Ô liu, loại trái cây xuất hiện khắp nơi trong Kinh Thánh, biểu tượng của sự dồi dào
Ô liu, loại trái cây nào có thể biểu tượng tốt hơn cho thực phẩm trong Kinh Thánh? Hiện diện khắp nơi trong văn hóa Địa Trung Hải từ thuở sơ khai, loại trái cây này và cây của nó là một trong những tham chiếu không thể thiếu trong Kinh Thánh...
Trong Kinh Thánh, sách Sáng Thế ngay lập tức cho thấy tầm quan trọng của cây ô liu và quả của nó trong câu chuyện về Đại Hồng Thủy và Tàu Nôê. Vào thời điểm đó, toàn bộ trái đất đã bị nước bao phủ để trừng phạt hành vi sa đọa của con người, nhưng con tàu do Noah đóng sẽ bảo vệ phần còn lại của nhân loại và Tạo Hóa. Sau một thời gian, Nôê thả một con chim bồ câu để xem nước đã rút ở một số nơi chưa. Lần thử đầu tiên không thành công, nhưng ông thử lại và: "Đến chiều, chim bồ câu quay về, và này, trong mỏ nó có một cành ô liu tươi! Nôê hiểu rằng nước đã rút trên mặt đất" (St 8,11). Vì vậy, ngay từ những trang đầu tiên của Kinh Thánh, Cựu Ước đã cho cây ô liu một vị trí quan trọng, là cây đầu tiên mang lại hy vọng sau hỗn độn...
Vua của các loài cây
Sách Thủ lãnh cũng đề cập đến cây ô liu và quả của nó một cách rõ ràng bằng cách gọi nó là "Vua của các loài cây" (Tl 9,8), và quả thật vùng đất màu mỡ được hứa cho Ítraen sẽ có trong số những kho báu vô tận của nó những quả ô liu dồi dào (Đnl 8,8). Do đó, không có gì ngạc nhiên khi tác giả thi thiên sử dụng cây này trong một phép ẩn dụ hùng hồn: "và con cái ngươi, quanh bàn ăn, như những cây ô liu non" (Tv 127,3), dấu hiệu của sự giàu có và dồi dào.
Trong sự dồi dào này, dầu ô liu được coi là một trong những công dụng quý giá nhất vào thời điểm đó và sách Lê-vi nhắc nhở về việc sử dụng thiêng liêng của nó: "Hãy truyền cho con cái Ítraen mang đến cho ngươi, để thắp đèn, dầu ô liu tinh khiết và nguyên chất, để ngọn đèn cháy liên tục" (Lv 24,2), Kinh Thánh yêu cầu đèn này phải được thắp sáng liên tục từ tối đến sáng trước mặt Chúa bên trong Lều Gặp Gỡ trước Bức Màn Chứng Từ. Ngay cả gỗ của nó cũng được dùng để xây dựng Đê-bia, phần trung tâm thiêng liêng nhất của Đền Thờ còn được gọi là Nơi Chí Thánh. Dầu ô liu nhắc nhở về sự hiện diện thiêng liêng và sự thiêng liêng này cũng được nhấn mạnh trong Kinh Coran ở Kinh 24-35: "Allah là Ánh sáng của trời và đất. Ánh sáng của Ngài giống như một hốc tường có một ngọn đèn. Ngọn đèn được đặt trong một (bình) pha lê và bình pha lê ấy tựa như một vì sao sáng chói; ngọn đèn được thắp bằng dầu của một cây cây được ban phước: một cây ô liu không phải phương đông hay phương tây mà dầu của nó tự phát sáng dường như không cần lửa chạm đến. Ánh sáng chồng lên ánh sáng. Allah hướng dẫn đến với Ánh sáng của Ngài ai Ngài muốn. Allah đưa ra các ví dụ cho nhân loại và Allah là Đấng Toàn Tri".
Biểu tượng của cây ô liu
Cây ô liu và quả của nó xuất hiện như những biểu tượng cao cả trong nhiều văn bản thiêng liêng. Trong Kinh Thánh, vai trò của việc xức dầu đặc biệt xác nhận tầm quan trọng này. Ngay từ những vương quyền đầu tiên, việc xức dầu ô liu thiêng liêng (hành động chạm vào một phần cơ thể bằng dầu thiêng) sẽ chỉ định một cách hữu hình người được Chúa chọn, một thực hành được lặp lại với dòng dõi Đa-vít, kể cả Chúa Giê-su, được chỉ định là Đấng được xức dầu của Thiên Chúa, như Công vụ Tông đồ nhắc nhở: "Chúa Giê-su Na-da-rét, Thiên Chúa đã xức dầu Thánh Thần và quyền năng cho Người" (Cv 10,38).
Những ẩn dụ về cây ô liu cũng phong phú trong Tân Ước khi thánh Phao-lô so sánh các Ki-tô hữu với gốc rễ của Ítraen: "nếu rễ là thánh, thì cành cũng vậy. Một số cành đã bị chặt đi, và ngươi, cây ô liu dại, đã được tháp vào giữa các cành, và giờ đây ngươi được chia sẻ nhựa sống từ rễ của cây ô liu" (Rm 11, 16-17). Cuối cùng, sách Khải Huyền kết thúc Kinh Thánh với một hình ảnh bí ẩn về cây ô liu: "Họ là hai cây ô liu và hai chân đèn đứng trước mặt Chúa của trái đất. Nếu ai muốn làm hại họ, lửa sẽ phun ra từ miệng họ và thiêu rụi kẻ thù của họ; phải, ai muốn làm hại họ sẽ phải chết như vậy" (Kh 11 4-5). Những nhân chứng biểu tượng này có quyền năng lớn lao nhắc nhớ đến quyền năng của Mô-sê, họ có thể đóng cửa trời và ngăn mưa rơi, biến nước thành máu, chưa kể đến nhiều tai ương họ có thể gây ra. Nhưng cũng được nói trong cùng đoạn Kinh Thánh rằng Con Thú sẽ giao chiến với họ và giết họ. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi chính từ Núi Ô-liu, nhìn xuống Giê-ru-sa-lem, Chúa Giê-su đã báo trước những thảm họa sẽ xảy ra vào thời kỳ cuối cùng...
Philippe-Emmanuel Krautter – Aleiteia 21/12/24
