Ông bà xưa có câu : “Chuối đằng sau, cau đằng trước”. Có lẽ vậy, ở các làng quê Nam Bộ, hầu như nhà nào cũng có vài bụi chuối sau nhà. Tuy nhiên chuối trồng lấy bắp ăn được thỉ chỉ có cây chuối hột, chuối xiêm…còn các loại chuối khác như chuối già hay chuối cau thì ko ăn được vì nó đắng và có nhiều mủ.
Bắp chuối hay còn gọi là hoa chuối, tùy theo vùng miền mà có cách gọi khác nhau. Đây là phần trổ ra buồn chuối, khi hoa bắp chuối trổ đủ buồng, thì người miền quê đã tận dụng phần còn lại là cái bắp chuối non cuối buồng rồi chế biếng thành nhiều món ăn hấp dẫn. Việc tận dụng phần bắp chuối non này không biết bắt đầu từ lúc nào, chỉ biết là rất lâu rồi, qua bao thế hệ. Và đến hôm nay, bắp chuối non vẫn là món rau đồng đậm chất cây nhà lá vườn của người miền Tây Nam Bộ.
Khi hoa chuối cho trổ đủ buồng chuối, thì phần còn lại cuối buồng là cái bắp chuối non hấp dẫn
Bắp chuối sau khi hái về, được các bà các mẹ khéo léo lột bớt phần vỏ già bên ngoài, rồi dùng dao xắt mỏng. Thông thường bắp chuối xắt sẽ được ngâm với nước muối chanh hoặc giấm để vừa giòn vừa trắng.
Có nhiều món ăn được làm từ bắp chuối nhưng nhanh và tiện lợi nhất là món gỏi bắp chuối. Bắp chuối xắt được trộn chua chua ngọt ngọt ăn với cháo gà hay vịt là ngon nhất, đúng chất hương đồng cỏ nội miền Tây nhất.
Gỏi gà bắp chuối là một trong những món đặc sản miền Tây
Ngoài ra bắp chuối còn có thể được chế thành hoa chuối chiên giòn, bằng các hoa chuối non nhỏ xinh, được lặt bỏ phần nhụy đắng, rồi tẩm bột chiên giòn. Đây cùng là món ăn chay được nhiều người yêu thích.
Phần vỏ non bắp chuối thì trộn gỏi thiệt ngon, còn phần hoa trắng xinh thì có thể lặt sạch lăn bột chiên giòn thành món ăn hấp dẫn
Món ăn từ bắp chuối tuy đơn giản nhưng mang đậm chất miệt vườn của những vùng quê Nam Bộ yên bình, dễ dàng đi vào ký ức của bao người miền quê xa nhớ. Rau bắp chuối đơn giản, dân dã đến mức nó theo chân người nông dân Nam Bộ vào những bữa cơm trưa ngoài đồng. Người ta có thể bẻ ngay cái bắp cuối trên cây, rồi tách ra chấm ăn liền với cá kho, mắm kho, ăn ngon lành đến hết bữa.
Rau bắp chuối bình dị, dân dã trong bữa cơm của người nông dân ngoài đồng
Ngày trước bắp chuối chỉ là loài rau dân dã gắn bó trong những bữa cơm ở miệt vườn. Nhưng với nhu cầu rau sạch ngày càng cao ở các thành phố, bắp chuối dần xuất hiện phổ biến trong những siêu thị, nhà hàng nơi phố thị.
Ở nhiều địa phương như Cà Mau nghề trồng chuối không chỉ để bán lấy trái, mà giờ đây bắp chuối còn trở thành nguồn thu thứ 2 cho nhà vườn. Dù lam lũ nhưng người trồng chuối giờ đã thấy hân hoan, phấn khởi hơn.
Bắp chuối dân dã, chẳng cao sang, gắn bó nơi góc vườn qua bao thế hệ
Bắp chuối 1 loài rau dân dã, chẳng cao sang, chỉ gắn bó nơi góc vườn, nhưng rất hữu dụng trong cuộc sống của bà con Nam Bộ. Hình ảnh những cái bắp chuối non không chỉ gợi nhớ nên hình ảnh loài rau đồng nội – góp hương vị thương nhớ vào những bữa ăn miền quê, Nó còn dường như là câu chuyện ký ức trong lòng mỗi người miền Tây khi nhắc nhớ.