Chúa Nhật 16 Thường Niên C
Bài Ðọc I: Trích sách Sáng Thế (St 18, 1-10a).
Trong những ngày ấy, Chúa hiện ra cùng Abraham dưới chòm cây ở Mambrê, đang lúc ông ngồi ở cửa lều giữa trưa nóng bức. Ông ngước mắt lên thấy ba người nam xuất hiện, đứng gần ông: Vừa trông thấy, từ cửa lều, ông chạy ra đón các vị ấy, rồi sấp mình lạy và thưa rằng: “Lạy Chúa, nếu con được đẹp lòng Chúa, xin đừng bỏ đi qua, con xin lấy ít nước để các Ðấng rửa chân, và nghỉ mát. Con xin đem ít bánh mời các Ðấng dùng để lấy sức lại rồi sẽ đi: chính vì thế mà các Ðấng đã ghé vào nhà con”. Các Ðấng ấy nói: “Như ông đã ngỏ, xin cứ làm”.
Abraham liền vào lều, và bảo Sara rằng: “Hãy mau mau trộn ba đấu bột làm bánh nướng”. Còn ông, ông chạy đến đoàn bò bắt một con bê non hảo hạng, trao cho đầy tớ đem đi nấu. Ông lấy bơ sữa và thịt bê đã chín, dọn ra trước mặt các Ðấng. Chính ông đứng hầu các Ðấng dưới bóng cây.
Ăn xong, các Ðấng hỏi Abraham rằng: “Sara bạn ông đâu?” Ông trả lời: “Kìa, bạn con ở trong lều”. Một Ðấng nói tiếp: “Ðộ này sang năm, khi Ta trở lại thăm ông, thì cả hai vẫn còn mạnh khoẻ, và Sara bạn ông sẽ được một con trai”.
Bài Ðọc II: Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Côlôxê (Cl 1, 24-28).
Anh em thân mến, hiện nay tôi vui sướng trong những đau khổ tôi phải chịu vì anh em. Tôi bổ khuyết nơi thân xác tôi những gì còn thiếu sót trong cuộc thương khó của Ðức Kitô, để Hội thánh là thân xác của Người được nhờ. Tôi đã được trở thành người phục vụ Hội thánh theo sự an bài của Thiên Chúa, Ðấng đã trao phó cho tôi rao giảng đầy đủ lời Chúa, đó là mầu nhiệm ẩn giấu từ muôn thuở qua muôn thế hệ, nhưng nay đã được tỏ bày cho các thánh của Người. Thiên Chúa muốn tỏ bày cho họ biết thế nào là sự phong phú vinh quang của mầu nhiệm nơi dân ngoại, tức là Ðức Kitô trong anh em, Người là niềm hy vọng vinh quang. Tôi loan báo Người, cảnh tỉnh mọi người, đem tất cả khôn ngoan mà dạy dỗ mọi người, để làm cho mọi người nên hoàn hảo trong Ðức Giêsu Kitô.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca (Lc 10, 38-42).
Khi ấy, Chúa Giêsu vào một làng kia và có một phụ nữ tên là Martha rước Người vào nhà mình. Bà có người em gái tên là Maria ngồi bên chân Chúa mà nghe lời Người. Martha bận rộn với việc thết đãi khách. Bà đứng lại thưa Người rằng: “Lạy Thầy, em con để con hầu hạ một mình mà Thầy không quan tâm sao? Xin Thầy bảo em con giúp con với”. Nhưng Chúa đáp: “Martha, Martha, con lo lắng bối rối về nhiều chuyện. Chỉ có một sự cần mà thôi: Maria đã chọn phần tốt nhất và sẽ không bị ai lấy mất”.
Vài ý chính Tin Mừng Thánh Luca 10, 38-42.
Phân tích văn bản
Xa rời những đau khổ của thánh tông đồ Phao-lô, nhưng hưởng ứng lòng hiếu khách của Abraham, cảnh tượng - chỉ có trong Luca - về việc Chúa Giê-su nghỉ ngơi tại nhà Martha và Maria từ lâu đã bị hiểu theo cách rút gọn, muốn đề cao đời sống chiêm niệm, ngầm hiểu là đời sống tu trì, và coi thường các hoạt động thế tục dành cho giáo dân. Thực tế, Tin mừng không phán xét phân biệt giữa hai trạng thái đời sống ít nhiều cạnh tranh nhau trong Giáo hội.
Lỗi lầm của Martha
Nếu tác giả gợi ý một thứ bậc giữa hai người phụ nữ (phần Maria được nói là tốt hơn), ông không vì thế lên án Martha, người có thái độ vẫn "tốt": nếu không, thái độ em gái bà sẽ không được nói là "tốt hơn"... Vậy lỗi Martha không phải là hành động: dù sao đi nữa, lòng hiếu khách là một giá trị chắc chắn, các cộng đoàn Kitô hữu không thể phủ nhận. Tuy nhiên, thật đáng tiếc khi để bản thân bị cuốn hút bởi những công việc vật chất, đến mức bỏ lỡ điều cốt yếu: sự hiện diện của Chúa Giê-su và cơ hội được nghe lời Ngài, với tâm hồn sẵn sàng, giống như Maria, người có tư thế (ngồi dưới chân Chúa Giê-su) thể hiện rõ chất lượng lắng nghe và khiêm tốn của tâm hồn. Chủ nghĩa hành động của Martha, được nhấn mạnh bởi các từ ngữ trong văn bản (để bản thân bị cuốn hút bởi nhiều công việc, lo lắng, bận rộn vì nhiều chuyện), đi ngược lại với một hoạt động lành mạnh và có chừng mực, chỉ có hoạt động đó mới thực tôn vinh vị khách đúng mức, trong khi trường hợp này, mối quan hệ với Chúa Giê-su bị cắt đoạn bởi những cử chỉ thứ yếu. Bài học dường như luôn có giá trị: làm quá nhiều, ta có nguy cơ phân tán sự chú ý, đến mức không nắm bắt được cơ hội cho một cuộc gặp gỡ thật sự.
Lựa chọn đúng đắn của Maria
Khác với chị gái, Maria thể hiện thái độ được mong đợi của mọi môn đệ Chúa Giê-su, tức là tạo điều kiện cho việc lắng nghe chăm chú, dù một số công việc vật chất có thể bị chậm trễ một chút, không vì thế bị bỏ bê. Tất cả là vấn đề ưu tiên: bất kể trạng thái đời sống con người, mối quan hệ sống động với Chúa Kitô là hàng đầu. Thay vì cản trở các dịch vụ và cam kết cụ thể, thời gian dành cho cầu nguyện, huấn luyện, chiêm niệm, sẽ mang lại cho hành động hiệu quả tối đa. Thay vì chạy loạn xạ, trong ảo tưởng là người duy nhất hữu ích, thậm chí không thể thiếu, môn đệ sẽ biết cách phân biệt rõ ràng hơn và, trong ánh sáng Lời Chúa, nhận biết những việc khẩn cấp, giải quyết những xung đột về bổn phận, sắp xếp thứ tự các yêu cầu và nhu cầu được cảm nhận. Điều quan trọng nhất là trong mọi việc, đặc biệt là những trách nhiệm được thực hiện trong thế giới, môn đệ Chúa Kitô vẫn duy trì mối quan hệ sống động và liên tục với Lời Chúa. Thời gian được dành ra như vậy sẽ không bị lãng phí: những hiệu quả sẽ được nhận biết qua chính chất lượng của sự phục vụ dành cho con người.
Hai người phụ nữ gương mẫu
Chắc chắn sự cân bằng đời sống giữa Martha và Maria liên quan đến tất cả các môn đệ, không phân biệt nam nữ. Tuy nhiên, đáng chú ý là hai nhân vật đều là phụ nữ và chúng ta thấy họ được trình bày như những người phụ trách ngôi nhà nơi Chúa Giê-su đã chọn dừng chân, trên con đường lên Giêrusalem quyết định của Ngài. Làm sao không thấy đây cũng là tiếng vang của những ngôi nhà-giáo hội đầu tiên, tại bàn của họ Chúa Kitô phục sinh được mời, đặc biệt thông qua Lời Ngài, được đón nhận với cùng nhiệt tâm và sự chú ý như của Maria trong câu chuyện của Luca? Không đoán trước các cuộc tranh luận đương thời có thể có, trong số đó có vấn đề về các chức vụ của phụ nữ, phải thừa nhận, trong cộng đoàn Luca, không có gì gây bê bối khi tưởng tượng Giáo hội điển hình, vừa nôn nóng phục vụ Chúa vừa ngoan ngoãn với Lời Ngài, dưới hình dạng hai nhân vật nữ, khác biệt và bổ sung. Sự nữ tính hóa như vậy của các "mẫu mực" giáo hội không thể không được chú ý trong bối cảnh ngày nay.
Yves-Marie Blanchard
Bài giảng: Vấn đề ưu tiên
Bạn đã từng được mời ăn cơm và người tiếp đón bạn dành nhiều thời gian trong nhà bếp hơn là ở bên bạn và thực sự không lắng nghe bạn chưa? Dù bữa ăn có ngon đến mấy, ta cũng không thể hài lòng với cuộc gặp gỡ đó... Trong Tin mừng hôm nay, đó chính là điều Chúa Giê-su muốn nói với chúng ta. Ngài không khiển trách Martha vì nấu ăn và tiếp đón Ngài tốt tại nhà bà, nhưng Ngài chỉ trích việc bà bận tâm đến việc chuẩn bị hơn là sự hiện diện của Chúa Giê-su.
Đúng là thái độ của Maria ngồi dưới chân Chúa Giê-su thường được dành cho đàn ông, nhưng đối với Chúa Giê-su, việc lắng nghe Lời Ngài là quan trọng nhất. Điều này không có nghĩa là Ngài không đánh giá cao việc đón tiếp và bữa ăn ngon của Martha. Đó là vấn đề ưu tiên.
Cân bằng
Chúng ta có cũng đã trải nghiệm việc thiếu thời gian và chạy đây chạy đó để chuẩn bị một lễ kỷ niệm, một bữa tiệc hay một cuộc họp không? Trong sự bực bội của mình, chúng ta có quên mất người bạn không? Sự lo lắng và bồn chồn thường ngăn cản chúng ta dành thời gian lắng nghe và yêu thương. Đó cũng là điều Chúa Giê-su khiển trách Martha.
Chúa Giê-su không chỉ trích tinh thần hiếu khách này cũng như sự rộng lượng trong việc phục vụ. Ngược lại, Ngài đã nêu gương điều đó vào chủ nhật trước với dụ ngôn người Samaritô tốt lành, nơi Ngài ca ngợi việc phục vụ tích cực người lân cận. Vậy, điều được yêu cầu chúng ta là phải có sự cân bằng giữa việc phục vụ và lắng nghe Lời Chúa.
Dành thời gian
Thế giới khiến chúng ta chạy quá nhiều và bồn chồn. Chúa Giê-su mời gọi chúng ta dành thời gian để sống! Ngài muốn giải thoát chúng ta khỏi những lo lắng quá mức! Chúng ta thấy điều này trong các đoạn khác của Tin mừng như trong dụ ngôn về người gieo giống, nơi Ngài nói "những lo lắng của đời sống" làm nghẹt hạt giống Lời Chúa (Luca 8,14). Hoặc khi Chúa Giê-su sai các bạn đi truyền giáo và khuyên họ "đừng lo lắng về thức ăn và quần áo" (Luca 12, 22-28). Và Ngài cũng sẽ nói một cách mạnh mẽ, trong những phút cuối của cuộc đời, rằng không nên để "lòng mình nặng nề vì những lo lắng của đời sống" (Luca 21, 34).
Luca không ngừng nhấn mạnh tầm quan trọng việc lắng nghe Lời Chúa, vì mọi hành động không xuất phát từ việc đón nhận Tin mừng có nguy cơ vô sinh. Hơn nữa, trong Luca 6, 47, có viết "Không lắng nghe Lời Chúa, là xây nhà trên cát". Hạnh phúc thật sự của Maria, mẹ Chúa Giê-su, không phải là được làm mẹ Ngài, nhưng được trở thành người "lắng nghe Lời Chúa và thực hành" (Luca 11, 27).
Kết luận, không nên tách rời hành động và việc lắng nghe Lời Chúa vì cả hai đều là những phẩm chất không thể tách rời của một môn đệ thật sự của Chúa Giê-su. Giờ đây là lúc chúng ta tìm ra sự cân bằng này!
Chantal Desmarais
Theo Feu Nouveau 62/4
