Chúa Nhật 4 Mùa Chay năm C
Bài Ðọc I: Trích sách Giosuê (Gs 5, 9a. 10-12).
Trong những ngày ấy, Chúa phán cùng Giosuê rằng: “Hôm nay, Ta đã cất sự dơ nhớp của Ai-cập khỏi các ngươi!” Con cái Israel tạm trú tại Galgali và mừng Lễ Vượt Qua vào ban chiều ngày mười bốn trong tháng, trên cánh đồng Giêricô. Ngày hôm sau Lễ Vượt Qua, họ ăn các thức ăn địa phương, bánh không men và lúa mạch gặt năm ấy. Từ khi họ ăn các thức ăn địa phương, thì không có manna nữa. Và con cái Israel không còn ăn manna nữa, nhưng họ ăn thổ sản năm đó của xứ Canaan.
Bài Ðọc II: Trích thư thứ hai của Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Côrintô (2 Cr 5, 17-21).
Anh em thân mến, nếu ai ở trong Ðức Kitô, thì người đó sẽ là một thụ tạo mới, những gì là cũ đã qua đi: này đây tất cả mọi sự đã trở thành mới. Vì mọi sự bởi Thiên Chúa, Ðấng đã nhờ Ðức Kitô giao hoà chúng ta với mình, và trao phó cho chúng tôi chức vụ giao hoà. Thật vậy, Thiên Chúa là Ðấng giao hoà thế gian với chính mình Người trong Ðức Kitô, nên không kể chi đến tội lỗi của loài người, và đặt lên môi miệng chúng tôi lời giao hoà. Nên chúng tôi là sứ giả thay mặt Ðức Kitô, như chính Chúa dùng chúng tôi mà khuyên bảo. Vì Ðức Kitô, chúng tôi van nài anh em hãy giao hoà với Thiên Chúa. Ðấng không hề biết tội, thì Thiên Chúa làm nên thân tội vì chúng ta, để trong Ngài, chúng ta trở nên sự công chính của Thiên Chúa.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca (Lc 15, 1-3. 11-32)
Khi ấy, những người thu thuế và những kẻ tội lỗi đến gần Chúa Giêsu để nghe Người giảng; thấy vậy, những người biệt phái và luật sĩ lẩm bẩm rằng: “Ông này đón tiếp những kẻ tội lỗi và cùng ngồi ăn uống với chúng”. Bấy giờ Người phán bảo họ dụ ngôn này: “Người kia có hai con trai. Ðứa em thưa với cha rằng: “Thưa cha, xin cha cho con phần gia tài thuộc về con”. Người cha liền chia gia tài cho các con. Ít ngày sau, người em thu nhặt tất cả của mình, trẩy đi miền xa và ở đó ăn chơi xa xỉ phung phí hết tiền của. Khi nó tiêu hết tiền của thì vừa gặp nạn đói lớn trong miền đó, và nó bắt đầu cảm thấy túng thiếu. Nó vào giúp việc cho một người trong miền, người này sai nó ra đồng chăn heo. Nó muốn ăn những đồ cặn bã heo ăn cho đầy bụng, nhưng cũng không ai cho. Bấy giờ nó hồi tâm lại và tự nhủ: “Biết bao người làm công ở nhà cha tôi được ăn uống dư dật, còn tôi, tôi ở đây phải chết đói. Tôi muốn ra đi trở về với cha tôi và thưa người rằng: “Thưa cha, con đã lỗi phạm đến trời và đến cha, con không đáng được gọi là con cha nữa, xin cha đối xử với con như một người làm công của cha”. Vậy nó ra đi và trở về với cha nó. Khi nó còn ở đàng xa, cha nó chợt trông thấy, liền động lòng thương; ông chạy ra ôm choàng lấy cổ nó và hôn nó hồi lâu… Người con trai lúc đó thưa rằng: “Thưa cha, con đã lỗi phạm đến trời và đến cha, con không đáng được gọi là con cha nữa”. Nhưng người cha bảo đầy tớ: “Mau mang áo đẹp nhất ra đây và mặc cho cậu, hãy đeo nhẫn vào ngón tay cậu, và xỏ giầy vào chân cậu. Hãy bắt con bê béo làm thịt để chúng ta ăn mừng: vì con ta đây đã chết, nay sống lại, đã mất, nay lại tìm thấy”. Và người ta bắt đầu ăn uống linh đình.
“Người con cả đang ở ngoài đồng. Khi về gần đến nhà, nghe tiếng đàn hát và nhảy múa, anh gọi một tên đầy tớ để hỏi xem có chuyện gì. Tên đầy tớ nói: “Ðó là em cậu đã trở về, và cha cậu đã giết bê béo, vì thấy cậu ấy về mạnh khoẻ”. Anh liền nổi giận và quyết định không vào nhà. Cha anh ra xin anh vào. Nhưng anh trả lời: “Cha coi, đã bao năm con hầu hạ cha, không hề trái lệnh cha một điều nào, mà không bao giờ cha cho riêng con một con bê nhỏ để ăn mừng với chúng bạn. Còn thằng con của cha kia, sau khi phung phí hết tài sản của cha với bọn đàng điếm, nay trở về thì cha lại sai làm thịt bê béo ăn mừng nó”. Nhưng người cha bảo: “Hỡi con, con luôn ở với cha, và mọi sự của cha đều là của con. Nhưng phải ăn tiệc và vui mừng, vì em con đã chết nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy”.
Vài ý chính Tin Mừng Luca 15,1-3.11-32
Chìa khóa để hiểu
Sự đa dạng các tựa đề người ta đã đặt cho dụ ngôn đứa con hoang đàng, dụ ngôn hai người con trai, người cha nhân từ, v.v. cho thấy đa dạng những ý nghĩa người ta có thể khám phá, không ý nghĩa nào loại trừ ý nghĩa nào. Những câu đầu tiên, đóng vai trò như phần giới thiệu cho ba dụ ngôn về lòng thương xót (con chiên lạc, đồng bạc bị mất, và "đứa con trai bị mất"), thực sự cung cấp cho chúng ta chìa khóa để hiểu. Dưới dạng câu hỏi, có thể được diễn đạt như sau: Đức Kitô đã đến vì những người tội lỗi hay vì những người công chính? Thật vậy, những người tội lỗi không gặp khó khăn gì khi nhận ra mình trong hình ảnh người con trai út, cũng như những người công chính (luật sĩ và người Pharisêu) trong hình ảnh người con trai cả. Hãy làm rõ hơn những hình ảnh này.
Hành vi của người tội lỗi
Khi yêu cầu phần thừa kế mình, người con út đã có một hành vi bất thường chắc chắn, nhưng không phải bất hợp pháp. Tuy nhiên, ngay khi được thỏa mãn, anh ta làm gì? Anh ta làm mọi thứ, ngoại trừ tôn trọng quyền được hưởng phần thừa kế: anh ta rời bỏ (quyền) đất nước mình, phung phí thành quả quyền đó và sống một cuộc sống bừa bãi (một thái độ như vậy kỳ lạ thay lại gần với một hành vi rất phổ biến ngày nay: người ta đòi hỏi từ cộng đồng tất cả những gì có thể có được... nhưng lại không muốn đoàn kết với cộng đồng đó!). Chỉ khi bị ép buộc bởi cơn đói, anh ta mới quyết định trở về với cha mình. Câu chuyện này không lý tưởng hóa người tội lỗi. Bức chân dung được phác họa về anh ta đúng như cách người Pharisêu nhìn nhận. Việc Thiên Chúa ban ơn tha thứ cho người tội lỗi thực sự ăn năn, người ta đã biết từ lâu ở Ítraen. Điều đó không đáng để gây phẫn nộ. Nhưng ở đây Thiên Chúa đã làm nhiều hơn những gì Ngài nên làm đối với những người tội lỗi.
Thái độ của Người Cha
Người cha đã chờ đợi đứa con "ngoài vòng pháp luật" này. Điều không được dự liệu trong "hợp đồng". Vượt xa các thủ tục chính thức để tái hòa nhập vào gia đình (các thủ tục đã tồn tại), người cha vui mừng. Ông thậm chí, để dịch chính xác hơn từ tiếng Hy Lạp, "hoàn toàn xúc động tận sâu thẳm trong lòng mình". Chiếc áo, chiếc nhẫn, đôi dép là những dấu hiệu sự phục vị, được nâng cao hơn nữa bởi một bữa tiệc. Lời người cha thốt lên ("Con trai ta đây đã chết, và nó đã sống lại") vượt xa một sự ghi nhận công chứng về việc khôi phục các quyền. Từ phía Thiên Chúa, cử chỉ nhỏ nhất của hoán cải được xem như một sự Phục sinh, không gì kém hơn.
Phản ứng của người con cả
Còn người con trai cả, anh ta không chờ đợi "em trai" mình. Anh ta chưa bao giờ ra khỏi luật lệ; ngược lại, anh ta là một người thực thi trung thành và cẩn thận. Tóm lại, anh ta là một người Pharisêu tốt. Nhưng thay vì nhìn thấy cử chỉ tốt bụng của cha mình đối với em trai như một cử chỉ tốt bụng, anh ta lại thấy đó là một " bất công" và nảy sinh lòng ghen tị. Anh ta thậm chí không nhận ra mình cũng có nhiều hơn quyền của mình vì anh ta có một người cha yêu thương và được hưởng toàn bộ gia sản. Tuy nhiên, chính những người được hưởng một Thiên Chúa-Cha lại muốn, đối với người khác, một Thiên Chúa chỉ là Đấng Công Lý. Mặt khác, làm sao có thể nhận biết Thiên Chúa là Cha nếu không nhận ra anh em mình là anh em? Đó chính là điều đang xảy ra trong dụ ngôn. Khi người con cả nói về em trai mình trước mặt cha, anh ta nói: "con trai này của cha", điều người cha đã sửa lại bằng cách trả lời: "em trai này của con"...
Câu hỏi
Điều gì đang xảy ra trong cuộc sống của chúng ta về vấn đề này? Chúng ta là ai: những đứa con hoang đàng hay những đứa con ghen tị? Chúng ta mong đợi gì ở Thiên Chúa: một Thiên Chúa-Công Lý hay một Thiên Chúa-Cha? Khi tất cả chúng ta đều có Thiên Chúa là Cha, liệu chúng ta có nhận ra anh em mình là anh em không? Được đảm bảo về lòng thương xót của Thiên Chúa, lòng thương xót của chúng ta ở đâu? Liệu chúng ta có trở thành cơ hội "Phục Sinh" cho anh em chúng ta không?
Claude Selis
Bài giảng: Quyền năng tuyệt đối của sự tha thứ
Những thiệt hại không thể sửa chữa
Trong ký ức, mỗi người chúng ta sẽ tìm thấy một số bi kịch đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến mình, dù đã trải qua ở bên này hay bên kia, như tác giả hay như nạn nhân. Hai ví dụ trong số nhiều ví dụ khác. Ví dụ đầu tiên: một người đàn ông đáng kính, tốt về mọi mặt, đã gây ra một tai nạn, có người chết, sau khi vượt quá một chút liều lượng rượu cho phép. Gia đình, nghề nghiệp và cuộc sống cá nhân bị ảnh hưởng nghiêm trọng, và gánh nặng sự hối hận có thể đè nặng lên anh ta cho đến những ngày cuối cùng. Tuy nhiên, anh ta đã làm ít hơn đứa con hoang đàng trong dụ ngôn. Ví dụ thứ hai, những nạn nhân khác: các bậc cha mẹ, có đứa con trai đã trưởng thành, trở thành người phạm tội tái phạm. Sự tha thứ khó khăn biết bao trong những trường hợp như vậy! Ở cả hai phía, cuộc sống đều tan vỡ. Và ngay cả khi cha mẹ đạt đến tha thứ, cuộc sống cũng bị tổn thương và hậu quả của lỗi lầm sẽ tiếp tục ám ảnh những ngày của họ. Bao nhiêu vết thương, bao nhiêu tàn phá, do lỗi người khác, hoặc do lỗi chính mình, và không thể xóa bỏ dấu vết. Ngay cả khi sau đó có sự hòa giải, không có gì sẽ giống như trước đây: lòng tin đã bị phá vỡ. Hãy nghĩ về tất cả những bế tắc, oán giận và đổ vỡ mà những hành động xấu gây ra cho người khác. Người ta tránh nhau, người ta quay lưng lại trong một thời gian dài. Đó là sự tê liệt, sự trốn chạy, cái chết.
Tái hòa nhập người ăn năn vào hiệp thông trọn vẹn
Nhưng đối với tội lỗi, đó là điều khác, Đức Kitô tuyên bố, và Người đã thực hiện mọi thứ vì điều đó: Người đã mặc khải cho chúng ta tha thứ toàn diện của Thiên Chúa, một tha thứ là một sáng tạo mới và cho phép bắt đầu lại tất cả từ đầu. Chúng ta hãy nhận ra: ai chưa từng trải qua một hòa giải đầy lễ hội như trong dụ ngôn? Khi đứa trẻ trai hay gái trở về sau khi bỏ nhà ra đi, người ta đón nhận như thế nào? Người ta có thể nói: "Thật hạnh phúc khi tìm thấy con!" Tuy nhiên, ngày hôm sau sẽ là những câu hỏi: "Con đã lang thang ở đâu nữa?" Và những nhận xét chua chát khác. Nhưng trong dụ ngôn, người cha không đặt câu hỏi, ông đón nhận đứa con bỏ nhà ra đi, và theo cách hoàng gia: một bộ quần áo mới và chiếc nhẫn, và đó là một cuộc sống mới bắt đầu. Một bữa tiệc và ngay lập tức là cộng đồng bàn ăn. Người cha tuyên bố rõ ràng: "Chúng ta hãy ăn và vui mừng, vì con trai ta đây đã chết, và nó đã sống lại; nó đã mất, và đã được tìm thấy".
Bí tích Thánh Thể, bàn tiệc của sự tha thứ thiêng liêng
Sự tha thứ của Thiên Chúa là một sự phục sinh và một Lễ Vượt Qua: đứa con hoang đàng đã ra khỏi Ai Cập của sự ô nhục và cái chết, nơi nó đã rơi xuống thấp hơn cả những con heo. Và bây giờ nó ngồi tại bàn của Cha, như chúng ta, trong việc cử hành bí tích Thánh Thể. Vì dụ ngôn này giúp chúng ta khám phá khía cạnh cơ bản của mầu nhiệm đức tin: tất cả những gì được nói về Người Cha nhân từ được thực hiện mỗi Chúa nhật cho toàn thể dân Kitô giáo: được Thiên Chúa kêu gọi, chúng ta được nâng dậy khỏi tội lỗi của mình và Thiên Chúa làm cho chúng ta sống động bằng ân sủng của Thần Khí Người. Xin cho ân sủng này cũng thấm nhuần sự tha thứ của con người chúng ta.
Marcel Metzger
Theo Feu Nouveau số 62/2
