Cuộc đời Conan Doyle – cha đẻ của tiểu thuyết trinh thám lừng danh Sherlock Holmes
Có thể có người không biết Conan Doyle là ai, nhưng mọi người đều biết khi nhắc đến thám tử Sherlock Holmes lừng danh.
Arthur Conan Doyle (1859-1930) sinh ra tại Edinburgh, thủ đô của Scotland, nghề chính của ông là bác sĩ. Vào năm 1886, bác sĩ Conan đã viết câu chuyện trinh thám đầu tiên có tên là “A Study In Scarlet” (tạm dịch: Cuộc điều tra màu đỏ). Tác phẩm này đánh dấu sự ra đời của nhân vật nổi tiếng nhất trong dòng văn học trinh thám: Sherlock Holmes.
Kể từ đó trở đi, ông đã sáng tác ra rất nhiều những câu truyện trinh thám. Ngoài ra, ông còn viết rất nhiều tiểu thuyết, kịch bản, thơ ca thuộc nhiều đề tài khác nhau.
“Thần thám Sherlock Holmes”
Sherlock Holmes là nhân vật chính trong tiểu thuyết trinh thám của Conan Doyle, đã trở thành một nhân vật trinh thám hư cấu nổi tiếng nhất thế giới. Bộ phim “Thần thám Sherlock Holmes” của đài BBC sau đó đã một lần nữa làm dấy lên làn sóng Sherlock Holmes trên toàn thế giới.
Thám tử Sherlock Holmes có sức hấp dẫn rất lớn đối với độc giả, nhân vật này vô cùng tài năng, giỏi quan sát và bình tĩnh mưu trí. Sherlock Holmes có thể nhìn thấy được những chi tiết dễ bị người khác bỏ qua, từ đó tìm ra được rất nhiều thông tin, phân tích chi tiết, giải đáp những ẩn số trong vụ án, khả năng suy luận theo phương pháp khoa học tư pháp và logic được ứng dụng rộng rãi trong việc điều tra tội phạm ngày nay. Sherlock Holmes được độc giả các nước trên thế giới yêu thích và trở thành thần tượng của rất nhiều các nhà trinh thám.
Conan Doyle đã viết nên bộ tiểu thuyết Sherlock Holmes gồm 60 quyển. Vào năm 1891, ông từng có ý định dừng bộ truyện này do chịu áp lực về nhiều mặt, trong thư gửi cho mẹ ông có viết “Con định kết liễu Sherlock Holmes… giải quyết nhân vật này. Ông ta chiếm quá nhiều thời gian của con rồi”. Vào năm 1893, trong quyển “Vụ án cuối cùng”, Conan Doyle đã cho Sherlock Holmes và kẻ thù không đội trời chung của ông cùng bị vùi chôn tại thác Reichenbach.
Thế nhưng do bộ tiểu thuyết quá nổi tiếng, quá nhiều người hâm mộ nên sau khi Sherlock Holmes chết trong quyển “Vụ án cuối cùng”, các “fan của Sherlock” vô cùng tức giận, họ dùng nhiều cách để phản đối cái kết này. Có người thường xuyên đập vỡ kính nhà Conan Doyle, có người thì biểu tình chống đối, lại có người đến đánh quản lý tòa soạn và có người thậm chí có người còn lên tiếng đòi mưu sát Conan Doyle. Thế nên ông Conan Doyle đã phải thỏa hiệp, làm cho Sherlock Holmes sống lại bằng cách thoát chết trong quyển “Căn nhà trống” được phát hành vào năm 1903.
Conan Doyle – cha đẻ của tiểu thuyết trinh thám lừng danh Sherlock Holmes. (Ảnh qua edebifikir.com)
Bác sĩ – Nhà văn
Cha của Conan Doyle là người Anh, mẹ là người Ireland và đều theo đạo Thiên Chúa. Thế nhưng do cha của ông nghiện rượu nặng nên vào năm ông 5 tuổi, cả gia đình bị phân tán đi các nơi ở Edinburgh. Năm 9 tuổi, nhờ sợ giúp đỡ về tài chính của một ông chú giàu có, Conan Doyle được đi học tại trường tiểu học tư thục của Giáo hội Thiên Chúa Giáo.
Từ năm 17-22 tuổi, Conan Doyle theo học ngành y tại trường Đại học Edinburgh, trong thời gian này, ông đã bắt đầu thử viết một vài quyển tiểu thuyết ngắn. Sau khi tốt nghiệp, Conan Doyle trở thành một bác sĩ trên tàu và đi theo đến bờ biển Tây Phi.
Năm 23 tuổi, ông quay về Plymouth (Anh), hợp tác mở phòng khám cùng một người bạn học, thế nhưng mối quan hệ của hai người xấu đi nên ông Conan đã rút cổ phẩn và tự mở phòng khám riêng. Tình hình hoạt động của phòng khám không được tốt lắm, không có nhiều bệnh nhân, vì vậy trong thời gian này, ông Conan lại bắt đầu thử viết lách.
Năm 32 tuổi, ông Conan Doyle được bạn bè đề nghị rời khỏi Anh để đến Vienna (Áo) học chuyên khoa mắt. Thế nhưng một khoảng thời gian sau, ông Conan nhận ra rằng những thuật ngữ nhãn khoa bằng tiếng Đức thật sự quá khó hiểu, thế nên ông đã lựa chọn từ bỏ việc học này và bắt đầu đi du lịch khắp châu Âu.
Không bao lâu sau, ông lại quay về Anh và mở một phòng khám nhỏ, nhưng vẫn không có bệnh nhân, vì vậy ông dành nhiều thời gian vào việc viết lách của mình, dần dần hoàn thành bộ truyện Sherlock Holmes và trở thành nhà văn lớn nổi tiếng khắp thế giới.
Arthur Conan Doyle. (Ảnh: Wikipedia)
Đời sống tình cảm
Trong cuộc đời mình, ông Conan Doyle có hai người vợ.
Người vợ đầu của ông tên Louis, là em gái của một bệnh nhân của ông. Vào năm 1885, khi Conan Doyle 26 tuổi, hai người đã kết hôn và sinh được 2 người con. Bất hạnh thay, khi sự nghiệp sáng tác của ông bắt đầu khởi sắc thì bà Louis mắc bệnh lao. Trong những năm đầu, ông Conan hết lòng quan tâm chăm sóc vợ để giúp bà khỏe lại, ông đi khắp nơi để tìm được nơi ở phù hợp với bệnh tình của bà, ông đến Ai Cập, Ý, tiểu bang Colorado ở Mỹ, cuối cùng đã chọn sống ở Surrey (Anh).
Tuy nhiên, vào năm 38 tuổi, ông đã bỏ rơi người vợ bị bệnh của mình để bắt đầu yêu một người khác, ông quen biết và yêu Jane Roch khi đó chỉ mới 14 tuổi. Để theo đuổi Jane, Conan đã rời xa vợ mình (hai người không ly hôn), dành rất nhiều thời gian và sức lực để làm quen với cô. Ông viết thư tình, biểu diễn nhạc cụ, tham gia chơi thể thao vì cô. Vào năm 40 tuổi, vào một lần Conan Doyle dùng bữa cùng bố mẹ của Jane, ông đã tặng hoa tai ngọc trai cho cô làm quà Giáng Sinh và chính thức bày tỏ tấm lòng của mình với cô Jane 16 tuổi. Trong thời gian này, ông đã viết một quyển sách về một người đàn ông, người tình và vợ của ông ta có tên là “Duet”. Sau này, ông lái xe đưa Jane đi du lịch khắp nơi, mối quan hệ của hai người được công khai hơn.
Khi Conan Doyle 47 tuổi, bệnh tình của bà Louis vợ ông xấu đi, trước khi qua đời, bà còn dặn con mình rằng đừng oán hận bố. Bà nói rằng mình sẽ chúc phúc cho Conan và Jane. Sự ra đi của Louis khiến ông Conan cảm thấy đau đớn, ông không kết hôn cùng Jane ngay mà 1 năm sau hai người mới chính thức kết hôn. Sau khi kết hôn, ông Conan cho biết mình ngày càng yêu người vợ xinh đẹp thông minh này. Hai người có với nhau 3 người con.
Lời kết
Sự thành công của “Sherlock Holmes” khiến Conan Doyle xuất thân là bác sĩ trở thành nhà văn nổi tiếng toàn thế giới và có rất nhiều độc giả trung thành. Sự bình tĩnh và trí tuệ cũng như khả năng quan sát và phân tích của Sherlock Holmes đã trở thành tiêu chuẩn được “người hâm mộ Sherlock Holmes” hướng đến. Tuy nhiên, hành động bỏ rơi người vợ bị bệnh của mình lại khiến Conan Doyle chịu nhiều chỉ trích tiêu cực. Một Conan Doyle không hoàn hảo đã sáng tác ra một Sherlock Holmes hoàn hảo, có lẽ đây chính là điều mà ông muốn hướng đến trong sâu thẳm lòng mình.
Ngọc Trúc
Đôi nét về tác giả tiểu thuyết trinh thám nổi tiếng nhất mọi thời đại Sherlock Holmes
Sir Arthur Conan Doyle (22/5/1859 – 7/7/1930) là một nhà văn người Scotland nổi tiếng với tiểu thuyết trinh thám Sherlock Holmes. Đây là cuốn tiểu thuyết trinh thám lừng lẫy nhất mọi thời đại. Sherlock Holmes không chỉ xuất hiện trong bộ truyện của Conan Doyle, mà còn được chuyển thể thành các bộ phim điện ảnh từ nhiều quốc gia trên thế giới.
Conan Doyle có một tuổi thơ khốn khó vì người bố nát rượu. Mẹ là chỗ dựa về cả vật chất và tinh thần cho đến lúc ông trưởng thành.
Theo học ngành y tại Trường Đại học Edinburgh từ năm 1876 đến năm 1881, sau khi ra trường, Conan Doyle trở thành bác sĩ trên một con tàu biển tới Tây Phi. Một năm sau, ông mở phòng khám tư tại Plymouth. Trong những lúc chờ bệnh nhân, ông bắt đầu viết truyện.
Năm 1890, Conan Doyle tới London mở phòng khám mắt. Lúc này, ông quyết định viết truyện ngắn và nhân vật chính là Sherlock Holmes.
Thám tử Holmes trở nên cực kỳ nổi tiếng khi loạt truyện ngắn của ông được xuất bản trên tạp chí The Strand Magazine năm 1891. Các tác phẩm được viết xoay quanh thời gian từ năm 1878 đến năm 1903 với vụ án cuối cùng vào năm 1914.
Sherlock Holmes là một thám tử tư ở Luân Đôn nổi tiếng nhờ trí thông minh, khả năng suy luận logic và quan sát tinh tường trong khi phá những vụ án mà cảnh sát phải bó tay. Nhiều người cho rằng Sherlock Holmes là nhân vật thám tử hư cấu nổi tiếng nhất trong lịch sử văn học và là một trong những nhân vật văn học được biết đến nhiều nhất trên toàn thế giới.
Nổi tiếng là thế nhưng “cha đẻ” của Sherlock Holmes không ngần ngại “đẩy” con mình xuống vách núi vào năm 1893 bởi Conan Doyle cảm thấy quá chán nản với nhân vật thám tử này và không còn thiết tha gì để viết tiếp các câu chuyện mới. Tầm ảnh hướng quá lớn của Sherlock Holmes đã khiến 20.000 độc giả của tạp chí Strand hủy đặt báo dài hạn do quá thất vọng trước sự ra đi quá sớm của ông. Các nhân viên tòa báo đã gọi cái chết của Sherlock Holmes là một thảm họa khủng khiếp vì cả một tòa soạn phải chao đảo theo.
Tác giả Conan vẫn bình thản, không hề có ý định để Sherlock Holmes sống lại cho đến 8 năm sau, 1901, ông viết truyện ‘The Hound of the Baskervilles’ (Con chó săn của dòng họ Baskerville) vì sức ép dư luận quá lớn. Câu chuyện kể về vụ án xảy ra trước khi Sherlock Holmes bị rơi xuống vách đá, đã gây nên tiếng vang lớn. Cho đến năm 1903, trong truyện ‘The Adventure of the Empty House’ (Cái bẫy trong căn nhà trắng), ông chính thức cho Sherlock Holmes sống lại với lời giải thích rằng chỉ có Moriarty đã chết trong cú ngã đó trong khi Sherlock Holmes giả chết. Người hâm mộ đã thật sự vui mừng và trở nên ám ảnh với nhân vật thám tử tư này.
Sherlock Holmes đã được chuyển thể thành nhiều bộ phim điện ảnh. (Ảnh: Internet)
Sherlock Holmes đã xuất hiện trong 4 tiểu thuyết và 56 truyện ngắn của nhà văn Conan Doyle. Hầu như tất cả các tác phẩm đều được viết dưới dạng ghi chép của bác sĩ John H. Watson, người bạn thân thiết và người ghi chép tiểu sử của Sherlock Holmes.
Tạp chí The Strand Magazine từng mời tác giả Conan Doyle đến tòa soạn để phỏng vấn ông về 10 mẩu truyện Sherlock Holmes mà ông hài lòng nhất. Đây cũng là những cái tên nổi tiếng nhất, chỉ cần là người có quan tâm đến truyện trinh thám nói chung, bạn sẽ biết những câu chuyện này.
The Adventure of the Speckled Band (1892) – Dải băng lốm đốm: Một người phụ nữ mang tên Helen Stoner thuê Sherlock Holmes và bác sĩ Watson lật tẩy âm mưu xấu xa của bố dượng cô.
The Red-Headed League (1891) – Hội tóc hung: Năm 1890, một chủ hiệu cầm đồ mang tên Jabez Wilson nhờ Sherlock Holmes và bác sĩ Watson tìm hiểu cho anh về một nhóm người tóc đỏ bí ẩn mang tên “Ngôn ngữ Tóc đỏ”
The Adventure of the Dancing Men (1903) – Những hình nhân nhảy múa: Sherlock giúp đỡ một người đàn ông giải câu đố về việc nhà họ bị dán đầy những tờ giấy viết tay kỳ bí.
The Final Problem (1893) – Vụ án cuối cùng: The Final Problem là truyện ngắn cuối cùng trong cuốn ‘The Memoirs of Sherlock Holmes’ của Conan Doyle. Đây chính là phần truyện Sherlock chạm trán kẻ thù không đội trời chung – Giáo sư James Moriarty.
A Scandal in Bohemia (1891) – Vụ tai tiếng xứ Bohemia: Vua xứ Bohemia, người được đính hôn với công chúa Scandinavia, nhờ vị thám tử tài ba tìm lại những bức ảnh của người yêu cũ của ông – Irene Adler.
The Adventure of the Empty House (1903) – Cái bẫy trong căn nhà trắng: Đánh dấu sự trở lại của Holmes sau cái chết bất đắc kỳ tử. Nội dung truyện về cuộc đối đầu chết chóc với Moriarty và cuộc đào thoát ngoạn mục của Sherlock Holmes.
The Five Orange Pips (1891) – Năm hạt cam: Sherlock Holmes cùng Watson được John Openshaw nhờ giải quyết bí ẩn về hàng loạt lời đe dọa từ tổ chức Ku Klux Klan.
The Adventure of the Second Stain (1904) – Vết máu thứ hai: Câu chuyện về một lá thư quyền lực có thể châm ngòi cho chiến tranh và một vụ án mạng bí ẩn liên quan đến nó.
The Adventure of the Devil’s Foot (1910) – Bàn chân của quỷ: Câu chuyện về Sherlock Holmes dù đang đi nghỉ ở Cornwall cũng không trốn được việc phá án. Lại một vụ án tưởng như không có lời giải được vị thám tử đại tài tìm ra.
The Adventure of the Priory School (1903) – Câu chuyện tại Ký túc xá: Tiến sĩ Thorneycroft Huxtable – hiệu trưởng trường Priory School ở Northern England – tìm đến Sherlock Holmes và xin anh điều tra giúp khi một học sinh mất tích.
Tác giả Conan Doyle miêu tả nhân vật Sherlock Holmes và bác sĩ Watson tài tình đến nỗi khán giả có thể tưởng tượng ra cuộc sống của họ giữa lòng London. Ngôi nhà ông ở, bà chủ nhà tốt bụng, đám trẻ trong khu phố… tất cả đều sống động trong thế giới Sherlock Holmes. Khán giả yêu thích tới mức đã có rất nhiều hội những người hâm mộ ông được thành lập, hội đầu tiên được thành lập năm 1934 ở Mỹ, sau đó là ở Anh và Đan Mạch.
Năm 1990 người ta đã mở Bảo tàng Sherlock Holmes ở phố Baker, đây là bảo tàng cho một nhân vật hư cấu đầu tiên được mở trên thế giới. Thám tử Sherlock Holmes sống ở số nhà 221B phố Baker (Westminster, London), đây là địa chỉ hư cấu. Bảo tàng dành cho nhân vật Sherlock Holmes đã được dựng lên trên con phố này, nằm giữa số nhà 241 và 237.
Bảo tàng được bày biện, trang trí các đồ vật sinh hoạt hàng ngày quen thuộc của Sherlock Holmes và Watson. Nếu muốn nhìn lại cả quá trình phát triển của Sherlock Holmes, bảo tàng Portsmouth, Hampshire sẽ không làm bạn thất vọng. Đây là nơi lưu giữ nhiều cuốn sách, hình ảnh và sự kiện đáng nhớ về cuộc đời Arthur Conan Doyle và những tác phẩm do ông viết. Một trong những hiện vật nổi tiếng nhất là cuốn tiểu thuyết về Sherlock Holmes đầu tiên (A Study in Scarlet) xuất bản năm 1887 và một tấm bưu thiếp cũ về khoảnh khắc Sherlock Holmes và nhân vật giáo sư Moriarty rơi xuống thác Reichenbach.
Đã 130 năm kể từ ngày lần đầu tiên cái tên Sherlock Holmes xuất hiện và bắt đầu hành trình chinh phục hàng triệu độc giả trên toàn thế giới. Cho đến hôm nay, đây vẫn là một trong những nhân vật trinh thám hư cấu thành công nhất trong lịch sử và cũng là nguồn cảm hứng vô hạn cho nền văn học thế giới.
Minh Minh
