
- Chừng nào em mới dứt khoát với chồng em để chính thức làm vợ anh ?
Giọng cười lả lơi, Thắm ngả ngớn vuốt ve người tình:
- Đừng lo, không lâu đâu anh.
Hương nghe qua rụng rời tay chân, ngồi im thin thít. Nàng muốn bịt tai che mắt làm ngơ. Nhưng một ý nghĩ chợt đến, Hương nhón gót chân đi thật nhẹ đến cửa sổ phòng ngủ, lén nhìn vào. Nàng hoa mắt trước cảnh Thắm đang trần truồng xoắn lấy người đàn ông cũng không có mảnh vải che thân. Hương thẹn thùng bỏ đi. Không may cho Hương, nàng vấp phải gốc mận té nhào. Hương lính quýnh gượng đứng lên, bước nhanh ra sau bếp. Nhưng trong phòng ngủ, Thắm đã nghe tiếng động bên ngoài, bèn đứng phắt dậy, chạy đến cửa sổ ngó dáo dác, thấy bóng dáng Hương thấp thoáng sau nhà. Người đàn ông lạ cũng vội vã mặc quần áo ra xe đi.
Nửa giờ sau, từ trong phòng tắm, Thắm vừa ngượng, vừa giận, tiu nghỉu bước ra, cộc lốc gọi:
- Hương à !
- Dạ.
Từ sau bếp, Hương tất tả đi lên:
- Mợ gọi em.
Thắm sẵng giọng hỏi:
- Đi chợ mua đủ đồ chưa ?
Hương ấp úng:
- Thưa mợ, mợ dặn mua thịt nai, nhưng em tìm khắp nơi không có, nên mua thịt bò thay thế.
Thắm tru tréo hét toáng lên:
- Trời ơi, bảo một đàng, mầy làm một nẻo à ?
Đoạn vọt miệng hỏi tiếp:
- Rồi mầy có qua nhà mời ba má tao không ?
Nghe Thắm hằn học, đổi cách xưng hô, Hương biết việc gì sắp xảy đến nên trong dạ bồn chồn hơi lo:
- Thưa mợ, em có sang bên đó, nhưng nhà khoá cửa, không gặp được ông bà.
Giọng kênh kiệu, Thắm chỏ miệng mắng:
- Bảo làm gì cũng không xong. Đồ ăn hại.
Thắm lại quát vào mặt Hương hạch xách:
- Ê, hồi nãy mầy đứng bên ngoài rình mò phải không mậy ?
Hương dửng dưng thưa:
- Dạ tình cờ em đi ngang qua thôi.
Thắm nguýt xéo Hương, buông lời dằn mặt:
- Tình cờ hay cố ý thì tự mầy biết lấy.
Rồi nàng lên giọng thách thức:
- Mầy có giỏi thì cứ học lại với cậu mầy đi. Tao chẳng sợ ai mà chối đâu.
Hương vẫn giữ thái độ ôn tồn nhã nhặn:
- Dạ em thề với mợ, em sẽ không nói lại với một ai. Nhưng em chỉ xin mợ thương cậu mà hồi tâm nghĩ lại.
Thắm nổi tam bành, xỉ vả Hương:
- Mầy lên mặt dạy đời tao đó à ?
Trước thái độ hống hách của kẻ nhiều tiền, Hương muốn mắng vào mặt Thắm một trận rồi bỏ về Sàigòn, nhưng nàng không muốn mang tiếng hỗn xược với chủ, nên cố nhẫn nhục chịu đựng, đợi vài hôm nữa gặp lại Văn, Hương sẽ từ giã ra đi. Liếc thấy Hương nhếch môi cười nhạt, Thắm hằm hằm trừng mắt nhìn Hương rồi hách dịch bảo:
- Trưa nay, cơm nước xong, mầy thu xếp quần áo trở về quê đi. Ở đây không ai cần mầy nữa.
Hương uất nghẹn:
- Mợ đuổi tôi để che lấp chuyện của mợ à ?
Thắm trợn mắt hung hăn, lời lẽ cộc cằn:
- Mầy đi hay ở là do tao. Nay tao không muốn thấy mặt mầy trong nhà nầy nữa.
Hương hời hợt hỏi:
- Nhưng mợ có thể cho tôi chờ cậu về không ?
Thắm bực mình nhìn sửng Hương, hậm hực, cay cú:
- Để tố cáo tao à ?
Hương lắc đầu:
- Tôi đã thề với mợ là tôi không tiết lộ việc nầy với ai hết mà .
Thắm trề môi dè bĩu:
- Vậy mầy chờ chồng tao về để làm gì ?Hay là mầy có tình ý gì với anh Văn ?
Hương giận run nhưng cố giữ bình tĩnh:
- Mợ đừng nghĩ quấy cho tôi. Tôi muốn gặp cậu lần cuối để từ giã thôi.
Thắm lườm nguýt Hương rồi cười khẩy:
- Để tao chuyển lời lại cho.
Rồi nàng quát tháo:
- Thôi vô lo cơm nước rồi đi cho kịp chuyến xe cuối. Tao không muốn mầy ở lại đây thêm ngày nào nữa hết.
Không chần chừ, Hương vào phòng thu xếp quần áo, đoạn bước ra, vẻ mặt lạnh lùng:
- Phiền mợ tự lo bữa ăn trưa lấy. Tôi đi ngay. Tôi cũng không muốn ở thêm giây phút nào trong nhà nầy.
Nói xong, Hương xách túi đựng quần áo, bươn bã ra khỏi cổng, trong khi Thắm giận điên tiết, nghệch mặt, đờ người, nhìn theo. Hương ra đi không mấy chốc thì Bích từ Sàigòn lên, mở cổng bước vào. Thắm giả vờ mừng rỡ:
- Cô Ba mới lên à ?
Bích ngồi xuống ghế, giọng điềm đạm:
- Tôi lên gặp chị có chút việc.
Đoạn nàng nhìn quanh:
- Chắc anh Hai tôi không có ở nhà ?
Thắm vọt miệng đáp nhanh:
- Ảnh đi Sàigòn với ba tôi, chắc thế nào cũng ghé nhà thăm ba má ở dưới.
Rồi nàng liếc nhanh Bích dò xét:
- Cô Ba gặp tôi có việc gì ?
Vẻ khinh miệt chị dâu hiện ra trên gương mặt Bích:
- Tôi muốn đề cập đến chuyện chị dan díu với anh Quân.
Thắm tái mặt sửng sốt:
- Ai nói với cô? Có phải con Hương mới gặp cô ngoài đường không ?
Bích lắc đầu:
- Tôi không gặp con Hương nào hết, nhưng tôi biết là nhờ bạn bè trong hội cựu học sinh Yersin của chị đó.
Thắm ra vẻ ương ngạnh, chống chế bảo:
- Cô đừng thêu dệt, vẽ vời để vu khống tôi.
Bích giận cành hông trước lời lẽ bướng bỉnh của chị dâu:
- Tôi không bịa đặt mà trái lại tôi có bằng chứng.
Thắm ngoan cố thách thức:
- Thì cô cứ trưng ra đi.
Bích đanh giọng:
- Chị khỏi thách.
Đoạn nàng móc trong bóp hai tấm hình chụp Thắm với Quân ôm nhau hôn môi bên hồ Than thở, và ở thác Cam Ly. Hết chối cãi, Thắm sượng sùng gằm mặt, lúng túng hỏi:
- Rồi cô định làm gì tôi ?
Bích thẳng thắn nói sắc gọn:
- Yêu cầu chị có một quyết định dứt khoát.
hắm gằn giọng:
- Nghĩa là sao ?
Bích cười mỉa:
- Chị thừa thông minh để hiểu mà .
Thắm nhún vai với thái độ cao ngạo:
- Ly dị à ? Nhưng liệu anh cô có dám ly dị không ? Anh Văn có can đảm bỏ hết sản nghiệp và địa vị hiện có để trắng tay ra khỏi nhà nầy không ?
Tự ái bị tổn thương vì Thắm lộ vẻ miệt thị anh mình, Bích nổi cơn thịnh nộ, mặt tím lại vì giận:
- Chị khoan coi thường anh tôi. Chờ xem.
Đoạn nàng ném ánh mắt nhìn Thắm trách móc:
- Ngày trước tôi lầm chị nên tìm mọi cách để anh tôi cưới chị, nào ngờ chị là một người vợ lăng loàn.
Nói xong, Bích đứng lên, ngúng nguẩy bỏ ra về. Trưa nay, Văn tạt qua nhà thăm cha mẹ và mượn Bích vài quyển tiểu thuyết. Chàng chưng hửng khi nghe mẹ bảo Bích lên Đà lạt. Đinh ninh em gái chàng sẽ ở lại chơi vài ngày, chắc chắn Văn về kịp để gặp Bích. Chàng ung dung vào phòng em lục các ngăn kéo tìm tiểu thuyết. Chợt Văn thấy ở trong tủ sách có một xấp thư, tưởng là thư tình của Bích, chàng không mấy quan tâm. Nhưng thoạt nhìn ngoài phong bì, Văn giựt mình sửng sốt khi nhận ra những dòng chữ quen thuộc của Hương. Chàng chụp ngay xấp thư đếm từng bức, tất cả là mười hai cái đều bị mở ra xem trước. Tay run run vì cảm xúc, tim đập mạnh, Văn bốc từng bức thư ra đọc. Theo dõi ngày tháng ghi trên trang giấy, quả đúng Hương vẫn hàng tuần gởi thư thăm chàng đều đặn. Lòng xót xa, Văn không nén được xúc động, chàng gục mặt vào hai bàn tay, mắt lệ đầm đìa. Hối hận gặm nhấm tâm tư, lương tâm dằn vặt, ánh mắt buồn sâu thẳm, Văn ngồi đọc ngấu nghiến những bức thư chất chứa tình yêu và nỗi nhớ. Hương không trách móc, hờn dỗi như chàng đã làm, mà trái lại tìm lời nung chí người yêu và vững niềm tin nơi Văn. Tội cho Hương quá ! Rồi Văn lại oán hận Bích sao nỡ tàn nhẫn với anh mình? Bích vì tình bạn sâu đậm với Thắm mà không từ bỏ một thủ đoạn nào để chia cắt Văn với Hương. Xem xong, Văn cất hết mười hai phong thư vào cặp da rồi hối hả ra xe về Đà lạt cho kịp gặp Bích và Hương. Chiều chạng vạng, rừng thông bạt ngàn mờ dần trong sương mù giăng phủ. Dưới chân đồi, một đồng cỏ xanh rì còn đọng hơi sương, vài cành hoa sim tím lắc lư theo gió. Văn về tới nhà thì trời cũng đã nhá nhem tối. Thấy Thắm đang ngồi đánh máy chữ trong phòng, chàng cất tiếng hỏi:
- Bích đâu rồi em ?
Thắm đáp cộc lốc:
- Về rồi.
Chàng chưng hửng:
- Sao lại về ?
hắm nhún vai:
- Tại cô ta không thích ở lại.
Văn hỏi dồn:
- Còn Hương đâu, sao không thấy ?
Thắm lạnh lùng:
- Em đuổi nó về quê sáng nầy rồi.
Văn choáng váng mặt mày:
- Tại sao em đuổi người ta mà không có ý kiến của anh ?
Nàng cười gằn, giọng gắt gỏng:
- Em không được quyền à ?
Văn bực mình nổi cáu:
- Hay là sự có mặt của Hương gây trở ngại cho việc làm mờ ám của em ?
Với dáng vẻ kênh kiệu, Thắm tru tréo:
- Anh khỏi phải nói bóng gió. Tôi đã làm đơn xin ly dị rồi, anh có dám ký không ?
Trước thái độ kiêu căng của Thắm, Văn giận tràn hông:
- Tại sao tôi không dám ?
Thắm lại huênh hoang:
- Còn gia tài sản nghiệp, còn điạ vị danh vọng, anh dám bỏ sao ?
Chàng đỏ mặt tía tai, trên trán toát mồ hôi:
- Tôi bỏ tất cả, vì tôi không phải một người theo voi hít bã mía. Với khối óc và hai bàn tay này, tôi sẽ tạo sự nghiệp lấy tôi. Thắm lồng lộn lên, lớn tiếng đay nghiến:
- Anh là một thằng phản. Nhờ ai mà anh có nhà cao cửa rộng ? Nhờ ai mà anh có địa vị hôm nay ? Không có cha tôi thì anh làm được gì ?
Chàng ngắt lời Thắm:
- Tôi phản cha cô hay cô phản tôi ? Nhà cửa nầy là ba cô cho cô đứng tên, tôi chỉ là người ở nhờ; còn địa vị hiện nay là do tài năng của tôi. Đối với ba cô, tôi chỉ là một nhân viên lãnh lương hàng tháng.
Quá chán chường với thái độ hung hãn của Thắm, Văn không muốn tranh cãi nữa bèn kết luận:
- Thôi, chúng ta sắp ném vào nhau những lời lẽ không mấy tốt đẹp, nên chấm dứt gấu ó nơi đây là hơn. Tôi sẵn sàng ký tên ly dị. Trong khi chờ đợi ra toà, chúng ta xem như đã ly thân. Kể từ sáng mai, tôi sẽ trở về Sàigòn tạm ở nhà cha mẹ tôi. Nhờ cô báo lại cho ba cô biết quyết định của tôi.
Văn thiểu não đứng lên, vào phòng ngủ lấy gối ra sô pha nằm nhắm mắt, đợi sáng hôm sau trở xuống Sàigòn gặp Bích và tìm Hương. Chiếc xe đò Minh Trung đưa Bích về đến bến An Đông lúc bốn giờ chiều, nàng lấy taxi về nhà cho nhanh. Bà Yến trông thấy con, trố mắt ngạc nhiên:
- Sao con không ở lại chơi vài ngày mà về sớm vậy ?
Bích ngao ngán:
- Chán quá, ở làm gì má ?
Ngỡ Bích không gặp được anh nên buồn, bà cười toe toét:
- Con với thằng Văn như chơi cút bắt. Nó mới ghé nhà hồi trưa, nghe má nói con lên Đà lạt, nó tức tốc về trển để gặp con. Bích nhìn mẹ hăm hở:
- Anh Hai ở chơi lâu mau hả má ?
Mẹ nàng điềm nhiên bảo:
- Không lâu lắm. Nó ghé qua thăm ba má rồi vào phòng con tìm mượn vài cuốn tiểu thuyết,
Trên mặt Bích ẩn hiện một chút lo âu, nàng vội vã vào phòng riêng quan sát. Các quyển tiểu thuyết trên tường vẫn còn nguyên, Bích vội mở tủ sách, nàng điếng hồn khi nhận ra xấp thư của Hương biến mất. Mồ hôi lấm tấm trên trán, Bích ngồi thừ ra, lương tâm bắt đầu cắn rứt. Nàng miên man suy nghĩ đến những tác hại của mình gây ra cho Văn và Hương. Xấu hổ, bẽ bàng, làm nhức nhối cân não Bích. Vì phân chia sang, hèn, Bích đã chia uyên rẽ thúy, giết chết cuộc tình của anh mình; vì cảm tình với Thắm, Bích đã tàn nhẫn giẫm lên con tim của Hương. Hành động xằng bậy của Bích ghi lại một niềm hối hận sâu sắc trong lòng nàng. Bích sụt sùi khóc. Ánh mắt đờ đẫn không hồn đăm đăm hướng về phương trời xa, nơi đó chắc Văn đang oán hận em mình lắm. Giờ đây, Bích chỉ còn chờ nhận những lời xỉ vả của Văn thôi.
Trưa hôm sau, Văn trở lại Sàigòn. Chàng chào hỏi qua loa vài câu với mẹ rồi đi tìm Bích. Hối hận đã dày vò Bích suốt đêm, nàng không tài nào nhắm mắt. Sáng dậy, mặt hốc hác, mắt quầng sâu, Bích ngồi thu mình trong gốc giường nghiền ngẫm, nghe lương tâm dằn vặt. Bà Yến tưởng con mình đi đường xa mệt nên ngủ say, bà không quan tâm lắm. Nghe tiếng gõ cửa phòng, Bích uể oải đứng lên, đưa tay mở. Văn tiến nhanh vào, mặt hằm hằm, lấy trong cặp da xấp thư của Hương đặt lên bàn, đoạn quắc mắt nhìn em:
- Tại sao em hành động như vậy Bích ?
Bích đinh ninh Văn sẽ ném vào mặt mình những lời xỉ vả nặng nề, nhưng Văn vẫn ôn tồn nhỏ nhẹ, Bích cảm thấy thương anh quá, bèn chạy đến ôm anh nghẹn ngào khóc:
- Anh Hai tha lỗi cho em. Anh hãy mắng chửi em đi, em đáng tội lắm mà.
Nhìn em ràn rụa nước mắt, Văn không nỡ nặng lời, chàng ngồi thừ xuống ghế, ôm đầu, gục mặt than:
- Em có biết sự nông nổi của em giết chết dần mòn hai mạng người không ?
Bích đưa tay lau nước mắt, đôi môi mấp máy:
- Em biết. Anh đừng giận em nghe anh Hai ?
Văn buông tiếng thở dài:
- Chuyện đã dĩ lỡ rồi, có trách phiền em cũng vô ích thôi, chi bằng anh em mình đi tìm Hương để giải bày.
Nghe Văn nói, Bích nhìn anh sửng sốt:
- Ủa, Hương ở nhà anh mà, sao lại đi tìm ?
Mặt buồn xo, chàng não nề đáp:
- Thắm đuổi Hương đi rồi.
Bích ngơ ngác kêu lên:
- Hồi nào ?
- Sáng hôm qua.
Chợt nhớ ra, nàng chua chát bảo:
- Hèn chi, trên taxi từ bến xe Đà lạt vào nhà anh, em thấy Hương xách giỏ đi ven bờ hồ.
Đoạn nàng đề nghị với anh:
- Sáng mai, mình về Cai tài tìm Hương đi anh Hai.
Văn đồng ý ngay:
- Ừ, chắc Hương sẽ mừng lắm.
Về phần Hương, sau khi rời khỏi nhà Thắm, nàng bách bộ ra bến xe đò, mua vé về Sàigòn. Chiếc xe cũ kỹ ì ạch đến bến An Đông hơn bốn giờ chiều. Hương nhanh chân gọi xích lô máy đưa nàng ra chợ Bình Tây, tìm xe Thủ Thừa quá giang về Cầu Voi. Lúc Hương bước xuống xe trước nhà chú tư Kiên thì nắng đã nhạt dần, không còn ghe xuồng nào để đi nhờ vào chợ Cai tài, Hương đành lội bộ, lần theo bờ ruộng nhỏ, lúc rẽ sang trái, lúc rẽ sang phải. Ngó ngược, ngó xuôi chẳng có một ai, Hương lủi thủi một mình đếm bước. Nghe tiếng động, vài con cào cào, châu chấu, mấy con vạt sành vụt bay lên sa sả trước mặt Hương. Tiếng nhá nhem tỉ tê, tiếng dế gáy râm ran, lũ ếch nhái kêu oàng oạc. Tất cả tạo nên một âm thanh dật dờ trong khung cảnh thinh lặng chốn thôn quê. Màn đêm từ từ buông xuống, bóng tối chập chùng. Về đến chợ Cai tài thì nhà nhà đều lên đèn. Hương lầm lũi bước nhanh. Bà Hai đang ngồi trên bộ ván gõ, lấy trong ô trầu ra một lá, trét lên miếng vôi, bỏ chung với cau tươi vô cái cối nhỏ ngoái trầu. Ngọn đèn dầu soi bóng bà lên vách. Bỗng con chó mực khịt mũi đánh hơi rồi ngẩng đầu sủa vang, bà Hai nghe tiếng ai đi ngoài sân bèn đằng hắng hỏi:
- Ai đó ?
Có tiếng trả lời vọng lại:
- Dạ con.
Hương xuất hiện trước mặt bà, cười lỏn lẻn:
- Thưa Bà con mới về.
Bà Hai mừng rỡ:
- Hương, con trên Đà lạt về thẳng dưới nầy đó à ?
- Dạ
Nàng đặt cái giỏ mây xuống đất rồi đến cầm tay bà trìu mến:
- Bà vẫn mạnh ?
Miệng nhai trầu bỏm bẻm, bà nhìn Hương:
- Ừ. Con ăn gì chưa ?
- Dạ chưa.
- Tội nghiệp không.
Ở trong bếp còn nồi cơm và mớ cá rô kho với khổ qua, con vào hâm lại ăn cho đỡ đói. Từ sáng đến giờ, Hương đâu có hột cơm nào trong bụng nên nhanh nhẩu vào bếp đốt lửa hâm thức ăn. Bà Hai cũng đi theo nàng hỏi thăm chuyện Đà lạt. Hương chỉ kể sơ sinh hoạt thường nhật của vợ chồng Văn, nhưng không tiết lộ việc làm xấu xa của Thắm. Hương cũng giấu nhẹm chuyện Thắm đuổi nàng về quê. Bà Hai in trí là sui gia của con gái bà đã tìm được người làm nên Hương mới về đây sớm hơn dự tính. Ăn cơm xong, Hương ngồi bên mép bộ ván, kể cảnh vật trên xứ sương mù Đà lạt. Khi thấy bà Hai ngáp dài, Hương giăng mùng cho bà ngủ, đoạn nàng ra nhà sau, chui vô mùng mắc trên chiếc giường tre nằm nghĩ ngợi, nỗi buồn cứ ray rức trong lòng. Sáng hôm sau, làm những công việc vặt vãnh xong, Hương rảo bước ra đồng, đến bên hai nấm mộ của cha mẹ nàng, đốt nhang khấn vái rồi ngồi xuống đất, mủi lòng khóc rưng rức, khuôn mặt đau khổ tột cùng. Một chập sau, Hương lau khô nước mắt, uể oải theo lối mòn quay về lo cơm trưa cho bà Hai. Thấy Hương hôm nay lộ vẻ tư lự ít nói, bà đoán được ẩn tình của nàng, Hương mới rời khỏi nhà Văn, chắc lòng còn nhớ nhung ray rức. Bà liền gợi chuyện cho Hương vơi buồn:
- Hương à !
- Dạ. Sao con không soạn quần áo trong cái giỏ mây ra cất ? Bà thấy nó còn nằm dưới đất đó.
Hương khẽ đáp:
- Dạ con quên mất.
Chiều về, Hương chèo xuồng ra sông, thả trôi theo giòng nước. Nàng vói tay vuốt ve mấy đóa hoa súng, mân mê bông tím của những cụm lục bình xanh mướt bồng bềnh nổi trôi giữa giòng. Hai bên bờ, rặng dừa xanh sai oằn trái im lìm soi bóng xuống mặt nước. Xa xa, người nông phu vắt vẻo trên lưng trâu lững thững về chuồng. Tiếng võng đưa kẽo kẹt hoà lẫn với tiếng ầu ơ, dỗ dành của người mẹ trẻ vọng ra:
Ầu ơ Sang sông mà lỡ chuyến đò,
Yêu nhau một gánh, bây giờ gãy đôi.
Từ ngày tình nghĩa chia phôi,
Anh đi đường ấy bỏ tôi một mình.
Tiếng chuông chùa ngân nga rời rã, âm thanh buồn lướt qua những tàn cây và đi sâu vào tâm trí Hương. Trăn trở với kỷ niệm xót xa, Hương cảm nhận chặng đường đời của nàng đã khuất khúc. Thôi đành giã từ kỷ niệm, giã biệt mộng mơ. Hương quay xuồng về. Con Lan bên kia sông lanh lảnh cất giọng hò:
Hò hơ Lầu nào cao bằng lầu ông chánh,
Bánh nào sánh bằng bánh su sê
Mẹ bên anh kiếm dâu gia thế,
Cha bên em kén rể đông sàng,
Lảnh Tố tâm đơm bộ nút vàng,
Lôi thôi tiếng nói, hai đàng xa nhau.
Hôm sau, trời vừa hừng sáng, ráng nắng bừng lên, cảnh vật trở mình thức dậy. Tiếng chim chìa vôi, chim bìm bịp kêu thảng thốt ở mé sông. Bầy gia cầm qua một đêm dài bị nhốt trong chuồng nên cuồng cẳng kêu vang. Bà Hai ngạc nhiên không hiểu sao giờ nầy Hương chưa mở chuồng cho gà vịt ra sân ăn, bèn cất tiếng gọi: - Hương à ! Không nghe tiếng trả lời, bà bươn bả đi xuống bếp tìm. Vẫn không có bóng dáng Hương. Bà lại oang oang kêu lớn: - Hương ơi. Hương à ! Bà Hai cố ý tìm cái giỏ xách đựng quần áo của Hương thì mới nhận ra nó cũng biến đâu mất. Sinh nghi, bà hớt hải đi ra chợ Cai tài, hỏi thăm có ai trông thấy Hương không. Chú Tiều bán hủ tiếu nhanh miệng bảo: Hồi nãy tôi thấy nó đi xuồng với bà Bảy. Bà Hai thẫn thờ trở lại nhà, ngồi trên ghế trường kỷ suy nghĩ về nguồn cội của Hương. Con Hương đi đâu ? Bên nội nó chẳng còn ai, còn bên ngoại thì không nhận nhìn nó, làm sao nó có thể về Trà Vinh được ? Bà buồn bã thở dài, thương hại cho đứa con gái bạc phần. Rồi bà lại thắc mắc không biết Hương có bị vợ chồng Văn miệt thị, bạc đãi, lúc nó lên Đà lạt giúp việc cho chúng không ? Có lẽ vì thế nên nó tủi thân bỏ đi nơi khác. Chợt bà thấy một mảnh giấy để trên góc bàn, liền vói tay lấy mở ra xem, chỉ có nguệch ngoạc mấy dòng
Kính thưa Bà Hai,
Con xin lỗi phải ra đi như thế nầy. Bà cũng thừa biết con khổ nhiều rồi. Con không thể ở lại đây được nữa, vì quanh quẩn đều đầy ấp kỷ niệm với nỗi buồn bủa vây nó giết lần mòn con. Con chưa biết phải đi đâu và sẽ làm gì ? Nhưng con cứ đi để tìm quên. Thân con xin phó cho sự dong ruổi của định mệnh.
Kính chào Bà.
Hương.
Mặt trời đã lên khỏi ngọn cau, bà Hai ngồi đứng không yên, trông ngóng bà Bảy về để hỏi tin. Bỗng bà nhìn ra sân, ngạc nhiên thấy Văn và Bích bước vào, miệng cười tít tát:
- Thưa Ngoại vẫn mạnh ?
Bà hờ hững đáp:
- Ừ, bây mới về.
Văn vọt miệng hỏi:
- Có em Hương ở nhà không Ngoại ?
Bà Hai thiểu não lắc đầu, đoạn chìa mảnh giấy cho Văn xem:
- Nó mới bỏ đi hồi sáng nầy.
Văn hốt hoảng, Bích cũng rụng rời tay chân, nàng ấp úng:
- Ngoại có đoán được Hương đi đâu không ?
- Tao đang moi óc xem nó có thể đi đâu nhưng chưa đoán được.
Văn thấp thỏm lo âu:
- Con sợ Hương làm liều quá Ngoại ơi.
Khuôn mặt bà Hai bỗng đanh lại, bà nhìn Văn dò xét:
- Vợ chồng mầy có xử tệ với nó trên Đà lạt không, mà khi trở về đây, nó cứ thở dài, mặt mày ủ ê, lủi thủi ra bờ sông ngồi khóc. Bích nhìn anh bối rối, ngượng ngập, rồi nàng tự thú với ngoại việc làm sai quấy của mình. Văn cũng tiếp lời em kể cho ngoại nghe chuyện Thắm xua đuổi Hương lúc chàng vắng nhà. Nghe qua đầu đuôi câu chuyện, bà Hai trào nước mắt:
- Tội nghiệp nó quá ! Vậy mà nó lặng thinh chịu đựng, không nói cho tao biết gì cả.
Quay sang Bích, bà nhìn chòng chọc vào mặt:
- Còn mầy nữa, ở ác chi dữ vậy ?Người ta tuy nghèo nhưng cũng là con người, chớ đâu phải chỉ có bọn bây giàu mới là người, còn những kẻ nghèo khổ là thú đâu ? Bích nghẹn ngào ứa lệ bèn bày tỏ sự hối hận của mình:
- Con biết lỗi con rồi ngoại. Làm sao cho con gặp Hương để con tạ lỗi. Nếu Hương có mệnh hệ nào, chắc lương tâm con bị cắn rứt cho đến chết quá.
Bà Hai chưa nguôi cơn giận nên mỉa mai thêm:
- Biết vậy mà mầy nỡ làm cho con người ta khổ.
Văn xen vào nói giã lã:
- Em con nó biết lỗi rồi, Ngoại đừng chấp nhứt nó tội nghiệp.
Bà Hai trừng mắt nhìn Văn, lời lẽ đanh thép:
- Tội nghiệp nó rồi ai tội nghiệp cho con Hương ? Tụi bây ỷ giàu đi xử tệ với người nghèo.
Đoạn bà hất mặt bảo:
- Thôi tụi bây về trển đi. Để tao tìm cách dò la kiếm con Hương.
Biết ngoại đã nguôi cơn giận phần nào, Văn cùng Bích đến nắm tay bà khẩn khoản:
- Ngoại cho hai con đi với.
Bà Hai lừ mắt:
- Thì thủng thẳng tao dọ hỏi bà Bảy xem.
Vừa lúc đó, bà Bảy chèo xuồng về ngang, bà Hai trông thấy liền đưa tay vẫy gọi:
- Chị Bảy, ghé lại bến cho tôi hỏi thăm chút.
Bà hàng xóm móm mém cười:
- Việc con Hương phải không ?
Bà Hai nhanh miệng:
- Phải. Chị có biết nó đi đâu không ?
Người láng giềng nhanh nhẩu đáp:
- Hồi sáng sớm, con Hương quá giang tôi ra cầu Voi, nó đón xe đò về miền Tây rồi.
Bà Hai vớt vát hỏi thêm:
- Chị có biết xe đó đi tỉnh nào không ?
Bà Bảy lắc đầu:
- Tôi không để ý nữa.
Nói xong, bà hàng xóm quay xuồng ra sông, tiếp tục chèo đi, ngoại Văn nói vói theo vài tiếng cám ơn rồi cùng hai đứa cháu ngoại trở vô nhà lo cơm nước. Văn cố moi trong trí xem Hương có bà con cật ruột gì ở tỉnh không ? Chàng chưa bao giờ nghe Hương nhắc đến bên nội hay bên ngoại. Hương thường ví cha mẹ nàng sống bồng bềnh, phiêu dạt như lục bình trôi sông ; do đó, Hương rất thương bông tím lục bình. Nghĩ ngợi đến chiều, Văn ra ven sông ngồi. Trong giây phút chạnh lòng, chàng bất giác nhớ có lần Hương bảo: « Nếu không được làm vợ anh, chắc em đi tu quá. » Văn quầy quả trở vào nhà hỏi ngoại:
- Trong vùng nầy có nhiều chùa không ngoại ?
Bà Hai nhíu mày suy nghĩ:
- Vài kiển chùa nhỏ thôi.
Bích tiếp lời anh:
Có tăng ni không ngoại ?
- Ít lắm. V
ăn bèn đề nghị: - Ngày mai mình đến các chùa tìm xem.
Bích thắc mắc nhìn anh:
- Sao anh Hai lại có ý nghĩ đó ?
Văn bèn kể cho ngoại và em nghe lời nói gở của Hương ngày trước, rồi đoán chừng Hương đi tu. Chàng cũng nhớ lời Hương nói trên Đà lạt: « Em muốn gặp Cậu lần cuối trước khi em có một quyết định ». Chàng đã gạn hỏi nhưng Hương không hé môi. Chiều tà bảng lảng ánh hoàng hôn, những vạt nắng cuối ngày tắt dần, cảnh vật từ từ chìm vào giấc ngủ.
Chương bốn
Trước khi vào tỉnh lỵ Trà Vinh, người ta thường thấy rải rác vài ngôi chùa của người Miên được xây cất theo một lối kiến trúc đặc biệt. Phía sau chùa, các sư vãi Khờ me thường trồng cây thốt nốt tỏa cành lá như cánh quạt. Cách xa vài cây số, một ngôi chùa của người Việt có vẻ cổ kính hơn nằm im lìm giữa hai hàng dương. Bên hông chùa là những bụi chuối xanh non, những luống rau lan mới đắp. Một ni cô gầy gò xanh xao ngoài bốn mươi tuổi ngồi chồm hỗm, uể oải cầm chiếc dao cùn chặt những cành dương khô rồi bó thành từng bó nhỏ. Chiều chiều, đến giờ công phu, chú tiểu đầu để chỏm, cầm dùi thúc vào thân chuông, tiếng đại hồng chung ngân vang rồi lan tỏa trong không gian tĩnh lặng. Ở hậu liêu, khói bếp lửa chiều hôm của các ni cô len qua kẽ vách, bay lên từng sợi vào những tàng cây mít sau vườn.
Hương khom lưng cuốc đất vén lên luống rau lan, đầu miên man suy nghĩ. Hương cứ tưởng rằng đến đây, tâm hồn nàng không còn động nữa, mọi chuyện hồng trần được trút bỏ bên ngoài. Tiếng mõ chuông, lời kinh kệ sẽ giúp Hương lấy lại lòng thanh thản. Đã mấy lần Hương xin sư ông cho nàng được xuống tóc để thí phát quy y, nhưng vị hòa thượng nhìn qua sắc diện của Hương, đoán được lòng nàng còn vọng động thì làm sao tâm được tĩnh mà tu, nên ông khuyên Hương cứ ở lại nương náu nơi cửa thiền, làm công quả, đợi một thời gian thử thách và cũng để hỏi kỹ lại lòng mình.
Quả đúng, sư ông có lý. Nàng đã chạy trốn nỗi buồn, nhưng buồn cứ đuổi theo, muốn che đậy nỗi khổ, nhưng khổ cứ lan rộng, muốn xóa nhòa dĩ vãng, nhưng dĩ vãng cứ hiện ra. Nhớ lại ngày Hương đi khỏi nhà bà Hai, nàng quá giang xe về Trà Vinh tìm ông bà ngoại. Hỏi thăm lối xóm, Hương mới biết họ đã qua đời từ lâu. Tinh thần hụt hẫng, dằn vặt với số mệnh không may của đời mình, nàng tìm đến chùa nầy, xin nương thân nơi cửa Phật.
Sáng nay, ngày rằm, các thiện nam, tín nữ lũ lượt đến chùa lễ Phật và nghe hòa thượng thuyết pháp. Hương vẫn giữ nếp sinh hoạt bình thường, lo chăm sóc mấy luống rau lan. Nơi chánh điện, dưới tượng đức Phật Như Lai, người người xì xụp lạy. Mùi nhang trầm hòa cùng hương thơm của các loài hoa sen, hoa huệ, hoa vạn thọ dâng cúng tạo thành một khung cảnh trang nghiêm, huyền bí. Giúp các ni cô vài chuyện lặt vặt xong, Hương ra vườn làm công việc của mình. Nàng ngồi nhổ cỏ dại bám trên các luống rau, tai lắng nghe vị hòa thượng giảng bên trong. Giọng trầm ấm, người đang thuyết pháp:
- Nam mô A Di Đà Phật. Sở dỉ con người còn bận tâm đến hoan hỉ hay sầu muộn là vì trong lòng họ còn chứa chấp cái mầm được, mất. Họ hoan hỉ khi được, và họ sầu muộn khi mất. Vì lẽ đó, thế gian cứ lẩn quẩn trong vòng được, mất, nên hết vui lại buồn, hết buồn lại vui. Nếu hiểu được như thế thì tâm sẽ tịnh, lòng sẽ yên.
Có tiếng một ni cô gọi Hương sau chùa, nàng nhanh bước đến gặp. Một chập sau, Hương trở lại vườn rau, lắng nghe hoà thượng giảng tiếp:
- Cuộc đời rất ngắn ngủi, ta đừng nên câu nệ đến việc đã qua hay việc sắp tới. Những gì đã qua thì cứ cho nó qua để lòng được thanh thản, an lạc. Việc sắp tới, không để tâm chờ. Hiện tại tùy duyên kiếp. Nếu giữ được vậy thì lòng trần không còn hệ lụy, nghiệp chướng chẳng còn vương.
Chợt có hai chú tiểu đến gần Hương, lăng xăng trò chuyện. Hương vội lánh họ để nghe sư ông thuyết pháp:
- Đời có nhiều cái xấu bên cạnh cái tốt. Con người vì tham sân si, ích kỷ nên thường hại nhân, sa vào dây oan nghiệt. Họ không hiểu những tác hại mình gây cho người khác và hậu quả mình sẽ phải lãnh chịu. Họ cứ tô son cho cái tôi của họ là đúng, là tốt đẹp, là hoàn hảo nhất, rồi quên đi khoảng cách giữa cái bề ngoài mà họ phải khoác và cái tôi đích thực của họ bên trong. Bần đạo thiết nghĩ, con người nên tự soi rọi cái tôi của mình để dễ hiệp thông và chia sẻ với kẻ khác. Được vậy, dần dần cái tốt sẽ nhiều hơn cái xấu.
Vị hòa thượng trầm ngâm trong giây lát rồi nhỏ giọng kết luận:
- Cuộc đời quá ngắn ngủi. Mấy chục năm phù du nơi trần thế rồi cũng đi qua như một giấc mơ. Giàu, nghèo, sang, hèn, đẹp, xấu, chỉ là sương khói mong manh. Cái gì rồi cũng phải mất. Đó là định luật vô thường của vũ trụ càn khôn. Vậy ta hãy vui sống với lương tâm ngay lành, sống hạnh phúc với những gì mình có. Hạnh phúc không ở đâu xa, hạnh phúc ở ngay trong lòng mình. Nó bao la lắm mà cũng đơn sơ lắm. Niết bàn tại thế trong tầm tay ta.
Hương chỉ nghe sư ông giảng đến đây thì một ni cô lại đi ra vườn, nhờ nàng vào hậu liêu giúp một tay, chuẩn bị bữa cơm chay cho thiện nam, tín nữ dùng.
Hơn hai tháng qua, ba bà cháu bà Hai Duy lặn lội đi tìm các ngôi chùa từ Long an, Mỹ tho, Chợ gạo cho đến Gò công. Họ dò la, hỏi thăm nhưng đâu đâu cũng trả lời không có ai tên Hương vào chùa xin thí phát. Thất vọng não nề, bà Hai cùng hai cháu trở lại Cai tài, lòng buồn rũ rượi. Một buổi trưa, nắng chang chang, trời oi ả nóng, bà Hai vừa ăn trầu, vừa ngẫm nghĩ rồi gọi Văn lại nói nho :
- Ngày mai, mình thử xuống Trà Vinh xem, biết đâu con Hương nó tìm về quê ngoại nó .
Văn đồng ý ngay. Đêm về, Văn nằm thao thức không nhắm mắt được. Bà Hai cũng áy náy khi nghe cháu mình cứ trằn trọc, còn Bích thì hồn nhiên ngủ một giấc dài đến sáng. Trời vừa hừng đông, ba bà cháu lại khăn gói lên đường. Văn lái xe theo quốc lộ 4 nhắm hướng Mỹ tho. Đến ngã ba Trung lương, chàng rẽ mặt đi về Cai lậy, An hữu rồi đến Mỹ thuận. Qua phà, Văn quẹo trái vào châu thành Vĩnh long. Chàng nhìn bảng chỉ dẫn bên vệ đường, thấy một ngã quẹo mặt đi Cần thơ, Sóc trăng, Bạc liêu, Cà mau, còn một ngã đi thẳng xuống Trà vinh. Chàng yên chí theo con đường đó. Ra khỏi thành phố Vĩnh long, gió từ những cánh đồng lúa mênh mông và hai con kinh xáng cặp dài theo quốc lộ lồng lộng bốc lên mát rượi. Khi xe sắp vào tỉnh lỵ Trà vinh, Bích thấy rải rác vài ngôi chùa Miên bèn hỏi ngoại:
- Sao mình không ghé lại đây Ngoại ?
Văn không đồng ý:
- Chùa của người Khờ me, hỏi cũng vô ích.
Đoạn chàng nhìn ngoại phân vân:
- Đến Trà vinh, mình tìm gặp ai hả ngoại ?
Bà Hai lộ vẻ bối rối nhưng cũng làm mặt tĩnh bảo cháu:
- Trước kia, ngoại nghe má con Hương nói cha của thím là hương cả Thân ở trong một làng gần tỉnh Trà vinh.
Bỗng Bích chụp vai anh lắc mạnh:
- Anh Hai, em thấy mình vừa đi qua một ngôi chùa Việt nam. Anh lùi xe lại đi, để em vào hỏi thăm.
Văn đạp thắng, đoạn sang số cho xe lui lại. Bích reo lên:
- Kìa, em nói có sai đâu, một ngôi chùa Việt mà.
Bà Hai cũng trố mắt nhìn:
- Ừ, con Bích nói đúng. Con tìm chỗ đậu xe rồi ba bà cháu mình cùng vào.
Qua ngày rằm, cảnh chùa trở lại trầm mặc, không gian tĩnh lặng, chỉ còn tiếng gió rì rào trên cành dương. Hương đang cặm cụi cuốc đất lên thêm một luống rau, thỉnh thoảng, nàng đưa tay áo lau những giọt mồ hôi nhễ nhãi trên trán. Sau chùa, hai ni cô Diệu Lan và Diệu Huệ lo phơi nắng mấy khạp tương hột. Trước sân chùa, một chú tiểu lom khom quét lá khô. Bỗng chú ngẩng đầu nhìn ba vị khách lạ đon đả bước vào. Một bà cụ ngoài bảy mươi tuổi cất tiếng hỏi:
- Xin lỗi Chú, trong chùa có ni cô nào tên Hương không ?
Chú tiểu tròn mắt ngạc nhiên, rồi lè nhè trả lời:
- Dạ không có ni cô nào tên Hương, chỉ có một chị vào đây mấy tháng, xin sư ông cho xuống tóc quy y, nhưng người chưa nhận lời.
Bích giục giã:
- Chị đó tên gì vậy Chú ?
- Dạ cũng tên Hương.
Văn sốt ruột, hăm hở tiếp lời em mình:
- Hiện cô ấy có trong chùa không Chú ?
Chú tiểu ngó dáo dác ra vườn, đoạn trỏ tay chỉ:
- Chị ấy đang lên luống rau ngoài kia kìa.
Nét mặt rạng vui, bà Hai lăng xăng bảo:
- Nhờ Chú nói lại với cô Hương có người nhà muốn gặp.
Bích lẹ miệng góp lời:
- Ngoại ơi, hay là mình đi theo chú ra vườn thì tiện hơn.
Văn hiểu ý em bèn đồng tình:
- Bích nói đúng đó Ngoại.
Bà Hai thân mật nắm tay chú tiểu:
- Vậy xin Chú vui lòng đưa chúng tôi đến gặp cô Hương.
Chú lặng lẽ gật đầu. Hương đang lúi húi nhổ cỏ còn bám trên luống đất, chợt nghe tiếng chú tiểu gọi:
- Chị Hương, có người tìm chị nè.
Hương ngước lên, thấy bà Hai cùng Văn và Bích đang đứng trước mặt mình, nàng sững sờ nhìn trân trối, ngỡ ngàng như chiêm bao. Khi Văn tiến đến cầm tay nàng siết chặt, Hương mới hoàn hồn, rút tay lại. Ánh mắt đăm chiêu, nàng bùi ngùi thốt:
- Con chào Bà, chào cậu Hai và cô Ba.
Bà Hai quẹt nước mắt, Bích cũng rưng rưng, còn Văn thì không dằn được cơn xúc động, lòng đau nhói, lệ chực trào ra, chàng ôm chầm lấy Hương nghẹn ngào:
- Em Hương, anh đã ly dị với Thắm. Anh đến đây để đón em về.
Hương lặng người, môi mấp máy:
- Muộn rồi Cậu à. Bích ngập ngừng tiến lại gần Hương, thỏ the :
- Xin Hương tha lỗi cho tôi.
Hương ngơ ngác không hiểu:
- Sao cô Ba nói gì lạ vậy ?
Bích sụt sùi khóc:
- Tại tôi mà anh Hai tôi và Hương phải xa nhau. Vì tình bạn sâu đậm đối với Thắm, tôi đã giấu các bức thư của Hương gởi cho anh Văn để ảnh xa Hương mà cưới Thắm. Nào ngờ, chị ấy không xứng đáng. Tôi rất hối hận việc tôi làm, nên tìm gặp Hương xin lỗi và mong Hương hãy nối lại tình xưa với anh Hai tôi. Được vậy, lương tâm tôi mới không còn bị cắn rứt nữa.
Nghe qua, Hương bàng hoàng, nhưng ráng định thần lại:
- Chuyện đã qua, cô Ba hãy để cho nó qua luôn, đừng bận tâm làm gì. Tôi không trách phiền gì Cô đâu.
Bà Hai chen vào:
- Nếu con không phiền trách thằng Văn với con Bích thì hãy trở về với Bà đi. Bà hứa sẽ lo cho con thành vợ, thành chồng với cháu của Bà.
Nàng ứa lệ:
- Nhưng thưa Bà, con đã gởi thân nơi cửa Phật, chờ ngày thí phát quy y thì làm sao con vâng lời Bà được.
Từ trong chánh điện, vị hòa thượng khả kính thanh thản bước ra vườn, bàn tay gầy lần tràng chuỗi hạt. Bà Hai cùng hai cháu chấp tay vái chào. Sư ông đáp lễ rồi nhìn Hương nhẹ nhàng bảo:
- Mô Phật, bên trong bần tăng đã nghe qua câu chuyện. Con nên vâng lời bà đây mà quay về với gia đình. Nợ hồng trần con còn vương, đi tu mà để khổ cho những người thân thì làm sao con tu cho được ? Sở dĩ bần tăng chần chừ chưa chấp nhận cho con xuống tóc quy y là cốt để chờ ngày hôm nay. Nó đã đến. Vậy con nên nghe lời bần tăng đi.
Hương chấp tay nghiêng mình:
- Dạ con xin vâng lời Sư Ông dạy.
Nói xong, nàng lặng lẽ đi ra sau chùa, Văn cũng lững thững nối gót theo Hương trong khi bà Hai cùng Bích vào trong chánh điện lễ Phật. Thấy Văn cứ lẽo đẽo bên mình, Hương liếc chàng hỏi nho :
- Sao Cậu không theo Bà và cô Ba vào lạy Phật ?
Không trả lời Hương, Văn chép miệng than:
- Đến lúc nầy mà em vẫn còn dùng tiếng cậu lạnh lùng đó sao Hương ?
Nàng không đáp, thư thả đến lấy cái gáo dừa, múc nước trong lu ra rửa mặt và tay chân, đoạn tìm đôi guốc mang vào. Văn đi theo Hương vào hậu liêu, chàng trông thấy cái giỏ xách đan bằng mây quen thuộc nằm cạnh chiếc giường tre nên tò mò mở ra xem. Văn ngậm ngùi thấy ở dưới đáy giỏ, chiếc áo dài màu tím bông lục bình và cái quần hàng trắng năm nào vẫn còn mới; ở giữa là xấp thư tình của Văn gởi ngày trước; vài chiếc áo bà ba, quần vải bạc màu nằm lẩn lộn bên trên. Hương thay xong quần áo sạch, bước lại gần giường, mắt đăm đăm nhìn Văn bảo:
- Anh lên chánh điện lạy Phật đi.
Văn nghe lại được tiếng anh ngọt ngào thốt ra từ cửa miệng người yêu, chàng sung sướng tột cùng, bèn âu yếm kề tai Hương thì thầm:
- Anh chờ em thu xếp xong rồi hai đứa mình cùng đi.
Hương mỉm cười. Nụ cười đã tắt từ lâu nay mới nở lại trên bờ môi nàng. Hai con tim rạo rực hoà âm đều một nhịp, trong lòng họ dấy lên một cảm giác khó tả. Lễ Phật xong, bốn người tạ từ Sư Ông, giã biệt hai ni cô và mấy chú tiểu rồi ra xe đi. Bích nghe bụng đói bèn ướm lời:
- Chị Hương ơi, từ đây ra chợ Trà vinh có xa lắm không ?
Hương lấy làm lạ vì bỗng chốc Bích gọi mình bằng chị, nàng cũng giả vờ không để ý nên thản nhiên đáp:
- Dạ cũng gần thôi cô Ba.
Văn hiểu ý em bèn nói:
- Vậy thì mình ra chợ ăn cơm rồi hãy trở về Cai tài.
Bà Hai cười híp mắt:
- Ừ, tao cũng đói rồi.
Vào tỉnh lỵ Trà vinh, Văn lái xe chạy vòng chợ, tìm một tiệm ăn lớn. Bích hí hửng kèo nài:
Mình ăn cơm Tàu đi anh Hai.
Bà Hai hoan hỉ tán thành:
- Phải đó, lâu quá không ăn cơm Tàu, tao cũng thấy thèm.
Văn ngừng xe, bốn người bước vào một nhà hàng. Ngồi vào bàn, Bích lấy thực đơn đọc lớn rồi nhìn ngoại:
- Ngoại thích món gì ?
Không chần chừ, bà Hai nhanh nhẩu:
- Tôm xào với bông cải, và gà hầm cải bẹ xanh.
Bích quay sang Hương:
- Còn chị ?
Hương hơi luống cuống:
- Dạ tôi ăn gì cũng được.
Bích lại tía lia với anh:
- Anh Hai chọn món canh đi.
Văn đáp nhanh:
- Canh cải bẹ xanh nấu với thịt gà và gừng thái mỏng.
Đoạn Bích ngẫm nghĩ:
- Còn em thì chọn món mặn là hằm vỉ chưng với gừng và tiêu. Mình ăn cơm thố nhé.
Bích gọi anh phổ ky đến đặt các món ăn rồi bảo anh ta mang đến trước bốn chai xá xị con nai, vì mọi người đang khát. Mấy tháng nay, Hương ăn chay trường nên sắc diện kém đi. Văn nhìn người yêu đăm đăm khiến nàng bẽn lẽn. Bích đoán được ý nghĩ của anh mình, bèn khuyên Hương:
- Chị có hơi xanh, nên bổ dưỡng lấy lại sức.
Rồi nàng dán mắt ngó Hương:
- Sao chị ở ngoài nắng suốt ngày mà nắng không ăn da chị ?
Văn gật gù cười, còn Hương thì ngượng nghịu ấp úng:
- Dạ tôi có đội nón lá mà cô Ba.
Bích cởi mở khen tiếp:
- Trông hai bàn tay của chị trắng nõn nà.
Hương thẹn thùng cúi mặt. Rồi nàng nhỏ nhẹ hỏi lại Bích:
- Sao cô Ba cứ gọi tôi bằng chị hoài vậy? Không khéo Bà phiền lòng đó.
Bà Hai cười khanh khách:
- Để nó tập lần đi Hương.
Bích cũng phụ họa theo ngoại:
- Trước sau gì chị cũng là chị dâu của em. Xin chị đừng ngại.
Văn tiếp lời em:
- Bích nó nói đúng đó Hương.
Tiệm vắng khách, các món ăn được dọn lên nhanh chóng. Ba bà cháu ăn ngon miệng, xuýt xoa khen, còn Hương thì quen với tương chao dưa muối nên nàng hơi bỡ ngỡ. Vả lại, vốn thân nghèo, nàng đâu có dịp ăn các món đắc tiền. Trên đường từ Trà vinh về cầu Voi, Bích không ngớt nói cười. Bà Hai thấy các cháu vui, bà cũng vui lây.
Về đến nhà thì trời đã xế chiều, bà Hai ra sau ao bắt con vịt làm thịt nấu cháo. Hương đun bếp nấu nước sôi để nhổ lông vịt, Bích vo gạo, Văn phụ xắt gừng cho ngoại làm nước mắm. Chạng vạng tối, quầng sáng phát ra từ ngọn đèn dầu rọi bóng bốn người lên vách. Họ đang ngồi quanh cái bàn tròn dưới bếp, xì xụp húp cháo nóng. Thịt vịt được chặt ra từng miếng nhỏ vừa đũa gấp, mề cũng được thái mỏng. Bích chấm thịt và mề vào dĩa nước mắm gừng ăn ngon lành. Dùng bữa xong, Bích phụ Hương dọn dẹp, nhưng miệng cứ ngáp dài. Vì đi đường xa, bà Hai cũng thấm mệt, hai bà cháu chui vô mùng ngủ sớm. Bên ngoài, trời đêm nay nhiều sao, trăng hạ tuần nghiêng nghiêng đầu khóm trúc, ánh trăng vằng vặc chiếu xuống mặt nước nhấp nhô. Gió rì rào thổi. Con vạc lạc bầy đơn côi xoải cánh bay qua. Văn nắm tay Hương thư thả ra ven sông để quay về với kỷ niệm. Chàng ôm Hương vào lòng, hôn lên mái tóc buông lơi, hôn lên đôi má ửng hồng, rồi đậm đà hôn lên bờ môi mấp máy. Hương trân mình hưởng lại những giây phút thần tiên, khoái cảm lan khắp cả người. Đâu đây có tiếng sóng vỗ róc rách vào bờ, tiếng mái chèo khoan thai khua nước của những chiếc thuyền về muộn. Hương ngả đầu vào vai Văn, họ thủ thỉ chuyện lòng. Bên kia sông văng vẳng giọng ai hò nghe dạt dào tình nghĩa:
Hò hơ Cây da tróc gốc, thợ mộc đang cưa.
Đôi đứa ta đi ra cũng xứng, đứng lại cũng vừa
Tại sao cha với mẹ đi kén lừa sui gia ?
Sương khuya lạnh làm cho Hương rùng mình, Văn bèn dìu người yêu trở vào nhà. Sáng hôm sau, Văn phải giã từ Hương trở lại Sàigòn vì công việc còn bề bộn. Bích bịn rịn không muốn rời Hương nên xin anh cho nàng ở lại Quê mỹ Thạnh thêm vài ngày hủ hỉ vời Hương, vì bà Hai cũng phải theo Văn lên gặp rể con để thuyết phục họ. Một tháng sau, bà Hai tổ chức một đám cưới lớn tại nhà. Hương mặc chiếc áo dài màu tím bông lục bình, quần hàng trắng, mang giày bít, sánh vai Văn bước xuống thuyền hoa. Con nước lớn chảy xuôi đưa con thuyền lướt nhanh theo nhịp chèo. Văn cùng Hương lơ lửng trôi về kỷ niệm. Rặng trâm bầu, hàng dừa xanh, bờ đê mép ruộng, con sông nhỏ, là những nơi hai người đã một thời hò hẹn. Thuyền ra đến cầu Voi, vợ chồng Văn lên xe hoa về Sàigòn. Gần hai năm miệt mài làm việc, Văn chắt chiu được một số tiền. Chàng cất một căn nhà gần cửa hàng bán vật liệu xây cất của cha mẹ để làm văn phòng kiến trúc. Vợ chồng bà Yến hợp tác với con trai mình đấu thầu lãnh các công trình lớn, nhỏ. Chẳng bao lâu, Văn có cơ ngơi vững chắc, chàng đã đưa người vợ đẹp diễm kiều, hiền hậu, nết na, đến bến bờ hạnh phúc. Qua những ngày tháng tình đầy trên chăn, mộng tràn trên gối, đứa con đầu lòng ra đời làm gạch nối gắn liền đôi uyên ương đang ngụp lặn trong biển tình.
Viết xong ngày 27 tháng 11 năm 2003
V.L.