VỊ TÔI TỚ CHÚA HELẼNA AGNIES ZKA KMIEC
HY SINH PHỤC VỤ THA NHẨN
Hồi tháng 4 năm nay (2024), Đức TGM Marek Jedraszewski của giáo phận Cracovia bên Ba Lan, đã công bô"sắc lệnh mở án điều tra để xin phong chân phước cho Helena Agnieszka Kmiec, một thiếu nữ người Ba Lan, thừa sai giáo dân, bị giết tại Bolivia năm 2017 lúc mới 25 tuổi. Helena là một thiếu nữ say mê âm nhạc và thích du hành, nhưng cô có đặc điểm là tìm cách kín múc sức mạnh từ lòng yêu mến Chúa Giêsu để có thể phục vụ tha nhân.
Từ sau sắc lệnh này, với sự chấp thuận trước đó của Bộ Phong thánh, Helena được gọi là ”vị Tôi Tớ Chúa”. Nhiều người tại Ba Lan hy vọng rằng Helena có thể trở thành vị thánh thứ hai của ngàn năm thứ 2 này sau chân phước thiếu niên Carlo Acutis sắp được tôn phong hiển thánh.
THÂN THẾ
Helena Agnieszka Kmiec sinh ngày 9-2 năm 1991 tại thị trấn Libiaz cách Cracovia 1 giờ xe hơi về hướng tây. Helena mới được 6 tuần thì mồ côi mẹ. Vì thế thân phụ của Helena, ông Jan Kmiec đã tái giá với Barbara Zajac. Helena thường nói mình có 3 mẹ: mẹ ruột, mẹ kế Barbara và Đức Mẹ.
Gia đình Kmiec rất mộ đạo và Đức Cha Jan Zajac, Giám Mục phụ tá Tổng giiáo phận Cracovia là ông cậu của Helena.
Trong bản tường trình về cuộc đời của Helena, Cha Pawel Wróbel, thỉnh nguyện viên án phong, nêu bật xác tín sâu xa của Helena là, trong tư cách là tín hữu, cô có nghĩa vụ chia sẻ với tha nhân kinh nghiệm về sự gặp gỡ với Thiên Chúa… Và cha cũng cho biết ”Hầu như hằng ngày trong thời kỳ học hành, Helena đều tham dự thánh lễ, và cô coi đây là điều rất quan trọng trong ngày của cô”.
Trong cuộc phỏng vấn dành cho ”Gosc Niedtzielny” (Khách mời chúa nhật) Tuần báo Công Giáo hàng đầu của Ba Lan, cha Wróbel cho biết trong án phong, cha muốn qui trọng tâm, không phải vào cái chết bi thảm của Helena, nhưng vào đời sống tốt đẹp của cô”.
Còn cha Pawel Krol, đã làm việc 10 năm tại giáo xứ của Helena ở Libiaz, nói với báo Register rằng ”Trong gia đình Kmiec có đầy sự hiện diện của Thiên Chúa”. Cha nêu ví dụ tường nhà có treo đầy các ảnh đạo. ”Đôi với Helena, điều tự nhiên là chúng ta phải có một quan hệ với Thiên Chúa trong đời sống hằng ngày và điều này không phải là một cái gì bị cưỡng bách nhưng là điều mà chúng ta cảm nghiệm trong phấn khởi và vui tươi”.
HỌC SINH XUẤT SẮC
Helena là một học sinh xuất sắc. Cô nhảy được một lớp và được học bổng theo học tại một trường trung học nổi tiếng ở Anh quốc. Thêm vào đó, cô cũng có khiếu về âm nhạc và theo học tại nhạc viện; cô thường hát và chơi đàn ghi-ta trong ca đoàn giáo xứ và trong các cuộc hành hương đi bộ từ giáo xứ Libiaz đến Đền thánh Đức Mẹ Jasna Góra quan trọng bậc nhất ở Ba Lan.
Tuy nhiên chị Teresa Kmiec nói với báo Register rằng Helena có tâm tình rất gắn bó với Ba Lan, và sau khi không được nhận vào trường y khoa ở Oxford, cô trở về nước để học ngành kỹ sư hóa học tại Đại học kỹ thuật ở Gliwice thuộc miền Silesia. Và sau khi tốt nghiệp, Helena trở thành tiếp viên phi hành.
Mặc dù Helena rất thích âm nhạc, du hành và leo núi, nhưng đam mê lớn nhất của cô là giúp đỡ những người khác nên chẳng bao lâu sau cô tham gia các công việc thiện nguyện. Khi Ngày Quốc Tế giới trẻ được tổ chức tại Cracovia hồi năm 2016 tại Cracovia, giáo xứ của Helena ở Libiaz ở trong một tình trạng thật khó khăn vì sau khi điều hợp viên ủy ban giới trẻ của giáo xứ không được xin được phép nghỉ cho những ngày Đại hội giới trẻ ấy, Cha sở Król xin Helena lãnh nhiệm vụ điều hợp nhóm trẻ, vì cha xác tín về khả năng sinh ngữ và các năng khiếu khác của cô. Vì Helena có thể xin chuyển những ngày hè nên trong vòng 1 ngày, cô đồng ý hướng dân nhóm đi dự Ngày Quốc tế giới trẻ. Theo cha Król, nếu Helena được phong thánh, thì cô có thể trở thành bổn mạng những người thiện nguyện.
GIA NHẬP NHÓM THIỆN NGUYỆN
Năm 2012 Helena gia nhập nhóm thiện nguyện của các cha thừa sai dòng Chúa Cứu Độ (Salvatorian). Nhóm này có khoảng 100 giáo dân trẻ từ nhiều nơi ở Ba Lan. Họ trải qua 1 năm huấn luyện về tinh thần trước khi được gửi ra nước ngoài.
Helena hai lần được gởi đi giúp tổ chức một trại hè cho các trẻ em thuộc các giáo xứ dòng Chúa Cứu Độ: lần đầu tại Hungari và lần sau tại Timosoara bên Rumani.
Năm 2013 cô được gửi đi Lusaka, thủ đô Zambia ở miền nam Phi châu. Trong 2 tháng tại đây cô dạy đọc, dạy viết, tiếng Anh, toán, đồng hành với các trẻ em hằng ngày tại Nhà Cứu Độ và tại trung tâm giới trẻ Kulanga Ban ở Chamulimba, dành cho các em bụi đời và các em thuộc các gia đình nghèo. Cô cũng giám sát việc cung ứng các nhu cầu căn bản, trong đó có cả các bữa ăn, cho các em. Helena được cảnh giác rằng Zambia không phải là một nước an ninh, nhưng có động lực mạnh mẽ hơn thúc đẩy cô phục vụ những người khác.
Khi trở về Ba Lan, Helena dự tính tiếp tục làm tiếp viên phi hành và thành hôn với bạn trai, bắt đầu đời sống gia đình. Nhưng trong một cuộc tĩnh tâm, Helena đã ghi lại mục đích đời mình trên một mảnh giấy mà người ta tìm thấy sau khi cô qua đời, đó là: học tiếng Tây Ban Nha, quan tâm giúp đỡ các tiếp viên phi hành về mặt tôn giáo và nên thánh.
Mục đích học tiếng Tây ban nha mà Helena thực hiện có liên hệ tới sứ vụ của cô ở Cochabamba thuộc miền trung Bolivia. Ngày 8-1 năm 2017, cô đến để giúp chuẩn bị một trường mẫu giáo do các nữ tu Debica đảm trách. Nhưng trước khi viện cô nhi được khánh thành, thì tối ngày 24-1 cô nhi viện nơi Helena và Anita một cô thiện nguyện khác ở đó đã bị tấn công: Một tên đã phá cửa vào phòng ngủ của Helena và sát hại cô.
Mặc dù kẻ sát nhân đã được xác nhận, bị kết án và nay đang bị cầm tù, nhưng động lực tại sao hắn giết Helena người ta vẫn chưa rõ. Dường như hắn không có lý do oán ghét đức tin nên án phong chân phước cho Helena sẽ liên hệ tới các nhân đức anh hùng của cô chứ không phải là tử đạo.
Trong cuộc phỏng vấn dành cho chương trình tiếng Ba Lan của đài Vatican, Cha Wróbel nói rằng Helena đã viết trong đơn xin đi truyền giáo là cô đã nhận được ơn Chúa, mà cô định nghĩa bằng 5 chữ D theo tiếng Ba Lan: Dar Darmo Dany Do Dawania, nếu dịch ra tiếng Anh là 5 chữ G: ”A Gift Gratuitously from God to Give (others)” (một món quà nhưng không Thiên Chúa ban để cho tha nhân).
Helena sinh cùng năm với chân phước Carlo Acutis sắp được phong hiển thánh. Cha Król nhận xét có một điểm tương đồng giữa chân phước Carlo Acutis: Vị á thánh này là một chuyên gia máy tính, đã tự tạo ra trang mạng về các phép lạ Thánh Thể, còn Helena Kmiec có một blog ảnh và Facebook. Trang nàu mô tả mình là một thanh nữ bình thường, mặc dù mộ đạo, nhưng rất giống những người bạn cùng trang lứa. Một trang cô viết: Họ nói rằng cách trang điểm tốt nhất mà một phụ nữ có thể có là một nụ cười. Nhưng môi son không gây thương tổn”.
Biết về cái chết bi thảm của Helena, đọc những trang cuối cùng cô viết 15 ngày trước khi gặp nạn, thật là một kinh nghiệm cảm động. Trang đó có một hình với tựa đề "Bolivia: Sứ mạng có thể” (Bolivia: Mission Possible) và những hình Helena chụp với các bạn thiện nguyện đang tươi cười khi đến 1 phi trường tại Bolivia.
Sau khi án phong chân phước cho Helena được khai mạc, Linh mục thỉnh nguyện viên án phong nói rằng thật là ”một dấu chỉ thời đại” khi Giáo Hội muốn nghiên cứu các điện thư (email) và những gì cô viết trên các mạng xã hội.
Khi được hỏi làm sao Helena có thể là một gương mẫu cho những người trẻ ngày nay, Teresa Kmiec, chỉ của Helena nói rằng đời sông em của cô là một bằng chứng cho thấy ”người ta có thể yêu mến Chúa mà vẫn ở trong trần thế 100%. Ta không phải chỉ sống trong một đan viện mới có thể có quan hệ mật thiết với Thiên Chúa. Khi quan hệ của chúng ta với Thiên Chúa là ổn định thì chúng ta sẽ hạnh phúc không những trên trời nhưng cả dưới đất nữa”.
