“Thiên đường” du lịch ở Champasak
Là một tỉnh lớn ở Tây Nam Lào, Champasak có tài nguyên phong phú và đa dạng về rừng, đồng bằng, cao nguyên. Đất đai ở Champasak màu mỡ thuận lợi để phát triển nông nghiệp, vì vậy nơi đây được xem là một trong những vựa lúa lớn nhất của Lào. Ngoài ra, Champasak còn có nhiều tiềm năng phát triển ngành “công nghiệp không khói” vì sở hữu nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng như: khu đền Wat Phou - di sản văn hóa thế giới, thác Khone Phapheng - thác nước lớn nhất Đông Nam Á, các đền đài cổ kính mang đậm màu sắc kiến trúc Angkor, khu bảo tồn rừng Dong Hua Sao....
Thành phố Paksé là thủ phủ của Champasak. Paksé có nghĩa là “thành phố cửa sông” vì nằm trong sự bao bọc của hai con sông: sông Sê Pôn và sông Mekong. Ở Paksé có rất nhiều người Việt Nam sinh sống. Đến Paksé, du khách có thể bách bộ dọc các con đường trong thành phố để khám phá nhiều thứ. Phật giáo giữ vị trí quan trọng trong tâm thức và đời sống của người Lào nên các lễ hội lớn quanh năm đều gắn liền với một truyền tích tôn giáo nào đó (như: Lễ hội buôn Wat Phou tháng 2, Lễ hội buôn Pha Veat tháng 3, Lễ hội buôn Pi Mai Lao tháng 4, Lễ hội buôn Bang Phai tháng 5, Lễ hội buôn Khao Phan Sa tháng 6, Lễ đua thuyền tháng 10....). Mỗi buổi sáng, các tăng sĩ xếp hàng dài đi khất thực dọc các con đường chính. Các ngôi chùa có kiến trúc mái uốn lượn, một màu thếp vàng rực rỡ. Người Lào hỏa thiêu di thể người chết, sau đó hốt xương và tro để vào những các tháp nhỏ (gọi là wats) đặt quanh chùa. Hàng trăm cái wats như thế trở thành hàng rào của nhà chùa. Kiểu dáng của các wats đa dạng, trang trí sặc sỡ với nhiều màu sắc và kích thước khác nhau.
Danh lam thắng cảnh nổi tiếng nhất ở Champasak là khu đền Wat Phou được UNESCO liệt vào danh sách Di sản văn hóa thế giới năm 2001. Cách thành phố Paksé về phía Nam gần 40km, theo dọc bờ sông Mekong, từ thế kỷ thứ IX đến XIII, Wat Phou được xem là một trong những đền thiêng liêng nhất của các vương triều Khmer, trước khi người Khmer di chuyển về phía Nam để xây dựng khu đền đài Angkor Wat nổi tiếng ở đất nước Campuchia ngày nay. Như tên gọi của mình - Chùa Núi, Wat Phou nằm dưới chân của một núi thiêng gọi là Phou Kao (Núi Voi). Theo các nhà sử học, Wat Phou là đền thờ xưa nhất ở Lào, từng là trung tâm của đạo Hindu, thờ thần Shiva. Đến thế kỷ XIII, nó trở thành đền thờ Phật và tồn tại cho đến ngày nay, trở thành một trong những nơi lưu giữ các giá trị về lịch sử và văn hóa Lào. Ngay cổng vào đền Wat Phou có một bảo tàng lưu giữ hàng trăm bức tượng đá tuyệt đẹp, được điêu khắc cùng thời với ngôi đền.
Rời bảo tàng, men con đường dài hàng trăm mét được lát bằng những tảng đá phẳng lớn, rất đẹp, du khách sẽ gặp hai tòa nhà cũng làm bằng đá đồ sộ như bức tường thành sừng sững với rêu phong phủ đầy, trông thật kỳ bí và ấn tượng. Các quần thể kiến trúc nơi đây đều bằng đá, những cột đá, tường đá, những dốc đứng có bậc tam cấp lát đá nhẵn thín, chứng tích ghi dấu chân của biết bao người đến nơi này từ hàng trăm năm trước. Đặt chân lên bậc đá cao nhất, nơi tọa lạc ngôi đền Wat Phou nằm trang nghiêm bao thế kỷ nay, du khách có thể nhìn bao quát toàn cảnh xung quanh. Đền Wat Phou là một khối kiến trúc được xếp từ những tảng đá lớn, chạm trổ hoa văn cầu kỳ. Phía sau đền là một vách núi đá lớn được những người thợ tài hoa xưa kia tạc thành những tượng Phật lớn nhỏ rất đẹp và sống động. Nhìn vào kiến trúc ngôi đền, nghĩ đến việc vận chuyển những khối đá lớn lên nui đã khó, lại phải gọt đẽo và điêu khắc lên đó những hoa văn, rồi lắp ghép lại với nhau tạo thành một quần thể kiến trúc hài hòa, vững chãi trên triền núi, chắc hẳn phải mất biết bao công sức để tạo dựng được một Wat Phou kỳ vĩ đến vậy. Wat Phou không tránh khỏi sự tàn phá của thời gian. Nhưng nó vẫn là điểm đến của đông đảo du khách gần xa bởi sức hấp dẫn từ vẻ đẹp kỳ bí, hoang vu của một di chỉ trên triền núi bên dòng Mekong. Cách khu đền Wat Phou khoảng 1km về phía Nam là các đền cổ khác như Nandin, Nang Sida. Bên kia bờ sông Mekong là đền Oubmong...
Champasak còn sở hữu “một viên ngọc quý” nữa là thác Khone Phapheng - thác lớn nhất Đông Nam Á, nối hai bờ của sông Mekong với 2 tỉnh Champasak và Strung Treng của Campuchia. Đứng ở đây, du khách sẽ nghe tiếng thác ầm ầm từ trên cao đổ xuống rền vang như sấm. Hay đến đảo Don Khone chiêm ngưỡng một thiên đàng hoang dã. Nơi đây có một đường xe lửa dài 14km đi qua nhiều thác ghềnh, hay cây cầu đồ sộ nối 2 đảo Don Khone và Don Det.... Đứng ở thác Li Phi, du khách có thể ngắm nhìn hàng trăm thác nhỏ được chẻ ra, đổ xuống tung tóe.
Duyên Khánh